Miếu Bà Thiên Hậu Thánh Mẫu (chùa Bà Thiên Hậu 2) ở thành phố mới Bình Dương

Miếu Bà Thiên Hậu Thánh Mẫu (hay còn gọi là chùa Bà Thiên Hậu 2) nằm ở lô K6A, đường Lê Hoàn, thuộc phường Hòa Phú, thành phố mới Bình Dương, tỉnh Bình Dương.

Miếu Bà Thiên Hậu Thánh Mẫu được khởi công xây dựng vào tháng 9 năm 2011, khánh thành vào tháng 1 năm 2013. Miếu Bà được xây dựng theo lối kiến trúc Trung Hoa điển hình, bên trong chánh điện tôn trí tượng Thiên Hậu Thánh Mẫu được tạc từ khối gỗ danh mộc nặng gần 1 tấn. Hai bên tả, hữu của án thờ Thiên Hậu Thánh Mẫu được bố trí khám thờ Ngũ hành nương nương và khám thờ ông Bổn bà Bổn. Cho đến thời điểm hiện tại, đây được xem là ngôi miếu thờ Thiên Hậu Thánh Mẫu lớn nhất Việt Nam.

Thiên Hậu Thánh Mẫu (hay bà Thiên Hậu, Ma Tổ, Mẫu Tổ, Thiên Thượng Thánh Mẫu, Thiên Hậu Nguyên quân, Thiên Hậu nương nương) là một vị thần quan trọng trong tín ngưỡng của người Trung Hoa và người Việt gốc Hoa. Bà được xem như vị thần bảo trợ của ngư phủ và người đi biển, được tôn kính đặc biệt cả trong Phật giáo và Đạo giáo ở các quốc gia Đông Á, và nhất là tại Đài Loan. Ngày tưởng niệm Bà là ngày 23 tháng 3 âm lịch hằng năm.

Theo học giả Vương Hồng Sển, Bà có tên là Lâm Mặc Nương, người đảo Mi Châu, thuộc Bồ Dương (Phúc Kiến). Bà sinh ngày 23 tháng 3 năm Giáp Thân (1044), đời vua Tống Nhân Tông. Mẹ của bà phải mang thai 14 tháng mới hạ sinh. Sau đó, tám tuổi bà biết đọc, mười một tuổi bà tu theo Phật giáo. Mười ba tuổi, bà thọ lãnh thiên thơ: thần Võ Y xuống cho một bộ “Nguyên vị bí quyết” và bà tìm được dưới giếng lạn một xấp cổ thư khác, rồi coi theo đó mà luyện tập đắc đạo, bà còn xem thiên văn trên biển cho ngư dân đảo Mi Châu.

Một lần, cha bà tên Lâm Nguyện ngồi thuyền cùng hai người con trai (anh của bà), chở muối đi bán tỉnh Giang Tây, giữa đường thuyền lâm bão lớn. Lúc đó bà đang ngồi dệt vải cạnh mẹ, và trong lúc ngủ gật đã xuất thần để đi cứu cha và hai anh. Bà dùng răng cắn được chéo áo của cha, hai tay nắm hai anh, giữa lúc đó mẹ kêu gọi bà thức giấc, bà vừa hở môi trả lời thì sóng cuốn cha đi mất dạng, chỉ cứu được hai anh. Từ đó, mỗi khi thuyền bè ngoài biển bị nạn người ta đều gọi vái đến Bà.

Theo những tài liệu khác, Bà sinh năm 960 tại đảo Mi Châu, huyện Bồ Điền, phủ Hưng Hóa, tỉnh Phúc Kiến; là con thứ 7 của ngư phủ Lâm Nguyện, còn gọi là Lâm Thiện Nhân. Ông nội Bà từng là Tổng đốc ở Phúc Kiến. Khi sinh ra bà không khóc không la, nên còn gọi là Mặc Nương (tức “cô gái im lặng”).

Bà nổi tiếng bơi giỏi từ năm 15 tuổi. Năm 16 tuổi, Lâm Mặc Nương lượm được hai miếng “đồng phù” (bùa vẽ trên miếng đồng) ở dưới giếng nước và tập luyện theo, nên trở thành có phép lạ và nổi danh từ đó qua những sự việc được cứu người vượt biển và thu phục và cảm hóa các vị ác thần (như hai hung thần Thiên lý nhãn và Thuận phong nhĩ).

Có hai giả thuyết khác nhau về năm mất của Bà, thuyết đầu cho rằng bà mất năm 987 khi 28 tuổi, lúc Bà lên núi và bay về trời. Thuyết thứ hai nói Bà mất năm 16 tuổi khi bơi ra biển để tìm cha.

Sau khi Bà mất, dân làng nhớ ơn, suy tôn là “Thông hiền linh nữ” và lập đền thờ. Triều đình nhà Tống sắc phong cho bà là “Thần nữ”, “Nam Hải thần nữ”, đời Tống Cao Tông phong bà là “Sùng Linh Huệ Chiêu Ứng Phu nhân”. Đời Nguyên Thế Tổ phong là “Hộ Quốc Linh Trước Thiên Phi”. Sau gia phong “Thiên Hậu” vào đời Khang Hy (nhà Thanh).

Sở dĩ miếu Bà ở thành phố mới Bình Dương còn có tên là chùa Bà Thiên Hậu 2 là vì lý do nhằm tránh trùng lặp với chùa Bà Thiên Hậu cổ xưa vốn đã quá nổi tiếng tọa lạc ở số 4 đường Nguyễn Du, phường Phú Cường, thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương.

Đường Lê Hoàn ở thành phố mới Bình Dương

Mặt tiền miếu Bà Thiên Hậu Thánh Mẫu

Cổng vào

Chánh điện nhìn từ cổng

Thiết kế bên ngoài ngôi miếu

Hành lang lầu 1 chánh điện

Tượng Thiên Hậu Thánh Mẫu và Ngũ hành nương nương, ông Bổn bà Bổn

Sân miếu rộng rãi nhìn từ chánh điện

So với chùa Bà Thiên Hậu ở thành phố Thủ Dầu Một thì miếu Bà có quy mô bề thế hơn

Một cây bồ đề lớn trong sân

Trái bồ đề

*** Bài viết có sử dụng tài liệu từ nhiều nguồn trên Internet, được tổng hợp và biên tập lại.
*** Ảnh chụp bằng điện thoại iPhone 7, chỉnh sửa qua ứng dụng (app) PS Express.

Đăng bởi: Trịnh Xuân Sơn