Tham quan nhà tù Phú Lợi nổi tiếng của Bình Dương
Nhà tù Phú Lợi là một trong những chứng nhân lịch sử cho tội ác của thực dân Pháp cùng chính quyền Mỹ Ngụy. Và tù binh chính là những người chiến sĩ cách mạng, người dân yêu nước ta. Ai đó có dịp được đến đây tham quan đều không tránh khỏi sự bồi hồi, xúc động. Cùng chúng tôi tìm hiểu về di tích này trong bài viết dưới đây:
Nhà tù Phú Lợi ở đâu?
Bình Dương nổi tiếng là những khu công nghiệp lớn, khu nghỉ dưỡng cùng những cảnh đẹp. Thế nhưng những di tích lịch sử ở đây luôn có một vị trí thiêng liêng. Nhà tù Phú Lợi Bình Dương chính là nơi như vậy.
Biểu tượng trung tâm của nhà tù Phú Lợi
Nhà tù nằm trên đường 1 tháng 12, phường Phú Lợi, thuộc thành phố Thủ Dầu Một. Địa điểm này cách trung tâm thành phố khoảng 3km.
Lịch sử hình thành nhà tù Phú Lợi
Trước năm 1958
Nhà tù Phú Lợi được xây dựng năm 1957 bởi Đệ Nhất Cộng Hòa Việt Nam. Mục đích là giam cầm những người chiến sĩ cách mạng và người dân yêu nức đương thời. Cùng với nhà tù Côn Đảo, nhà tù Phú Quốc, nhà tù Chí Hòa, nhà tù Tân Hiệp, nhà tù Thủ Đức cùng nhà tù phú Lợi là sáu nhà tù lớn nhất miền Nam thời bấy giờ.
Những tù nhân đầu tiên được chuyển đến ngày vào năm 1957 với 4 nữ và 100 nam. Đến cuối năm đã tăng lên 3.000 tù nhân. Sang năm 1958, con số này là 6.000 người trong đó có hơn 1.000 nữ tù nhân. Trong suốt 8 năm hoạt động nơi đây được mệnh danh là “địa ngục trần gian”. Chúng áp dụng những cực hình tàn khốc nhất. Ăn uống kham khổ với gạo mục cá ươn, nước mắm có dòi…Sống tối tăm, bẩn thỉu, nằm xà lim, chuồng cọp, bệnh tật không được điều trị.
Tái hiện lại cảnh giam giữ tù nhân trước đây
Sau năm 1958
Năm 1958 diễn ra một sự kiện chấn động cho thấy tội ác của chế độ Mỹ – Diệm. Đó là tháng 11/1958, chính phủ Đệ nhất Cộng hòa Việt Nam tổ chức đày tù nhân chính trị ra Côn Đảo. Nhưng do biển động, tàu thuyền không ra khơi được nên phải hoãn lại. Ngay 30/11/1958 chúng đã tiến hành bỏ độc trừ khử tù nhân khiến hàng ngàn người bị trúng độc.
Trước diễn biến đó, các thành viên của Đảng ta đang bị bắt ở Phú Lợi đã tổ chức tự cứu chữa và tiến hành đấu tranh chống hành động này. Những chiến sĩ yêu nước đã phá nóc nhà giam, chiếm đài phát thanh, cuộn tôn thành loa phát đi thông báo tố cáo tội ác này. Vụ việc lan truyền gây phẫn nộ trên toàn thế giới. Nhưng mãi đến năm 1964 nhà tù mới bị buộc phải giải tán.
Công trình kiến trúc của nhà tù
Trại giam được thiết kế thành nhiều khu vực gồm khu hành chính, khu gia đình binh sĩ và khu giam giữ gọi là An Trí Viên. Khu giam giữ này lại được chia thành 3 trại lớn để quản lí là Chi Lăng, Bạch Đằng, Đống Đa. Mỗi trại gồm có 9 phòng giam được đánh thứ tự theo bảng chữ cái tiếng anh A, B, C, D,…Các trại này được chia cách riêng biệt bằng khu hàng rào kẽm gai dày đặc.
Xung quanh cả 3 trại là hệ thống tường kiên cố hai lớp, lại được kèm thêm nhiều lớp kẽm gai. Hệ thống điện được phân bố dày đặc giúp phát hiện những dị thường vào ban đêm. Trại có 4 cổng ra vào, mỗi cổng có một lô cốt canh gác nghiêm ngặt. Hai cổng chính với tên bảng đề là “trung tâm cải huấn Phú Lợi” và “An Trí Viên”.
Dấu tích lịch sử vẫn còn rất rõ nét
Ngoài là bằng chứng thép cho thấy tội ác của đế quốc thực dân, đây cũng là chứng nhân lịch sử thể hiện lòng yêu nước bất khuất của dân tộc ta. Ngày nay có nhiều đoàn đã tổ chức những hoạt động du lịch đến nhà tù Phú Lợi. Họ kể mãi về những chiến sĩ cách mạng, người dân yêu nước đã chống chọi bất khuất như thế nào trước đòn roi của địch để thống nhất đất nước.
Đăng bởi: Nguyễn T. Yến Nhi
