Đôi nét về cuộc sống du mục của người Tsaatan Mông Cổ

Một nhóm dân tộc thú vị sống ở ranh giới phía bắc của Mông Cổ, trong lưu vực của các sông Tengis, Sharga và Shishged và trên các dãy núi Taiga và Ulaan. Họ là người Tsaatan (hay còn gọi là Dukha), hoặc những người chăn nuôi tuần lộc. Họ có những truyền thống và lối sống độc đáo. Họ sống xa rời nền văn minh và sự tiến bộ của thế giới hiện đại, chăn những con tuần lộc của họ trong rừng sâu, nơi có nhiệt độ 27 độ C vào mùa hè và -55 đến -60 độ C vào mùa đông. Những người chăn nuôi tuần lộc di chuyển từ 50 đến 70 km giữa các trại mùa xuân và mùa thu của họ. Chúng có nguồn gốc từ người Duy Ngô Nhĩ, những người sống trong rừng taiga lớn Tagna và Soyon. Qua nhiều thế hệ, họ đã tạo ra lối sống du mục này. Người Duy Ngô Nhĩ, hay người tsaatan, mang gen của Vương quốc Duy Ngô Nhĩ Mông Cổ cổ đại. Một trong những di sản đích thực của nền văn hóa của họ là các urts, nơi ở truyền thống của họ. Có một số quy tắc và truyền thống thiết lập về cách thức và địa điểm xây dựng chúng. Chúng hầu hết được làm bằng gỗ thông, được bao phủ bởi da và vỏ của tuần lộc.

Chăn thả tuần lộc – Đôi nét về cuộc sống du mục của người Tsaatan Mông Cổ

Người Dukha trước đây chủ yếu sống bằng nghề săn bắn ngoài việc chăn nuôi tuần lộc của họ. Tuy nhiên, hầu hết các vùng đất xung quanh bắt đầu được nhà nước bảo vệ như những khu bảo tồn thiên nhiên khiến họ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc chăn nuôi tuần lộc để kiếm sống. Tuần lộc phù hợp với Núi cao và các vùng rừng, nơi không quá nóng. Giống như những con tuần lộc của họ, người Dukha có thể chịu đựng thời tiết khắc nghiệt và lạnh giá nhất, âm 31-50 độ C của mùa đông, sống ở vùng đồng cỏ (gọi là ‘urts’ trong tiếng Mông Cổ), là nơi trú ẩn sớm nhất của những người thợ săn và người du mục trong lịch sử. Họ thường di chuyển từ một nơi với các gia đình lân cận và định cư ở một nơi như một nhóm. Người Tsaatan thường định cư ở độ cao từ 1800-2300m so với mực nước biển tùy theo mùa. Món ăn truyền thống của người Tsaatan Họ tạo ra mọi sản phẩm sữa và sản phẩm không phải từ sữa có thể có từ tuần lộc của họ. Sữa tuần lộc nổi tiếng với hàm lượng chất béo giàu dinh dưỡng và nhũ tương béo ngậy. Người Dukha sử dụng mọi bộ phận của tuần lộc cho y học cổ truyền. Thịt tuần lộc rất giàu vitamin C và D. Điều này là do tuần lộc ăn cỏ trên nhiều loại thảo mộc. Da của tuần lộc cũng được sử dụng để làm quần áo cũng như chữa bệnh. Không có rác thải ở đây, điều tương tự cũng xảy ra đối với hầu hết những người du mục ở Mông Cổ. Họ cưỡi tuần lộc của họ và cũng sử dụng chúng như động vật đóng gói. Vì diện tích rừng nên họ không sử dụng xe trượt tuyết nhiều.   Tôn giáo & Ngôn ngữ Người Dukha rất tôn thờ thiên nhiên. Đó là bởi vì họ sống quá gần gũi với thiên nhiên và thực hành Shaman giáo.   Khi cả xã hội đều đang hiện đại hóa thì nơi đây , ngôn ngữ và văn hóa đều trở thành hiếm hoi. Họ chỉ nói ngôn ngữ của họ trong một môi trường hạn chế, đó là các thành viên trong gia đình và họ hàng vì trẻ em phải học tiếng Mông Cổ ở trường, đó là lý do tại sao ngôn ngữ của họ ngày càng ít được sử dụng.   Du lịch Tsaatan Mông Cổ Du lịch đang làm cho cuộc sống của người dân Dukha trở nên dễ dàng hơn rất nhiều, họ có thể kiếm được số tiền mà họ không thể tìm thấy. Nhưng thật không dễ dàng để tiếp cận bất kỳ gia đình tuần lộc nào ở Taiga mà không phải trải qua chuyến đi dài vài ngày trên lưng ngựa. Bạn phải chuẩn bị tinh thần cho chuyến đi khó khăn và nó sẽ không trở nên dễ dàng hơn sau khi bạn đến đích vì cách sống của gia đình tuần lộc tương đối khắc nghiệt.
 

Đăng bởi: Liên Nguyễn Phương