VƯỜN QUỐC GIA TRÀM CHIM – NGÔI NHÀ CHUNG CỦA NHỮNG LOÀI CHIM QUÝ HIẾM

VƯỜN QUỐC GIA TRÀM CHIM – NGÔI NHÀ CHUNG CỦA NHỮNG LOÀI CHIM QUÝ HIẾM

Rất tiếc là đợt vừa rồi mình đi không phải là mùa có chim, nên mang tiếng là đi rừng đặc dụng có nhiều loại chim quý, nhưng cũng không thấy được bé nào (một phần cũng do đi trễ, mình đoán chim sẽ tụ tập vào sáng sớm hoặc chiều tối). Nhưng bù lại là mùa nước nổi đặc trưng của vùng Đồng Tháp Mười, với khung cảnh ngập nước, xanh mát, các loài hoa đua nhau nở rộ.

Chuyến hành trình khám phá vườn quốc gia Tràm Chim bắt đầu bằng việc leo lên một cây cầu vượt cao, có thể quan sát được một phần của rừng quốc gia này. Và phương tiện di chuyển là xuồng – người dân địa phương gọi là tắc ráng. Chiếc xuồng máy này có 2 hàng ghế, chứa được khoảng 10-12 người.

Chiếc xuồng rẽ sóng trên dòng kênh đưa mình qua những cánh rừng tràm mát mẻ, những cánh đồng sen trắng, sen hồng, lúa trời, năng kim… Mùa này đang mùa sen, đến vùng có sen, nói với chú lái xuồng ghé vào, hái được một bông thơm ngát. Đó là lần đầu tiên hái sen, hóa ra nó không dễ dàng như mình tưởng, một phần cũng do mũi thuyền cao nên phải nằm rạt xuống mới có thể với tay chạm vào những bông sen.

Giữa lịch trình, xuồng dừng lại tại một trạm dừng chân để du khách có thể nghỉ ngơi và ăn uống. Tại đây, có một đài quan sát cao, mình đoán nó cao bằng một tòa nhà 5 7 tầng. Tại đây có thể quan sát vườn quốc gia Tràm Chim từ trên cao, nhưng mình nghĩ đó chỉ là một phần thôi, vì nơi này rất rộng.

—————————-

Vườn quốc gia Tràm Chim nằm trong vùng Đồng Tháp Mười, thuộc khóm 4, thị trấn Tràm Chim, huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp. Với tổng diện tích 7.313 ha nằm trong địa giới của 5 xã: Tân Công Sính, Phú Đức, Phú Hiệp, Phú Thọ, và Phú Thành B.

Vườn quốc gia Tràm Chim là một khu đất ngập nước, được xếp trong hệ thống rừng đặc dụng của Việt Nam. Là nơi cư trú của nhiều loài chim quý, đặc biệt là sếu đầu đỏ, một loài chim cực kỳ quý hiếm, được ghi tên trong sách đỏ và là loài chim cao nhất trong các loại chim bay trên thế giới.

Vườn quốc gia Tràm Chim có vai trò bảo tồn hệ sinh thái đất ngập nước đặc trưng của vùng Đồng Tháp Mười, bảo vệ khu vực di trú cho các loài chim di cư, đặc biệt là sếu (Grus Antigone), cũng như bảo tồn các loài động – thực vật bản địa, các nguồn gen quý hiếm, và duy trì những điều kiện thích hợp cho việc nghiên cứu môi trường tự nhiên và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên.

Về địa hình, Tràm Chim là một vùng đất thấp trũng với nơi cao nhất là 2,3 m, nơi thấp nhất chỉ 0,4 m so với mực nước biển Tây Nam Bộ. Trong đó:

– Những vùng đất trũng chiếm 152 ha.

– Những vùng gò cao chiếm 194 ha.

– Vùng phẳng chiếm 5858 ha.

Về thời tiết, vườn quốc gia Tràm Chim mang đặc trưng “Sáu tháng đồng khô cỏ cháy, sáu tháng nước ngập trắng đồng”, mỗi mùa có một nét đẹp đặc trưng khác nhau và mang đến sự đa dạng phong cảnh trong suốt cả năm.

Về hệ sinh thái:

– Hệ sinh thái động vật: Đây là nơi cư trú của trên 100 loài động vật có xương sống, 40 loài cá và hơn 198 loài chim nước (chiếm 25% tổng số các loài chim đã phát hiện ở Việt Nam và phần lớn được tìm thấy vào mùa khô).

+ Đáng chú ý, hiện còn 32 loài chim có giá trị bảo tồn cao. Trong đó có những loài quý hiếm của thế giới như ngang cánh trắng, te vàng, bồ nông, gà đãy Java và đặc biệt là một loài chim hạc còn gọi là sếu đầu đỏ (Grus Antigone) hay sếu cổ trụi (Là loài chim quý hiếm có tên trong sách đỏ Việt Nam cũng như sách đỏ IUCN thế giới. Khoảng thời gian mùa khô từ tháng 12 đến tháng 5 âm lịch là lúc dễ dàng bắt gặp loài chim quý hiếm này).

+ Hệ cá ở vườn quốc gia Tràm Chim cũng không kém phần phong phú, vừa đóng vai trò cân bằng sinh thái vừa là nguồn thức ăn cho các loài chim. Trong đó có một số loài cá nằm trong sách đỏ Việt Nam như: cá Còm, cá Mang hổ, cá Ngựa nam, cá Duồng bay, cá Ét mọi, cá Hô…

– Hệ sinh thái thực vật: có khoảng 130 loài nổi bật nhất là sen, súng, lúa ma, cỏ ống, năng ống, mầm mốc… tạo nên một môi trường sống phong phú và đẹp mắt.

+ Rừng tràm (Melaleuca cajuputi) là thảm thực vật thân gỗ có diện tích lớn nhất, diện tích khoảng 2968 ha. Hầu hết những cánh rừng tràm nguyên sinh đã biến mất do tác động con người. Hiện nay chỉ còn lại là những cánh rừng tràm trồng, nhưng do được bảo tồn nhiều năm nên có những cụm tràm phân bố theo kiểu tự nhiên. Hai kiểu phân bố được ghi nhận: tập trung (khoảng 1.826 ha) và tràm phân tán.

+ Đồng cỏ ngập nước theo mùa là một trong những hệ sinh thái khá phổ biến trong khu vực vườn quốc gia Tràm Chim. Những loài thực vật phát triển với mật độ cao đã thành những đồng cỏ đơn thuần, trong khi đó có những loài cùng phát triển chung với các loài thực vật khác đã tạo nên những quần xã hoặc hội đoàn thực vật tiêu biểu của vùng đất ngập nước.

+ Ngoài ra còn có: Đồng cỏ năng, Đồng cỏ mồm, Đồng cỏ ống, Đồng lúa ma, Lác nước.

– Hệ sinh thái đầm lầy cũng không thể thiếu với: Nghễ, hội đoàn sen – súng,

Sau thời gian quy hoạch, phát triển và mở rộng, nơi đây chính thức trở thành Vườn quốc gia Tràm Chim theo Quyết định số 253/1998/QĐ-TTg, ngày 29/12/1998 của Thủ tướng Chính phủ, trở thành niềm vui và tự hào lớn của nhân dân Đồng Tháp.

Tràm Chim không chỉ có ý nghĩa lớn trong du lịch sinh thái Việt Nam, mà còn được được Ban Thư ký Công ước Ramsar công nhận là khu Ramsar của thế giới (là một công ước quốc tế về bảo tồn và sử dụng một cách hợp lý và thích đáng các vùng đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế, đặc biệt như là nơi cư trú của loài chim nước Ramsar) vào ngày 22/05/2012. Đây là khu Ramsar 4 của Việt Nam và là khu Ramsar 2.000 của thế giới. Cho đến năm 2019, Việt Nam đã có 9 khu Ramsar.

Cre: 2nd Home Vietnam

Xem thêm bài có từ khoá:

vườn quốc gia