Mắm Cá Tra – Đặc sản của Cù Lao Tân Lộc Cần Thơ

Cù Lao Tân Lộc, thuộc địa bàn của Quận Thốt Nốt, thành phố Cần Thơ là điểm du lịch rất hấp dẫn du khách bởi cách sống mộc mạc, hiền lành vô cùng chân chất của người dân. Thăm cồn, ngoài việc đam mê thả mình vào các khu vườn cây trái trĩu quả như ổi, mận, xoài, mít, nhãn, chôm chôm, sầu riêng … thì bạn cũng đừng quên thưởng thức các món ăn từ mắm cá tra như: mắm kho, mắm chưng hoặc lẫu mắm đều thơm ngon, hấp dẫn. Du lịch Cần Thơ đến tham quan Cù Lao Tân Lộc bạn nhất định phải thưởng thức hoặc mùa về làm quà tặng bạn bè và người thân.

Hơn nửa thế kỷ trước, Tân Lộc là cái nôi của nghề nấu đường chảy rất nổi tiếng. Khắp vùng này, đi đâu cũng chỉ thấy ống khói nghi ngút từ các lò nấu đường thoảng vị mía ngòn ngọt lan tỏa khắp mọi nơi. Từ đó cái tên “đảo Ngọt” cũng gắn liền với mảnh đất này. Đến nay, Cù Lao này lại được mệnh danh là Cù Lao Cá vì giờ đây các hộ dân đã tập trung nuôi rất nhiều cá tra, cá basa.

Nghề nuôi cá tra, cá basa ở Cù Lao Tân Lộc nói riêng và miền Tây nói chung phát triển là do nhu cầu cần nguyên liệu xuất khẩu của vùng đồng bằng sông Cửu Long nhưng đôi lúc tình hình giá cả biến động, xuất khẩu bấp bênh vì các rào cản của các thị trường nước ngoài ảnh hưởng đến sản xuất của người dân. Từ thực tế đó, người dân nơi đây sẳn có nghề làm mắm được truyền lại từ nhiều thế hệ (nhưng trước đây chỉ làm mắm cá lóc, cá rô…) Sau đó người dân đã nghiên cứu, chế biến thử nghiệm rất nhiều lần và đã thành công với món “mắm cá tra”, giờ đây  trở thành một đặc sản của Cù Lao Tân Lộc.

Qui trình chế biến mắm cá tra thông thường gồm 5 bước. Đầu tiên là chọn nguyên liệu cá tươi ngon, cạo rửa, bằng nước nóng cho sạch nhớt và loại bỏ các lớp mỡ cá (để tránh có mùi hăng dầu sau khi thành mắm), rồi cắt khúc để ráo. Kế tiếp là bước muối cá, lượng muối vừa phải, không quá mặn cũng không quá nhạt, ủ muối trong khoảng một tháng.

Bước thứ ba là chuẩn bị thính và trộn thính. Nếu quy trình muối cá để cho con cá tra không bị ươn và chắc thịt thì công đoạn thính cá sẽ giúp con cá được chín tự nhiên thành mắm, vừa thơm rắn thịt lại không khô. Thính thì được làm với loại gạo ngon. Rang gạo là một kỹ thuật với thao tác rang đều tay, mở lửa nhỏ rang cho đến khi vừa gạo có màu vàng đều dậy mùi thơm sau đó xay nhuyễn thành bột rồi trộn vào cá và để trong khoảng 30 ngày. Chất lượng thính ngon thì con mắm sẽ càng ngon hơn.

Sau đó là đến bước chao mắm. Nguyên liệu cho công đoạn chao mắm phải có đường và khóm. Để đảm bảo thơm ngọt cần chọn những trái khóm già to và có màu vàng ươm sau đó bổ dọc và dùng muỗng cạo phần thịt. Đường phải là đường thốt nốt của xứ bảy núi An Giang thì mới đảm bảo đúng hương vị của mắm cá tra Tân Lộc.

Tiếp theo là trộn 2 nguyên liệu lại thành hỗn hợp rồi cho vào nồi nấu. Làm đường để chao mắm cũng rất công phu có khi phải khuấy cả giờ đồng hồ. Khuấy đến khi đường bốc mùi thơm và sắn lại vừa độ theo yêu cầu. Công đoạn chao đường được thực hiện trong 2 lần. Lần thứ 1 cách lần thứ 2 khoảng 15 ngày sao đó được đem đi đóng gói.

Đã nhiều người thử làm Mắm cá tra nhưng không thành công, hiện nay ở Cù Lao Tân Lộc có ông Út Anh (tên thật là Chương Văn Khanh) là chủ cơ sở chế biến mắm cá tra ngon có tiếng. Cơ sở đã được cấp giấy chứng nhận an toàn vệ sinh thực phẩm. Với hương vị rất đặc trưng và khá mới lạ, mắm cá tra ngày càng được nhiều khách hàng ưa chuộng. Cùng với hệ thống vườn cây ăn trái kết hợp du lịch sinh thái, mắm cá tra trở thành sản phẩm đặc trưng của phường Tân Lộc, quận Thốt Nốt, góp phần thu hút đông đảo khách du lịch gần xa.

Đăng bởi: Nguyễn Văn Thương