Khám phá lễ hội băng ở Mông Cổ
Mỗi năm một lần, người Mông Cổ ở khắp chốn lại lặn lội tới vùng biên giới giáp với Nga, nơi có hồ Khovgol nổi danh là sâu nhất thảo nguyên. Trong cái lạnh xuống dưới cả -40 độ C và mặt hồ đóng băng, họ tụ tập vui chơi, ăn mừng đã sống sót qua mùa đông khắc khổ, chuẩn bị đón những ngày tươi sáng.
Tọa lạc trên độ cao 1645m so với mặt nước biển, có chỗ sâu nhất đạt tới 267m, Khovgol nổi danh là hồ nước ngọt sâu nhất ở Mông Cổ. Ngoài ra, nó còn nức tiếng là hồ lớn nhất xếp thứ 2 (2760 km2) tại đất nước này, chỉ sau hồ Uvs (3350 km2).
Do dần dốc xuống về phía Nam, đổ vào sông Egiin Gol rồi băng qua sông Selenge mà xuôi vào hồ Baikal, nên Khovgol còn được gọi là “hồ em” của “hồ chị” Baikal – hồ nước ngọt lớn nhất Châu Á.
Trên độ cao 1645m so với mặt nước biển, Khovgol được bao bọc bởi một số đỉnh núi tương đối cao, trong đó cao nhất là đỉnh Bürenkhaan.
Nói đến Mông Cổ, chúng ta thường mường tượng ra khung cảnh thảo nguyên rộng mở, cỏ xanh, nắng vàng trải ngút tầm mắt. “Vùng đất của bầu trời xanh vĩnh cửu,” – người ta gọi Mông Cổ như thế, bởi gần như quanh năm, nơi này không một gợn mây đen. Nhưng thực tế thì Mông Cổ không bằng phẳng, xinh đẹp lý tưởng đến thế. Phần lớn địa hình của nó khá gồ ghề. Do ít cây lớn và công trình kiến trúc nhân tạo che chắn, nên gió mạnh thoải mái lộng hành. Chúng tàn bạo quét qua mặt đất, hất tung cỏ khô, bụi mịn.
Vào mùa đông, khi gió mùa đông bắc từ Siberia tràn qua, nhiệt độ còn lạnh đến cực đoan, thường xuyên xuống dưới -40oC. Phía Bắc của Mông Cổ nơi có hồ Khovgol, vạn vật đều bị đóng băng.
Mỗi năm một lần, vào tháng 3, khi đông gần tàn và xuân sắp sửa sang, người Mông Cổ từ khắp các ngả lại rộn ràng kéo tới hồ Khovgol để ăn mừng đã sống sót qua ngày đông tháng giá. Trước khi mặt trời lên, người ta trèo lên tảng đá linh thiêng, cúi đầu thành khẩn bày tỏ sự thành kính với linh hồn của hồ. Như một sinh vật sống, Khovgol cựa mình thức giấc bằng những âm thanh nứt vỡ mặt băng. Suốt mùa đông, nó cứ liên tục nứt vỡ khi nắng lên rồi liền lại lúc đêm về, khiến cho bề mặt ngang dọc đầy vạch kẻ.
Trên mặt băng rộng bát ngát và sâu đến cả hàng trăm mét, các gia đình quây quần, bày biện tất cả đồ ăn thức uống mà họ mang theo (thường là sữa, trà đen, bánh bao chiên…) vui vẻ ăn mừng đã qua thời giáp hạt. Trong ngày đầu tiên của Lễ hội Băng, người ta tổ chức thi đánh ngựa kéo xe trượt tuyết, kéo co, bắn cung.
Suốt thời gian diễn ra lễ hội, không ai quan tâm đến sự khác biệt về xuất thân, tín ngưỡng, người quen hay người lạ. Tất cả cứ đơn giản là thỏa thích vui chơi. Bất chấp nhiệt độ lạnh đến cực điểm, ai nấy hớn hở vui cười. Cũng bởi họ biết rõ rằng, những ngày khổ sở đã sắp không còn nữa. Chỉ cần xuân sang, cỏ tươi lại mọc tràn thảo nguyên, mang tới no ấm cho mọi nhà.
Đêm xuống, Khovgol đã lạnh lại càng thêm lạnh. Nhưng bên trong những lều Mông Cổ lại vô cùng ấm áp. Người ta tập trung quanh bàn ăn, cùng nhau thưởng thức phô mai sữa đông khô và bánh chiên. Bát sữa chua được chuyền tay nhau theo vòng tròn. Bên ngoài, đống lửa lớn được đốt lên. Sau bữa tối ngon lành, mọi người tụ tập trước đống lửa mà khấn nguyện, cầu cho năm nay được may mắn, an lành.
Đăng bởi: Lê Tuấn