Lễ hội Then Kin Pang
Bản Kích, xã Pha Khinh, huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La được biết đến với những nét văn hóa đặc trưng mang đậm bản sắc dân tộc của người Thái, và cùng với đó là lễ hội “Kin Pang Then” – lễ hội truyền thống của dân tộc Thái trắng.
Lễ hội “Kin Pang Then” là lễ hội tiêu biểu của dân tộc Thái trắng ở Quỳnh Nhai. “Then” ở đây là thầy mo được quan niệm là cao tay hơn cả; thầy mo được coi như người của trời được cử xuống trần gian để cứu giúp người khỏi bị ốm đau, bệnh tật và có khả năng giao tiếp với thần linh. Hàng năm, cứ vào dịp đầu năm, thầy mo tổ chức lễ cúng và gặp mặt các con nuôi (đó là những người đã được thầy mo chữa cho khỏi bệnh).
Lễ hội “Kin Pang Then” được tổ chức với quy mô lớn, không những các con nuôi và người trong bản tham gia, mà còn nhiều dân làng ở bản khác cũng đến tham dự. Thời gian cúng có thể kéo dài từ 3 đến 4 ngày, tuỳ thuộc và số lượng con nuôi đến với “Then” nhiều hay ít. Trong những ngày diễn ra lễ hội, mọi người trong làng bản cùng dâng lễ cảm tạ đất trời và cầu xin sang một năm mới mọi điều may mắn và tốt lành đến với bản làng.
Người dân trong làng, bản trong lễ cảm tạ đất trời… – Ảnh: sưu tầm
…và cầu mong năm mới tốt lành và may mắn với cả làng – Ảnh: sưu tầm
Cũng như nhiều lễ hội khác, lễ hội “Kin Pang Then” gồm có hai phần chính là phần lễ và phần hội. Phần lễ với lối hát Then truyền thống. Qua lời hát, ông Then cầu cúng cho dân làng trong bản, trong mường sang một năm mới có nhiều điều tốt đẹp, cho con người luôn khoẻ mạnh, no ấm, cầu cho mưa thuận gió hoà, cho mùa màng tươi tốt và cùng với đó là lễ tạ ơn của con cái đối với cha mẹ.
Ngoài ra, “Kin Pang Then” cũng là lễ hội cầu phúc lộc cho gia đình và con cháu, là dịp để con cháu tạ ơn thầy trong dịp đầu năm mới. Phần lễ đơn giản nhưng mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc, không có yếu tố mê tín dị đoan, mang tính cộng đồng cao, vun đắp tình đoàn kết trong bản, trong mường.
Lễ hội không thể thiếu các trò chơi truyền thống của người Thái trắng – Ảnh: sưu tầm
Trò này có vẻ khá là mát mẻ – Ảnh: sưu tầm
…Ướt nhưng mà vui – Ảnh: sưu tầm
Phần hội với những lời hát Then, điệu múa, trò chơi dân gian lành mạnh như Trò mưa đá (là trò chơi ông Then xin trời cho mưa xuống để cho mùa màng tươi tốt), trò cày bừa, hái nấm, múa khăn, múa tăng bu tăng bẳng, múa vòng xoè… đã tạo ra không khí vui tươi phấn khởi, cuốn hút dân làng đến tham gia. Bên cạnh đó, lễ hội còn là dịp để trai gái trong bản, trong mường gặp gỡ và thể hiện mình qua những câu hát, điệu múa. Và sau lễ hội, nhiều đôi đã nên vợ, nên chồng.
Thiếu nữ Thái trong trò chơi đánh cầu lông gà – Ảnh: sưu tầm
Thi ném còn – Ảnh: sưu tầm
Bên cạnh ý nghĩa tâm linh sâu sắc, lễ hội Kin Pang Then còn nhắc nhở con người phải biết sống đúng đạo lý, gắn bó với tình làng, nghĩa bản. Trong bài cúng của ông Then có đoạn nhắc nhở và khuyên nhủ các con cháu rằng: “…Được ăn ngon đừng quên mình. Được đi ngựa đừng quên thời đi bộ…”
Thi đẩy gậy – Ảnh: sưu tầm
Trò chơi dân gian không ai mà không biết này… – Ảnh: sưu tầm
… là kéo co chứ còn gì nữa – Ảnh: sưu tầm
Đến với lễ hội chúng ta còn được thưởng thức những món ăn dân gian truyền thống của người Thái như: Cơm lam, rau gai, cà rừng, cá bống nướng, ve sầu, bọ xít, dế mèn… Có được ăn thử, ta mới thấy được vị thơm ngon và lạ của từng món ăn, mang đậm hương rừng Tây bắc. Đồng thời, ta cũng thấy được đôi bàn tay tảo tần khéo léo, đức tính hy sinh của người phụ nữ Thái.
Những món ngon trong lễ hội – Ảnh: Sưu tầm
Lễ hội “Kin Pang Then” là lễ hội mang tính cộng đồng cao, góp phần tích cực vào việc vun đắp khối đoàn kết dân tộc, giáo dục truyền thống uống nước nhớ nguồn, tạo bầu không khí vui tươi, lành mạnh. Lễ hội là nét văn hóa đặc sắc, là hình thức diễn xướng dân gian độc đáo, góp phần vào việc xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
Hình ảnh mang đậm bản sắc dân tộc – Ảnh: sưu tầm
Lễ hội Then Kin Pang là sự kết hợp hài hoà giữa khát vọng tâm linh và hiện thực, mang lại niềm tin, niềm vui cho mỗi con người trong cuộc sống cộng đồng.
Mytour.vn – Nguồn: Tổng hợp
Đăng bởi: Hoàng Thơ
