Làng Teguidda-n-Tessoumt ở Niger: Nơi sản xuất muối từ… đất sét
Cách thành phố Agadez, phía bắc Niger, khoảng 200km về phía tây bắc, có một ngôi làng đặc biệt với khoảng 50 gia đình được gọi là làng Teguidda-n-Tessoumt.
Nếu đi du lịch Niger, bạn sẽ biết đến một ngôi làng kỳ lạ tên là Teguidda-n-Tessoumt với dân số biến động theo… mùa. Họ chủ yếu sống ở thị trấn Ingall gần đó. Nguồn muối chính ở đây không đến từ nước biển, mà được chiết xuất từ đất sét. Bởi lẽ giản đơn, sa mạc Sahara làm gì có nước biển.
Toàn bộ ngôi làng Teguidda-n-Tessoumt ở đất nước Niger được đánh dấu bằng hàng trăm ao muối chứa đầy nước muối màu nhạt, đàn ông, phụ nữ và trẻ em đều chăm chỉ làm việc. Xung quanh có những ngọn đồi nhỏ, một số cao 9m, và chúng đều được tạo ra do sự lắng đọng của đất sét từ quá trình khai thác muối nhiều năm trong khu vực.
Làng Teguidda-n-Tessoum có khoảng 20 suối nước có màu khá trắng. Tuy nhiên, đó là đất sét từ nơi muối được chiết xuất. Đất sét chứa đầy muối được đào lên và đưa đến các ao lớn có đường kính khoảng 2m và chứa đầy nước từ các suối. Một người đàn ông sau đó dùng chân dậm hỗn hợp này để tạo ra một hỗn hợp sền sệt. Hỗn hợp nước muối sau đó được để lắng trong vài giờ.
Có một số ao gạn như vậy và mỗi ao có màu nâu khác nhau tùy thuộc vào màu ban đầu của đất sét, độ mặn của dung dịch và mức độ kết tủa. Tảo phát triển trong một số ao và cũng tạo màu sắc cho nước. Các ao muối cũng thay đổi màu sắc và tông màu khi các tia nắng mặt trời chuyển góc phản xạ của chúng.
Sau khi bùn lắng xuống, nước mặn được hút từ ao bằng cách sử dụng một cái nồi – một dụng cụ làm từ vỏ quả bầu – và đổ vào các ao bốc hơi nhỏ hơn. Phần quy trình này do những người đàn ông đảm nhận, cũng là những người có trách nhiệm bảo trì các ao hồ. Công việc của phụ nữ làng Teguidda-n-Tessoum là loại bỏ các tinh thể muối từ các ao bay hơi, và sau đó làm sạch ao kỹ lưỡng để sẵn sàng cho đợt tiếp theo.
Trong khi đó, trẻ em chạy giữa các ao nhỏ để theo dõi quá trình làm khô. Khi nước bốc hơi khỏi ao, các tinh thể hình thành trên bề mặt. Nếu không được kiểm soát, lớp vỏ mặn này sẽ ngăn chặn sự bay hơi tiếp tục. Vì vậy, trẻ em làng Teguidda-n-Tessoum rắc lên bề mặt những giọt nước để làm vỡ lớp vỏ và làm cho các tinh thể chìm xuống đáy ao. Quá trình bay hơi tiếp tục cho đến khi cuối cùng chỉ còn lại muối quý.
Sau đó, muối chiết xuất được tạo hình thành khối hoặc bánh và phơi khô dưới ánh nắng mặt trời. Muối này được bán cho những người du mục và những người buôn muối đi qua làng Teguidda-n-Tessoumt, buôn bán thực phẩm và các hàng hóa khác để đổi lấy muối. Tuy nhiên, hầu hết muối được bán ở chợ của các thị trấn lớn ở rìa sa mạc Sahara.
Muối thô từ ngôi làng Teguidda-n-Tessoumt thường không được sử dụng cho con người mà là một chất bổ sung cho chế độ ăn của vật nuôi. Đất sét còn sót lại từ các ao gạn rỗng được lấy ra và đổ gần đó góp phần tạo nên vô số gò đất nhân tạo nằm rải rác trong khu vực.
Phong Sa
Đăng bởi: Duyên Nguyễn