Chùa Thiên Mụ
Nói đến Huế, người ta nghĩ đến ngay Quần thể di tích triều Nguyễn với những đền đài, thành quách, miếu vũ, lăng tẩm tráng lệ. Và Huế cũng là vùng đất Thiền kinh với hàng trăm ngôi chùa lớn nhỏ. Ai đến Huế mà chưa ghé thăm Chùa Thiên Mụ thì xem như chưa hiểu Huế, như chưa đến Huế. Bởi lẽ đây là ngôi chùa đã có hơn 400 năm tuổi, qua bao biến động đổi thay theo năm tháng. Chùa Thiên Mụ là một trong những hình ảnh biểu trưng cho xứ Huế.
Tên của ngôi chùa bắt nguồn từ một huyền thoại. Chuyện kể rằng, từ xa xưa, dân địa phương đêm đêm thường thấy một bà già mặc áo đỏ, quần lục xuất hiện trên ngọn đồi nơi chùa tọa lạc ngày nay và nói: rồi sẽ có chân chúa đến lập chùa ở đây để tụ khí cho bền long mạch. Khi nói xong, bà biến mất. Sau khi vào trấn Thuận Hoá, chúa Nguyễn Hoàng một lần đi qua, nghe kể chuyện đã cho xây chùa và đặt tên là Thiên Mụ Tự.
Năm 1601, chùa được xây dựng. Năm 1665, chúa Nguyễn Phúc Tần cho trùng tu. Năm 1710, chúa Nguyễn Phúc Chu cho đúc quả đại hồng chung cao 2,5m nặng 3.285kg, và năm 1715, chúa lại cho xây dựng tấm bia cao 2,58m đặt trên lưng con rùa bằng cẩm thạch. Vào thời Nguyễn, các vua Gia Long, Minh Mạng, Thiệu Trị, Thành Thái đều cho trùng tu chùa.
Ðiện Ðại Hùng là ngôi chính điện trong chùa, một công trình kiến trúc đồ sộ nguy nga. Trong điện, ngoài những tượng phật bằng đồng sáng chói còn treo một khánh đồng được đúc năm 1677 và một bức hoành phi bằng gỗ sơn son thếp vàng do tự tay chúa Nguyễn Phúc Chu đề tặng năm 1714. Hai bên chùa có nhà trai, nơi các sư tĩnh dưỡng và nhà khách để đón khách đến vãn cảnh chùa.
Trước các điện, quanh chùa là các vườn hoa cây cảnh xanh tươi, rực rỡ. Phía sau cùng là vườn thông tĩnh mịch, phong cảnh nên thơ. Chùa bị hư hỏng nặng năm 1943. Từ năm 1945, Hoà thượng Thích Ðôn Hậu đã tổ chức công cuộc đại trùng tu kéo dài hơn 30 năm. Ngày nay chùa vẫn được tiếp tục chỉnh trang ngày càng huy hoàng, tráng lệ, luôn hấp dẫn và thu hút đông đảo du khách gần xa.
Chùa Thiên Mụ mang nét thanh tịnh, nhẹ nhàng như con nước lững lờ trôi và làm lắng lòng của bao du khách đến nơi này. Với 108 tiếng chuông sáng ngày giữ nhịp thời gian và giải tỏa những khổ đau của chúng sinh, chùa Thiên Mụ luôn được xem là ngôi chùa linh thiêng bậc nhất xứ Huế.
Giữa không gian uy nghiêm của đất Phật, du khách đến đây còn được nghe kể câu chuyện tình nức nở của ngày xưa. Đó là một mối duyên không trọn vẹn của đôi trai gái bị gia đình ngăn cấm, để giữ trọn lời thề sống chết có nhau, họ đã nắm tay nhảy xuông dòng Hương tự vẫn, thế nhưng trớ trêu thay, khi trái tim chàng trai mòn mỏi đợi chờ người yêu nơi đáy nước thì người con gái đã được cứu sống và đang vui vầy duyên mới. Uất nghẹn vì sự phản bội của người yêu, hồn chàng trai trôi dạt đến chùa Thiên Mụ và đặt lời nguyền, hễ đôi tình nhân nào đến đây sẽ phải chịu cảnh chia lìa, còn những ai đang lẻ bóng thì sẽ tìm được một nửa thủy chung của đời mình, Lời nguyền nghe qua có vẻ cay độc và tàn nhẫn, có phải chăng là để thử thách tình yêu đôi lứa giữa những truân chuyên, bất trắc của cuộc đời, hay đơn thuần chỉ là lời truyền miệng của cố nhân?
Chẳng biết lời nguyền thực hư ra sao nhưng du khách vẫn luôn đến viếng chùa mỗi khi có dịp đến Huế, đứng trên chùa thả tầm nhìn ra giữa dòng sông, bỗng thấy lòng bình yên đến lạ. Sông Hương vẫn ngàn năm chảy mãi thì Thiên Mụ sẽ mãi còn đây để giữ gìn nét linh thiêng, trầm tư của đất Cố Đô.
Đăng bởi: Hoàng Lâm
