20 sự thật có thể bạn chưa biết về tranh phù thế (Ukiyoe)

• 1. Ukiyoe là một loại hình nghệ thuật được hình thành trong thời Edo
• 2. Ukiyoe có hai phong cách vẽ khác nhau: khắc gỗ và cọ
• 3. Ukiyo ( 浮世 ) có nghĩa là phong cách ngày nay ( 現代風 – Gendaifuu) trong tiếng Nhật
• 4. Chủ đề của các tác phẩm Ukiyoe rất đa dạng
• 5. Ukiyoe được vẽ bằng cọ được gọi là Nikuhitsuga ( 肉筆画 )
• 6. Ukiyoe là một phần của văn hóa đại chúng ở Edo
• 7. Ukiyoe có một phong cách vẽ rất đặc biệt
• 8. Các nghệ sĩ lấy họ của chủ nhân
• 9. Kiyonobu Torii ( 鳥居清信 )
• 10. Moronobu Hisikawa ( 菱川師宣 )
• 11. Harunobu Suzuki ( 鈴木春信 )
• 12. Shigemasa Kitao ( 北尾重政 )
• 13. Utamaro Kitagawa ( 喜多川歌麿 )
• 14. Toyokuni Utagawa ( 歌川豊国 )
• 15. Utagawa Kunimasa ( 歌川国政 )
• 16. Eisen Keisai ( 渓斎英泉 )
• 17. Hokusai Katsushika ( 北斎葛飾 )
• 18. Kunisada Utagawa ( 歌川国貞 )
• 19. Chikanobu Youshu ( 楊洲周延 )
• 20. Yoshitoshi Tsukioka ( 月岡芳年 )

1. Ukiyoe là một loại hình nghệ thuật được hình thành trong thời Edo

Ukiyoe thường được in khắc trên giấy washi. Chúng có màu sắc rực rỡ và thể hiện nhiều đề tài khác nhau. Hình trên là tác phẩm của Sandai Toyokuni Utagawa (三代歌川豊国).

2. Ukiyoe có hai phong cách vẽ khác nhau: khắc gỗ và cọ

Vào thời Edo, những bức tranh được làm bằng cọ rất đắt tiền. Ukiyoe trở thành một phần phổ biến của văn hóa trong công chúng khi họ bắt đầu khắc gỗ, rẻ hơn và dễ dàng hơn để làm hàng loạt.

3. Ukiyo (浮世) có nghĩa là phong cách ngày nay (現代風 – Gendaifuu) trong tiếng Nhật

Ukiyo (浮世) còn có 3 nghĩa khác. Một là thế giới của sự không chắc chắn, được sử dụng trong bối cảnh Phật giáo. Hai là thế giới của niềm vui. Ba là cuộc sống hay xã hội. Hình trên là tác phẩm của Hokusai Katsushika (葛飾北斎). 

4. Chủ đề của các tác phẩm Ukiyoe rất đa dạng

Có Bijinga (美人画  – Tranh mỹ nhân), Yakushae (役者絵 – Tranh các nghệ sĩ Kabuki), Shibaie (芝居絵 – Tranh các cảnh trong vở kịch), Kachouga (花鳥画 – Tranh hoa, chim, cá), Giga (戯画 – Tranh cảm hứng hài hước), Shunga (春画 – Tranh chủ đề tình dục), v.v. Hình trên là một Bijinga của Utamaro Kitagawa (喜多川歌麿).

5. Ukiyoe được vẽ bằng cọ được gọi là Nikuhitsuga (肉筆画)

Chúng tồn tại trước Ukiyoe khắc gỗ. Nikuhitsuga được vẽ trên nhiều chất liệu khác nhau. Ví dụ: Byoubue (屏風絵 – Tranh vẽ trên màn hình gấp), Emaki (絵巻 – Tranh vẽ trên cuộn), Kakemono (掛け物 – Tranh được vẽ để treo), Ema (絵馬 – Tranh vẽ trên Ema), v.v. Hình ảnh trên là một Byoubue.

6. Ukiyoe là một phần của văn hóa đại chúng ở Edo

7. Ukiyoe có một phong cách vẽ rất đặc biệt

Các chủ đề được vẽ táo bạo và rõ ràng. Nó có hình động và không có bóng. Người ta biết rằng Vincent Van Gogh được truyền cảm hứng từ Ukiyoe và đã vẽ nên những tác phẩm có ảnh hưởng rõ ràng từ nó. Hình ảnh trên là một trong những tác phẩm mà Gogh đã lấy cảm hứng từ một tác phẩm của Hiroshige Utagawa (歌川広重).

8. Các nghệ sĩ lấy họ của chủ nhân

Giống như Kabuki, khi một nghệ sĩ trở thành một người dưới quyền của một nghệ sĩ nổi tiếng, thì họ sẽ lấy họ của chủ nhân. Phong cách của họ có thể sẽ giống nhau. Sau này, họ sẽ được gọi là nhóm (họ của nghệ sĩ) khi mô tả lịch sử nghệ thuật. Hình ảnh trên là tác phẩm của Sharaku Toushusai (東洲斎写楽). Ông nổi tiếng với Yakushae.

Sau đây, tôi sẽ giới thiệu các nghệ sĩ nổi tiếng của Ukiyoe.

9. Kiyonobu Torii (鳥居清信)

Kiyonobu Torii là một trong những nghệ sĩ Ukiyoe phát đạt vào giữa thời Edo. Ông là người bắt đầu của tên Torii. Ông chuyên vẽ Yakushae và Bijinga. 

10. Moronobu Hisikawa (菱川師宣)

Hishikawa Moronobu là một trong những người sáng lập phong cách Ukiyoe. Trước đó, ông đã vẽ Ukiyoe với chỉ là những hình minh họa được cắt thành sách như một hình thức nghệ thuật. Một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của ông, đó là ảnh ở trên, “Mikaeri Bijinzu (見返り美人図)” (Mỹ nhân quay nhìn lại), đã được làm thành một con tem vào năm 1948.

11. Harunobu Suzuki (鈴木春信)

Harunobu Suzuki là một trong những nghệ sĩ Ukiyoe phát đạt vào giữa thời Edo. Ông nổi tiếng với phong cách Bijinga mỏng, mảnh. Ông cũng được biết đến với việc thành thạo kỹ thuật thêm màu vào khắc gỗ Yakushae. 

12. Shigemasa Kitao (北尾重政)

Shigemasa Kitao là một trong những nghệ sĩ Ukiyoe phát đạt vào giữa thời Edo. Ông vẽ trên nhiều Ehon (絵本), là những cuốn sách tranh. Một trong những Ehon nổi tiếng nhất của ông là tác phẩm ông đã vẽ với Shunshou Katukawa (勝川春章), “青楼美人合姿鏡” (Seirou Bijin Awase Sugata Kagami). Cuốn sách này có các tác phẩm miêu tả Oiran thực sự, và cuộc sống ở quận Yoshiwara. 

13. Utamaro Kitagawa (喜多川歌麿)

Utamaro Kitagawa là một trong những Ukiyoeshi nổi tiếng ở nước ngoài, bên cạnh Hokusai Katsushika. Ông được biết đến với những dòng Bijinga tinh tế và duyên dáng. Ông đã tạo ra một phong cách làm cho nền hoàn toàn trống, và tập trung nhiều hơn vào hình. 

14. Toyokuni Utagawa (歌川豊国)

Toyokuni Utagawa, còn được gọi là Kumayagomon (熊右衛門) và Ichiyousai (一陽斎). Toyokuni Utagawa nổi tiếng với Yakushae và một trong những tác phẩm nổi tiếng của ông là “Yakusha Butai No Sugatae” (役者舞台之姿絵). Ônglà thành viên của nhóm Utagawa (歌川).

15. Utagawa Kunimasa (歌川国政)

Utagawa Kunimasa là một trong những nghệ sĩ Ukiyoe phát đạt vào cuối thời Edo. Ông học dưới Utagawa Toyokuni. Ông chuyên về Yakushae. 

16. Eisen Keisai (渓斎英泉)

Eisen Keisai là một trong những nghệ sĩ Ukiyoe phát đạt vào cuối thời Edo. Ông chuyên về Giga và Shunga. Ông cũng là một nhà văn. Ông đã xuất bản các tác phẩm mà ông viết và vẽ các hình minh họa.

17. Hokusai Katsushika (北斎葛飾)

Hokusai Katsushika có lẽ là nghệ sĩ Ukiyoe nổi tiếng nhất ở nước ngoài. Có một cuộc triển lãm riêng mình của Hokusai Katsushika ở Boston. Ảnh trên có lẽ là tác phẩm dễ nhận biết nhất của ông, Big Wave(Sóng lớn). 

18. Kunisada Utagawa (歌川国貞)

Kunisada Utagawa, được biết đến là học sinh thứ ba của Toyokoku Utagawa, là một trong những nghệ sĩ Ukiyoe trong thời Edo. Số lượng tác phẩm của ông, khoảng 10.000, được cho là do một người tạo ra mà nhiều nhất. Hình minh họa của ông đã tạo ra một phong trào “Genjie” (源氏絵 – Tranh về câu chuyện Genji), điều mà cuối cùng đã ảnh hưởng đến Kabuki.

19. Chikanobu Youshu (楊洲周延)

Chikanobu Yoshu là một trong những nghệ sĩ Ukiyoe phát đạt vào cuối thời Edo và bắt đầu thời Meiji. Ông chuyên về những bức tranh mô tả cuộc sống hàng ngày của người dân và Bijinga. Trong thời kỳ Meiji, ông cũng vẽ ảnh hưởng của phương Tây lên xã hội Nhật Bản, như trong ảnh trên. 

20. Yoshitoshi Tsukioka (月岡芳年)

Yoshitoshi Tsukioka là một trong những nghệ sĩ Ukiyoe phát đạt vào cuối thời Edo và bắt đầu thời Meiji. Yoshitoshi Tsukioka nổi tiếng vì viết những bức tranh minh họa đẫm máu và gây sốc cho những câu chuyện kinh dị. Trong cuốn sách “Eimei Nijyu-hachi Shu-ku” (英名二十八衆句), đó là một cuốn sách chọn ra những cảnh đẫm máu từ Kabuki, ông đã vẽ 11 trên 28 bức tranh minh họa. Chính phủ Meiji đã cấm cuốn sách này vì nó quá sốc. Yoshitoshi Tsukioka không chỉ học nghệ thuật Nhật Bản, mà cả nghệ thuật phương Tây. 

Đăng bởi: Bảo Hân