Phố cổ Đồng Văn, điểm du lịch hấp dẫn ở Hà Giang

• Lịch sử phố cổ Đồng Văn và chợ Đồng Văn
• Kiến trúc độc đáo của phố cổ Đồng Văn
• + Ngỡ ngàng những ngôi nhà cổ có niên đại hơn 100 năm ở phố cổ Đồng Văn
• + Chợ Đồng Văn – Bản sắc dân tộc Hà Giang
• Di tích kiến trúc nghệ thuật phố cổ Đồng Văn

Mang trong mình nét đẹp hoang sơ và lịch sử độc đáo của Hà Giang, phố cổ Đồng Văn là một điểm đến tuyệt vời để khám phá văn hóa và thiên nhiên hùng vĩ của miền núi phía Bắc Việt Nam. Dưới đây là một số thông tin chi tiết để bạn khám phá và trải nghiệm tại đây.

Khu phố cổ Đồng Văn nằm trên cao nguyên đá Đồng Văn có độ cao 1.000 – 1.600m, thị trấn Đồng Văn, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang, cách trung tâm thành phố Hà Giang khoảng 140km về phía Bắc, giữa thung lũng, bốn bề núi đá bao bọc.

Lịch sử phố cổ Đồng Văn và chợ Đồng Văn

Phố cổ Đồng Văn trước kia thuộc tổng Đông Quan, châu Nguyên Bình, phủ Tương Yên, sau thuộc châu Bảo Lạc. Cuối thế kỷ XIX, Pháp chiếm đóng Hà Giang, tách Đồng Văn ra khỏi Bảo Lạc, năm 1962, Đồng Văn tách làm 3 huyện: Đồng Văn, Yên Minh và Mèo Vạc.

Phố cổ Đồng văn được hình thành trong nhiều năm từ cuối thế kỷ XIX đến những năm nửa đầu thế kỷ XX. Năm 1887, thực dân Pháp sau khi hoàn thành việc xâm chiếm Hà Giang, nhận thấy Đồng Văn có địa thế trọng yêu, gần biên giới Việt – Trung, đã chọn nơi đây để xây dựng lị sở, đồn bốt, chợ búa, nhà cửa phục vụ công việc cai quản vùng đất này.

Họ đã thuê thợ từ Tứ Xuyên (Trung Quốc) sang xây dựng. Với kinh nghiệm, tay nghề cao, họ đã sử dụng nghệ thuật tạc đẽo đá điêu luyện, biến những tảng đá xanh ở Cao nguyên đá Đồng Văn trở thành những viên gạch đá khổng lồ để xây dựng chợ Đồng Văn; tạo ra những tảng kê chân cột với nhiều loại hình dạng, kích cỡ và trang trí các hoa văn tinh xảo với nhiều mô-típ khác nhau đã làm cho công trình vừa cổ kính vừa có nét mềm mại.

Kiến trúc độc đáo của phố cổ Đồng Văn

Khu phố cổ Đồng Văn mang đậm dấu ấn kiến trúc truyền thống của cư dân bản địa kết hợp với lối kiến trúc của người Hoa Nam (Trung Quốc). Kiến trúc và màu sắc của các ngôi nhà trong khu phố cổ độc đáo với dặc trưng nhà 2 tầng thấp, gồm tầng gác và tầng trệt với tông màu xám chủ đạo, nhà phổ biến ba gian. Móng và nền nhà làm bằng đá xanh và đất nện; sàn tầng 2 bằng gỗ, cách nền khoảng 2,2m; tường trình đất – loại tường được đắp thủ công bằng đất sét và được lèn bằng phẳng, chắc chắn, cũng có một số ngôi nhà xây bằng tường gạch dày tới 0,5 – 0,6m; khung nhà gồm kèo, cột bằng gỗ nghiến hoặc thông đá, không có mộng thắt, trạm trổ cầu kỳ.

Nhà 2 mái, dưới mái có 2 hàng cột tròn, 2 xà ngang, 2 vì kèo; mái lợp ngói âm dương – loại ngói đặc trưng của những ngôi nhà vùng biên giới phía Bắc. Riêng khu vực chợ Đồng Văn, còn có nhiều ngôi nhà kiểu kiến trúc nhà ống để tận dụng mặt tiền giống như phố cổ Hà Nội.

+ Ngỡ ngàng những ngôi nhà cổ có niên đại hơn 100 năm ở phố cổ Đồng Văn

Phố cổ Đồng Văn có khoảng 40 ngôi nhà cổ xếp vào nhau thành 2 dãy dưới chân núi đá, trong đó có hơn 20 ngôi nhà có niên trên dưới 100 năm. Một số ngôi nhà cổ nhất gồm: nhà ông Lương Triệu Hội (truyền nhân đời thứ 6 của dòng họ), được xây dựng khoảng năm 1890…

Khi mới hình thành, phố cổ chỉ là nơi sinh sống của một số hộ người Tày, Hoa, Mông. Về sau có thêm nhiều người thuộc các dân tộc khác như Kinh, Dao, Nùng… từ các khác về đây xây nhà, lập nghiệp tạo nên nét văn hóa đa dạng cho khu phố cổ Đồng Văn.

+ Chợ Đồng Văn – Bản sắc dân tộc Hà Giang

Cùng với phổ cổ là khu chợ Đồng Văn, nằm đối diện, gồm 3 dãy nhà, mang đậm nét đặc trưng với tường bằng đá, hàng cột lớn, nhà xây một tầng thấp xếp hình chữ U, mái lợp ngói trên những kết cấu kèo cột bằng gỗ. Năm 1923 khu chợ Đồng Văn bị cháy, người Pháp đã cho xây dựng lại. Ngoài mua bán, trao đổi hàng hóa, bày tỏ tình cảm, thưởng thức ẩm thực đặc trưng của người Mông như thắng cố, rượu ngô, cháo ấu tẩu, bánh cuốn nước xương, xôi ngũ sắc, thịt trâu gác bếp, cơm lam Bắc Mê… Đây cũng là một trong những không gian văn hóa sinh động, hấp dẫn du khách thập phương đến với Hà Giang.

Di tích kiến trúc nghệ thuật phố cổ Đồng Văn

Có thể nói chợ phiên là nơi thể hiện rõ nét nhất bản sắc văn hóa của người dân nơi đây, không chỉ là nơi trao đổi hàng hóa giữa các dân tộc mà còn là nơi giao lưu, kết bạn của những chàng trai cô gái, ngày hội của đồng bào nơi đây, một hình ảnh đẹp mang đậm bản sắc không nơi nào có được.

Từ năm 2006, huyện Đồng Văn đã tổ chức một số hoạt động ở khu phố cổ: Định kỳ hàng tháng tổ chức đêm rằm phố cổ, chợ đêm… được bà con nhân dân trong khu phố cổ đồng tình hưởng ứng; gây được ấn tượng cho tốt du khách. Trong đó “Đêm phố cổ” được tổ chức vào các ngày 14, 15, 16 âm lịch. Theo đó các hộ dân trong khu phố cổ đồng loạt treo đèn lồng đỏ như để xua đi cái lạnh của cao nguyên đá, một số hoạt động như trưng bày thổ cẩm các dân tộc, trình diễn và bán các món ăn truyền thống của các dân tộc với kỳ vọng thu hút khách du lịch theo kiểu một phố cổ Hội An.

Di tích kiến trúc nghệ thuật phố cổ Đồng Văn được xếp hạng cấp quốc gia năm 2009; mặc dù trải qua rất nhiều năm và những thăng trầm lịch sử nhưng kiến trúc của ngôi nhà phố cổ Đồng Văn vẫn được bảo tồn một cách nguyên vẹn. Du lịch Hà Giang nhất định phải ghé thăm phố cổ Đồng Văn nhé, chắc chắn bạn sẽ có được những trải nghiệm vô cùng đáng nhớ!

(Nguồn: Sưu tầm và tổng hợp)
@camnangdulich #camnangdulich

Đăng bởi: Kường Nguyễn