Nét đặc trưng của những ngôi đình ở Đà Lạt

Đà Lạt là thành phố trẻ, vì vậy nơi đây không có những ngôi tổ đình hay những ngôi đình cổ kính có lịch sử hàng trăm năm như ở các nơi khác. Tuy vậy những ngôi đình ở đây vẫn mang những giá trị riêng, đậm chất văn hóa của phố núi.

Đình Đà Lạt (đường Nguyễn Văn Cừ) với những nét cổ kính

Đà Lạt đẹp không chỉ vì những khung cảnh thiên nhiên thơ mộng. Mà nơi đây còn có những nét đẹp văn hóa đã trải qua hàng trăm năm. Một trong đó là những ngôi đình hàm chứa nhiều giá trị văn hóa – lịch sử. Dù đi qua biết bao thăng trầm, những ngôi đình trong lòng Đà Lạt vẫn còn đó, vẫn lặng lẽ còn đó với vẻ trầm mặc, yên bình.

Đà Lạt hiện nay còn hơn 20 ngôi đình lớn nhỏ như: đình An Hòa, đình Thiên Thành, đình Ánh Sáng, đình Đà Lạt, đình Nghệ Tĩnh, đình Cô Giang, đình Sầm Sơn… Các ngôi đình ở đây có niên đại khá muộn so với các đình khác trên cả nước. Đình xây dựng sớm nhất là đình Đà Lạt và đình ấp Tân Lạc được xây vào năm 1920. Có những đình sau này do một số cư dân vào Đà Lạt lập nên như đình Lạc Thành (1972); đình ấp Đa Trung (1973).

Đình Hà Tĩnh mộc mạc như chính con người ở ấp này

Đình làng của bà con Kế Môn

Đình ở Đà Lạt có thể chia thành hai loại. Thứ nhất, đình có nét văn hóa và sinh hoạt chung của cộng đồng gồm nhiều thành phần dân cư. Thứ hai, đình có nét văn hóa và sinh hoạt riêng của một cộng đồng dân cư của một số địa phương cụ thể. Nhưng tựu chung lại đó đều là những nét văn hóa đặc trưng trong tổng thể văn hóa.

Cũng như các đình khác trên cả nước, đình ở Đà Lạt có trang trí nhiều cặp câu đối và hoành phi. Đình An Hòa có một cặp câu đối ở bên ngoài mà mọi người đều có thể nhìn thấy khi dừng chân trên đường 3/2 là “Nhân tâm vi bổ – Vạn thế vĩnh tồn” (Lòng người là gốc – Muôn đời trường tồn). Hay như đình Đà Lạt có cặp câu đối “Nhân kiệt địa linh an định lạc – Phong thuần tục mỹ lợi hòa đa” (Nơi địa linh có người tài giỏi là nơi yên lành vui vẻ – Thuần phong mỹ tục hòa hợp mọi người).

Mái đình kép của đình An Hòa được xây dựng mang kiến trúc truyền thống với dòng chữ “Nhân tâm vi bản”

trên hai đầu đỉnh nóc tổ Đình Sắc Tứ Linh Quang có gắn hai con rồng theo thế “hồi long”, cùng chầu vào một mặt hổ phù

Điểm khác biệt của đình ở Đà Lạt là không có bình phong phía trước. Chỉ có vài ngôi đình có bình phong như đình Nghệ Tĩnh, đình Cô Giang… Đình ở đây cũng không được trang trí cầu kỳ. Một số ít đình như đình Đà Lạt, đình An Hòa phần nào mang một nét cổ kính khi trên mái đình được trang trí bằng những con rồng ở đầu mái, trong nội đình được thiết kế 3 gian và hai bên tả ban, hữu ban đều có bàn thờ và những câu đối. Dù vậy thì đình làng vẫn mang đầy đủ dấu ấn tâm linh mà người xưa để lại.

Đình Bảng (Bắc Ninh) là một trong những ngôi đình cổ có kiến trúc đẹp nhất Việt Nam

Nhìn chung, dù đình làng hay đình ấp thì đó đều là những nơi thiêng liêng nhưng lại rất gần gũi với những người dân. Đây cũng chính là một sợi dây tinh thần nối chặt con người lại với nhau. Dù xã hội ngày càng phát triển theo hướng hiện đại hơn nhưng nhiều ngôi đình vẫn giữ được chức năng thuần túy của nó. Đó là gắn kết cộng đồng cùng những sinh hoạt lễ nghi không thể thiếu trong nét văn hóa của người Việt.

Dù đã trải qua nhiều thế hệ khác nhau nhưng những ngôi đình trong lòng Đà Lạt vẫn giữ được những nét văn hóa thuần khiết của người Việt. Đó là mái đình và những tín ngưỡng văn hóa dân gian về một vị thành hoàng làng có công với làng, cũng là nơi để sinh hoạt cộng đồng trong những ngày lễ tế hội hè.

Bích Ngọc

Theo Baolamdong.vn

Đăng bởi: Thúy Phí