Bí Ẩn Phật Giáo Ở Tây Tạng

Nội dung chính

Phật giáo là tôn giáo chính của vùng Tây Tạng, có lịch sử hàng nghìn năm. Có 4 tông phái Phật giáo Tây Tạng, có ảnh hưởng sâu sắc đến đời sống hàng ngày, văn hóa và nghệ thuật của người dân Tây Tạng. Khi bạn đi du lịch ở Tây Tạng, bạn sẽ thấy các biểu tượng tôn giáo của Tây Tạng ở mọi nơi bạn nhìn thấy, chẳng hạn như bánh xe cầu nguyện trong tay của người Tây Tạng địa phương, cờ cầu nguyện phấp phới và các Lạt ma mặc áo choàng đỏ.

Bất kể bạn có phải là người theo đạo hay không, việc biết một số kiến thức và lịch sử Phật giáo Tây Tạng sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn những gì bạn đang thấy và trải nghiệm ở Tây Tạng, đồng thời giữ thái độ tôn trọng người Tây Tạng bản địa và tránh xúc phạm họ.

Lịch Sử Của Phật Giáo Tây Tạng

Rất lâu trước khi Phật giáo Ấn Độ du nhập vào Tây Tạng, tôn giáo Bon đã được truyền bá rộng rãi khắp vùng cao nguyên tuyết phủ và trở thành tín ngưỡng tâm linh quan trọng nhất của người dân Tây Tạng.

Khi Đại vương Tubo Songthen Gampo kết hôn với Công chúa Nepal Bhrikuti và Công chúa Văn Thành nhà Đường vào giữa TK VII, Phật giáo đã được truyền đến Tây Tạng từ Ấn Độ, Nepal và Trung Quốc. Cả chùa Jokhang và chùa Ramoche đều được xây dựng để thờ tượng Phật do hai vị công chúa vĩ đại mang đến. Trong khi đó, Songthen Gampo cũng gửi các học giả đến Ấn Độ để học Phật giáo. Với việc tạo ra kinh điển Tây Tạng, một số lượng lớn các tác phẩm Phật giáo đã được dịch sang tiếng Tây Tạng. Kể từ đó, Phật giáo dần dần thịnh hành ở Tây Tạng.

Trong thời kỳ của Vua Trisong Detsen, bậc thầy Đại thừa Santiraksita và bậc thầy Mật tông Padmasambhava đã được mời vào Tây Tạng. ‘Bậc thầy Đại thừa’ đã mang theo nhiều sách Trung quán Phật giáo và tận tụy ủng hộ triết học Trung quán luận. Trong khi ‘bậc thầy Mật tông’ tập trung vào Phật giáo Bí truyền và trở thành người sáng lập giáo phái Nyingma của Phật giáo Tây Tạng. Lúc đó, Trisong Detsen cũng đã xây dựng Tu viện Samkye và Hệ thống Tăng già được thành lập. Sau đó, một số nhà sư Ấn Độ cũng được thuê để phiên dịch Phật giáo sang tiếng Tây Tạng. Chính thời điểm trên, Phật giáo Tây Tạng đã phát triển đến một quy mô đáng kể.

Đầu TK IX, Ral-pa-can lên ngôi. Vua Ral-pa-can đã chọn ngôn ngữ Tây Tạng làm ngôn ngữ mục tiêu và ra lệnh rằng tất cả các kinh điển Phật giáo đã dịch phải được đối chiếu lại và các bản dịch mới sẽ được hệ thống hóa theo thư mục. Tất cả các hệ thống hành chính được soạn thảo bởi pháp luật và các nhà sư Phật giáo cai trị các vấn đề nhà nước.

Tuy nhiên, sự suy tàn của Phật giáo xuất hiện khi Langdarma kế vị ngai vàng. Vua Langdarma tin vào Tôn giáo Bon và thực hiện các biện pháp tàn khốc để ngăn chặn sự phát triển của Phật giáo. Việc phiên dịch kinh điển Phật giáo bị cấm, một lượng lớn kinh điển Phật giáo bị đốt cháy, chùa chiền bị phá hủy. Nhiều nhà sư không còn lựa chọn nào khác ngoài việc trốn ra nước ngoài. Thời kỳ này còn được gọi là “Phật giáo diệt vong Lang Darma” trong lịch sử Tây Tạng. Cho đến nay, thời kỳ đầu của Phật giáo đã kết thúc.

Thời kỳ sau của Phật giáo bắt đầu từ cuối TK X. Sự phục hưng của Phật giáo diễn ra ở miền tây Tây Tạng. Khi một số lượng lớn kinh điển bí truyền đã được dịch hoàn chỉnh, Phật giáo dần dần được chia thành hai nhóm, Phật giáo công truyền và Phật giáo bí truyền.

Với sự xuất hiện của vị thầy Atisa vĩ đại người Ấn Độ, Phật giáo Tây Tạng đã đạt đến đỉnh cao. Thánh tăng Atisa biết nhiều nhất về Phật giáo và nhấn mạnh đến sự độc thân và giới luật nghiêm ngặt, truyền bá giáo lý đại thừa. Cuối cùng, trường phái Kadampa của Phật giáo Tây Tạng được thành lập và cạnh tranh với trường phái lâu đời nhất-Nyingmapa (đội mũ đỏ). Sau đó, các trường phái chính khác của Phật giáo Tây Tạng như Kagyupa (đội mũ trắng), Sakyapa, Gelugpa (đội mũ vàng) cũng bị ảnh hưởng sâu sắc.

Ý Nghĩa Màu Sắc Khác Nhau Trong Phật Giáo Tây Tạng

Khi bạn nghĩ về Tây Tạng, ấn tượng đầu tiên của bạn có thể là về những chiếc áo choàng màu đỏ của các Lạt ma Tây Tạng. Chắc hẳn bạn cũng đã quen thuộc với hình ảnh những lá cờ cầu nguyện ngũ sắc tung bay trong gió dưới bầu trời xanh, hay cung điện Potala trắng đỏ uy nghi.

Trên thực tế, trong Phật giáo Tây Tạng, một số màu phổ biến có ý nghĩa tôn giáo nhất định, chẳng hạn như màu Đỏ có liên quan đến sinh lực và sự bảo tồn, màu Vàng tượng trưng cho cội nguồn và sự từ bỏ, và màu Lục là tượng trưng của học thức và kiến thức trong Phật giáo. Bạn nên tìm hiểu thêm về biểu tượng màu sắc trong Phật giáo Tây Tạng để khi đến thăm các tu viện và cung điện ở Tây Tạng, bạn có thể hiểu rõ hơn về ý nghĩa đằng sau những đồ trang trí Phật giáo đầy màu sắc tuyệt đẹp.

Làm Thế Nào Để Thiền Định Ở Tây Tạng?

Thiền định là một thực hành rèn luyện tinh thần quan trọng trong Phật giáo Tây Tạng. Có nhiều hình thức thiền định trong Phật giáo Tây Tạng, chẳng hạn như trì tụng thần chú, quán tưởng, thiền định tâm từ,… Trong số đó, Dzogchen là một hình thức thiền định độc đáo trong giáo phái Nyingma của Phật giáo Tây Tạng.

Bạn nên thực hiện một chuyến thiền định Tây Tạng nếu bạn muốn thực hành thiền định tại một tu viện Tây Tạng địa phương hoặc tại thánh địa, chẳng hạn như bên hồ Yamdrok hoặc hồ Namtso.

Kinh Luân Tây Tạng

Bánh xe cầu nguyện Tây Tạng (Kinh luân Tây Tạng) còn được gọi là bánh xe Mani, có thể được tìm thấy trên khắp Tây Tạng và trong các khu vực chịu ảnh hưởng của Phật giáo Tây Tạng. Bánh xe cầu nguyện của Phật giáo Tây Tạng là thiết bị để truyền bá phước lành và hạnh phúc tâm linh.

Trong các chuyến du lịch Tây Tạng, bạn có thể nhìn thấy những bánh xe cầu nguyện lớn trong các tu viện và đền thờ, cũng như những bánh xe cầu nguyện nhỏ cầm tay ở khắp mọi nơi. Bạn có thể thấy những người hành hương Tây Tạng tụng kinh khi họ quay bánh xe cầu nguyện trên đường phố, trong lễ kora, trong một quán trà địa phương,…

Những Tu Viện Hàng Đầu Để Tham Quan Tây Tạng

Các tu viện của Tây Tạng là một trong những điểm nổi bật chính của chuyến đi đến Tây Tạng. Không chỉ được trải nghiệm nền văn hóa tôn giáo độc đáo của Tây Tạng mà bạn còn được chiêm ngưỡng khung cảnh tráng lệ của kiến trúc đền đài Tây Tạng kết hợp với thiên nhiên xung quanh. Có khoảng 1700 tu viện và chùa chiền ở Tây Tạng. Dưới đây là top 10 ngôi chùa không thể bỏ qua ở Tây Tạng, bạn có thể thêm vào chuyến tham quan tu viện Tây Tạng tùy theo sở thích và thời gian của mình.

• Top 1: Cung điện Potala, Di sản Thế giới được UNESCO công nhận và là Cung điện Cao nhất Thế giới.
• Top 2: Chùa Jokhang, tu viện linh thiêng và quan trọng nhất trong Phật giáo Tây Tạng.
• Top 3: Tu viện Drepung, từng là Tu viện lớn nhất thế giới với  10.000 nhà sư.
• Top 4: Tu viện Sera, được chú ý với Tranh luận Phật giáo Tây Tạng đặc biệt.
• Top 5: Tu viện Ganden, nguồn gốc của Từ ‘Gelug’.
• Top 6: Tu viện Samye, tu viện đầu tiên ở Tây Tạng.
• Top 7: Tu viện Palcho, tu viện Tây Tạng duy nhất có ba giáo phái trong một ngôi chùa.
• Top 8: Tu viện Tashilhunpo, quê hương của Panchen Lama ở Shigatse.
• Top 9: Tu viện Rongbuk, tu viện cao nhất thế giới gần Everest Base Camp.
• Top 10: Tu viện Sakya, tu viện chính của trường phái Sakya.

Điều Cần Lưu Ý Khi Đến Với Phật Giáo Tây Tạng

Tây Tạng có những phong tục và điều cấm kỵ riêng do một thời gian dài không giao tiếp với thế giới bên ngoài. Khi đến thăm Tây Tạng, đặc biệt là khi đến thăm các địa điểm tôn giáo của Tây Tạng, bạn cần phải cẩn thận về lời nói và hành động của mình, đồng thời phải tôn trọng.

Một số điều cơ bản nhất cần chú ý như sau:

• Khi đến thăm một tu viện ở Tây Tạng, nếu bạn gặp một bảo tháp hoặc thực hiện một kora, hãy đi vòng quanh nó từ trái sang phải hoặc theo chiều kim đồng hồ; nếu bạn đang ở một tu viện Bon, hãy đi vòng quanh nó từ phải sang trái hoặc ngược chiều kim đồng hồ.
• Ngoại trừ các điểm tham quan trong hành trình, nếu bạn đi qua bất kỳ tu viện nào khác, bạn phải xin phép Lạt ma phụ trách tu viện để vào.
• Không đội mũ, không hút thuốc và không chạm vào tượng Phật hay kinh sách bên trong sảnh tu viện khi đến thăm tu viện ở Tây Tạng.
• Bạn có thể theo liên kết để tìm hiểu thêm về cách tôn trọng văn hóa Phật giáo ở Tây Tạng.