Lễ hội Triều Khúc
Lễ hội Triều Khúc được tổ chức trong ba ngày từ 9 đến 12 tháng Giêng Âm lịch. Tương truyền, lễ hội được tổ chức để tưởng nhớ Bố Cái Đại Vương Phùng Hưng.
Nằm tại km số 8, trên đoạn đường Hà Nội – Hoà Bình, làng Triều Khúc còn có tên gọi là Kẻ Đơ, nay thuộc xã Tân Triều, huyện Thanh Trì, Hà Nội. Kẻ Đơ xưa vốn đã là một vùng quê nổi tiếng với nghề làm nón quai thao, vì thế, làng còn được gọi là làng Đơ Thao. Ngoài quai thao, làng còn nổi tiếng bởi nghề thêu may những đồ thờ như: lọng, tàn, trướng, y môn, tán tía.
Hàng năm lễ hội được tổ chức với quy mô lớn – Ảnh: Sưu tầm
Do có nghề thủ công nên từ xưa dân làng Triều Khúc đã sống tương đối phong lưu. Để nhớ ơn người đã đem lại cuộc sống ấm no cho mình, dân làng đã thờ ông tổ nghề tại đình Lớn cùng với vị Thành hoàng là Bố Cái Đại Vương Phùng Hưng (770 -798).
Hằng năm, làng tổ chức lễ hội tại đình Lớn để ghi nhớ công ơn tổ nghề và thao diễn lại trận đánh oanh liệt của vị Đại vương mà dân làng vẫn tôn kính phụng thờ.
Lễ hội làng Triều Khúc – Ảnh: Sưu tầm
Lễ hội Triều Khúc được tổ chức trong ba ngày từ 9 đến 12 tháng Giêng. Mở đầu là lễ rước long bào – triều phục của Hoàng đế Phùng Hưng từ đình Sắc về đình Lớn (Triều Khúc có hai đình) để bắt đầu cuộc tế gọi là lễ “hoàn cung”.
Mở đầu là lễ rước Long bào – Ảnh: Sưu tầm
Sắc phong được rước qua chùa của làng – Ảnh: Sưu tầm
Khi cuộc tế lễ trong đình bắt đầu thì ngoài sân đình các trò vui cũng được tổ chức, một trong những trò vui được nhiều người ưa thích nhất là trò “đĩ đánh bồng”. Đây là một điệu múa cổ do hai chàng trai đóng giả gái biểu diễn, trong bộ quần áo mớ ba mớ bẩy, cộng với hoá trang má phấn môi son, răng đen hạt huyền, mắt lá răm, khăn mỏ quạ, hai “cô gái” vừa nhún nhảy vừa vỗ trống Bồng đeo trước bụng một cách nhí nhảnh, nom rất vui mắt và cũng gây cười. Tiết mục này thường thu hút người dự hội nhiều nhất và cũng là tiết muc sinh động và độc đáo nhất trong lễ hội Triều Khúc.
Tiết mục múa “con đĩ đánh bồng” độc đáo – Ảnh: Sưu tầm
Hai chàng trai giả gái tựa lưng vào nhau múa – Ảnh: Sưu tầm
Hội chính ngày 12, tế thành hoàng tại đại đình với ba tuần tế kéo dài trên ba giờ đồng hồ. Sau mỗi tuần tế, nhạc bát âm tấu khúc Lưu thủy và múa sênh tiền.
Múa rồng – Ảnh: Sưu tầm
Trong múa sênh tiền ở Triều Khúc có nhân vật hoạt náo Thanh Đề đeo mặt nạ gỗ. Lại có tiết mục múa “Con đĩ đánh bồng” sau mỗi lần tiến tửu. Hai người nam giả nữ vận áo tứ thân đổi vạt, mặc váy, đeo trống bồng điệu bộ lặc lè ngả nghiêng uốn lượn theo điệu trống cà rùng.
Trận đánh giả được diễn ra ngay trước cổng đình – Ảnh: Sưu tầm
Ngoài ra, trong hội làng Triều Khúc còn có nhiều trò vui khác như múa lân hí cầu, đấu vật, hát Chèo Tàu. Sới vật Triều Khúc cũng là một trong những sới nổi tiếng, thu hút khá đông các đô vật nơi khác về tham dự: Bắc Ninh, Gia Lâm, Mai động… Múa rồng trong hội Triều Khúc cũng có nhiều nét độc đáo, kỹ thuật điêu luyện.
Cụ ông múa lân – Ảnh: Sưu tầm
Tương truyền đây là điệu múa có từ thời Bố Cái Đại Vương. Do múa hay, múa đẹp như vậy nên hằng năm đội múa rồng Triều Khúc thường được mời về tham dự và múa rồng ở hội Đống Đa.
Chuẩn bị rước kiệu – Ảnh: Sưu tầm
Ngày 12 là ngày rã hội. Trong ngày này có lễ rã đám, và kết thúc bằng điệu múa cờ (còn gọi là chạy cờ). Điệu múa phản ánh sự tích Phùng Hưng kén chọn người tài để bổ sung quân ngũ trước lúc lên đường quyết chiến với quân xâm lược.
Có thể nói lễ hội Triều Khúc thể hiện sâu sắc nhất cốt cách và nét đẹp tâm linh trong bản sắc văn hóa của người Hà thành. Những nét văn hóa nguyên sơ ấy đã được dân làng nơi đây lưu truyền ngàn đời và chắc chắn sẽ còn mãi với thời gian.
Đăng bởi: Trúc Nguyễn
