Ông Hưng Ký có bà vợ hai là bà Vũ Thị Sau quê ở thông Đông làng Hoàng Mai. Ông Hưng Ký nhà giàu, làm gạch (loại gạch hai lỗ chạy dọc viên gạch, song song với nhau), ngói (trên viên ngói có hai chữ Hưng Ký nổi rõ).

chùa hưng ký, di sản văn hóa, du lịch hà nội, du lịch tâm linh, đền chùa, chùa hưng ký

Chùa Hưng Ký nét tài hoa về nghệ thuật kiến trúc – Ảnh: Sưu tầm.

Chùa Hưng Ký là công trình kiến trúc nghệ thuật độc đáo cuối vương triều Nguyễn. Trên khuôn viên 3.000m². Chùa không phải được xây dựng từ gỗ, gạch ngói thông thường, mà được làm từ gốm sứ độc nhất vô nhị. Chùa đã được Bộ Văn hóa – Thông tin xếp hạng bảo tồn năm 1992.

Chùa Hưng Ký còn có tên là Võ Hưng thiền am – Ảnh: Sưu tầm.

Cổng tam quan hút người xem bởi thế đứng đồ sộ, được xây theo kiểu gác chuông hai tầng mái. Bốn cột đồng trụ đỉnh có chạm chim phượng, lồng đèn và đắp tứ linh. Cổng chính gồm tứ trụ nối với tam quan tạo nên thế nguy nga, vững chãi. Hai mặt ngoài cổng phụ có đắp phù điêu hình voi ngựa, tám góc mái chạm hình rồng chầu nguyệt. Các mặt trụ đều có câu đối chữ Hán, chữ Nôm bằng sứ tráng men màu trông hệt như một bức tranh thủy mặc.

Tượng Phật Quan Âm đặt dưới sân Chùa – Ảnh: Sưu tầm

Ông mua đất làm dãy phố Hưng Ký gọi tên là “đền Mai Sau” do ghép chữ tên làng Mai với tên vợ ông là bà Sau. Chùa Hưng Ký xây dựng năm 1938. Nét nổi bật của chùa là sử dụng lối trang trí bằng những mảnh sành, sứ đủ màu sắc để ghép chữ, hoa, quả, hình người, ngựa, nhân vật Lưu, Quan, Trương trong “Tam quốc chí” tiểu thuyết Trung Quốc để gắn lên tường, và chữ trên câu đối ở tường chùa, đền.

Cổng chùa – Ảnh: Sưu tầm.

Tượng Phật ngàn tay trong chùa – Ảnh: Sưu tầm.

Tòa tam bảo kiến trúc theo kiểu tường xây, chia làm 7 gian gồm 12 cột chính, mỗi cột cao 7 m, vuông 30 cm. Mái chùa được lợp ngói ống, đầu gắn chữ “Thọ”. Trên nóc mái có bày chính giữa một chiếc nậm đựng nước cam lồ, thứ nước mà nhà Phật dùng để cứu độ chúng sinh…