Tắm lá thuốc của người Dao Đỏ Sapa bạn đã thử chưa?

• Văn hóa gắn với lá thuốc của người Dao Đỏ Lào Cai có gì đặc biệt?
• Trải nghiệm tắm lá thuốc ngay tại thôn bản cộng đồng

Du lịch Sapa hiện nay không còn chỉ là khám phá rừng núi, khám phá cộng đồng văn hóa làng bản mà còn để thư giãn, nghỉ ngơi. Bởi vậy, những buổi ngâm mình trong bồn tắm lá thuốc của người Dao Đỏ càng được ưa chuộng hơn bao giờ hết. Những bài thuốc này có tác dụng ra sao? Cùng Kỳ Nghỉ Đông Dương tìm hiểu trước khi bạn đặt Combo Sapa nghỉ dưỡng nhé!

Văn hóa gắn với lá thuốc của người Dao Đỏ Lào Cai có gì đặc biệt?

Chuẩn bị nước tắm lá thuốc

Với sự hỗ trợ của Trung tâm Tư vấn Quản lý Tài nguyên bền vững và Phát triển Văn hóa Cộng đồng Đông Nam Á (CIRUM) cùng với sự hỗ trợ của chính quyền địa phương, mô hình quảng bá tắm lá thuốc của người Dao đỏ và du lịch cộng đồng của người Dao Đỏ tại thôn Sài Duẩn, huyện Bát Xát bắt đầu có những kết quả khả quan, là tín hiệu đáng mừng cho việc phát triển du lịch cộng đồng tại các xã vùng cao Tây Bắc này. Việc quảng bá này vừa tạo sinh kế cho người dân, vừa họ giữ gìn được bản sắc dân tộc, những nét riêng biệt của bản làng vùng cao.

Bản Sải Duần nằm cách thành phố Lào Cai khoảng 25 km, được bao bọc bởi núi rừng. Cộng đồng người Dao ở đây sinh ra cùng rừng, sống với rừng, lớn lên với rừng qua các thế hệ. Vậy nên những bài thuốc Nam của họ thực sự là thứ đáng để trân trọng, gìn giữ và quảng bá lâu dài.

Họ cũng ý thức được rằng rừng cho họ của cải, họ cũng cần phải bảo vệ rừng. Vậy nên người dân đã cùng nhau ký hương ước rằng họ chỉ lấy cành khô, rau, củ, quả, măng, lá thuốc từ rừng mà thôi.

Bồn tắm với những lá thuốc của người Dao Dỏ không phải cho bừa các loại lá thuốc vào cùng nhau mà phải biết phân biệt loại nào kết hợp thì tốt cho da, loại nào tốt cho xương khớp, loại nào tốt cho đường tiêu hóa….Những cây thuốc không phải đều tập trung một chỗ hay có thể tự trồng mà nhiều loại mọc hoang, rải rác khắp khe núi.

Một loại thuốc tắm của người Dao đỏ có thể được chế từ 25 tới 30 vị thuốc. Kim ngân, lá khế, lá vối, hoàng bá nam, thanh táo, thổ lục linh, lá lốt, tân quy, đào rừng, thiên niên kiện, mạn khâu tử, hồi, quế, sả…có loại ai nghe cũng quen, cũng nghĩ chỉ là gia vị nấu ăn bình thường, có loại không mấy khi nghe tên bao giờ nhưng với người Dao đỏ, họ đều thuộc nằm lòng từ bé nên dùng lá thuốc nào với nhau, dùng bao nhiêu mới tốt. Bởi vậy, những nồi thuốc tắm của người Dao đỏ không chỉ là nước tắm tốt cho sức khỏe mà còn mang đậm bản sắc, văn hóa, tri thức bản địa.

Người dân đi hái lá thuốc

Người dân ở đây cho biết, xưa kia giao thông rất khó khăn, người dân thì không biết đến bệnh viện là như thế nào. Đau nhức xương khớp, tê bì chân tay, người bệnh cần phục hồi sức khỏe thì đều nhờ những dược liệu quý được khai thác từ cánh rừng già Tây Bắc hết cả. Đặc biệt, phụ nữ người Dao khi sinh ai cũng tắm bằng những bài thuốc dân gian. Tắm vài ba nồi thuốc là có thể lên nương, lên rẫy. Trẻ con tắm nước lá thường xuyên cũng hết mụn nhọt và các bệnh ngoài da.

Những người Dao trân trọng cây thuốc và rừng. Trước mỗi lần đi hái lá thuốc, họ còn thắp hương xin phép thần rừng và chỉ lấy đủ số lượng cần dùng.

Cốc nước cho khách đến trải nghiệm cũng được làm từ ống tre nứa, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường

Kể từ năm 2019 đến nay, nhờ có sự hỗ trợ của Trung tâm tư vấn quản lý bền vững tài nguyên và phát triển văn hóa cộng đồng Đông Nam Á, bài thuốc tắm lá thuốc cổ truyền của người Dao đỏ đã được phát triển thành sản phẩm du lịch hấp dẫn, vừa tạo sinh kế bền vững cho người dân, vừa thu hút khách Du lịch Sapa ghé qua trải nghiệm, thư giãn.

Trải nghiệm tắm lá thuốc ngay tại thôn bản cộng đồng

Nhà cộng đồng của thôn Sải Duần

Khác với những khách sạn, khu nghỉ dưỡng hay spa có dịch vụ tắm lá thuốc Dao Đỏ tại trung tâm thị trấn Sapa, tới thôn Sải Duần, bạn sẽ được trải nghiệm tắm ngay tại Nhà cộng đồng người Dao đỏ Phìn Ngan ở trung tâm thôn Sải Duần, xã Phìn Ngan. Năm 2019, nơi này đi vào hoạt động với quy mô 4 phòng nghỉ, 16 khu tắm, gội, các phòng được bố trí phục vụ cho khách có nhu cầu nghỉ ngơi, lưu trú và tìm hiểu sinh hoạt cộng đồng cùng bà con dân bản.

Khu nghỉ ngơi, lưu trú của du khách

Việc tập trung tại nhà cộng đồng, cùng nhau quản lý và vận hành nơi này, người Dao đỏ trong bản học được cách quản lý, xử lý tất cả mọi thứ, từ xử lý thuốc đến pha chế thuốc và hướng dẫn cách tắm thành quy trình bài bản hơn. Họ còn trồng cây thuốc xung quanh nhà cộng đồng, thuận tiện cho việc thu hái thuốc, chế thuốc và tạo sự hứng vị cho khách du lịch. Cảnh quanh thôn bản xung quanh khu vực tắm thuốc cũng là điều khiến du khách cảm thấy khoan khoái, thư giãn hơn.

Dù đi vào hoạt động chưa lâu nhưng định hướng phát triển cũng như ý thức của người dân bản địa với những bài thuốc Nam khiến du khách có thể yên tâm hơn khi đến trải nghiệm trực tiếp hay mua thuốc về tự nấu nước tắm tại nhà, không phải lo về việc lá thuốc pha trộn bừa bãi. Nếu bạn đang muốn tìm một nơi để nghỉ ngơi, phục hồi sức khỏe sau những ngày dài mệt mỏi, hãy để Kỳ Nghỉ Đông Dương đặt Combo Du lịch Sapa gồm vé tàu xe, phương tiện đi lại và khách sạn nghỉ ngơi, còn bạn có thể tự do tham quan và trải nghiệm tắm thuốc lá của người Dao đỏ nhé!

Ngọc Thúy

(Nguồn ảnh: Kỳ Nghỉ Đông Dương và các nguồn sưu tầm khác. Nếu bạn là tác giả ảnh, vui lòng liên hệ với website chúng tôi. Xin cảm ơn!)

Đăng bởi: Lê Thị Thắm