Chùa Thiên Mụ là một trong những hình ảnh tượng trưng cho thành phố Huế, với nhiều công trình kiến trúc độc đáo bên trong. Đây được coi như là ngôi chùa linh thiêng nhất xứ Huế

Nói đến Huế, người ta nghĩ ngay đến những công trình của Quần thể di tích triều Nguyễn, với những đền đài, thành quách, lăng tẩm tráng lệ. Xứ Huế cũng là một vùng đất Thiền kinh với hàng trăm ngôi chùa lớn nhỏ, được xây dựng từ rất lâu, thời các vua chúa còn ngự trị. Một trong những ngôi chùa linh thiêng nhất ở đây là chùa Thiên Mụ.

Chùa Thiên Mụ

Ai đến Huế mà chưa ghé thăm chùa Thiên Mụ thì coi như chưa đến vùng đất mộng mơ này. Ngôi chùa hơn 400 năm tuổi, đã trải qua biết bao nhiêu đổi thay, thăng trầm. Chùa là một trong những hình ảnh biểu trưng của thành phố, và tiếng chuông ngân vang vào viết bao nhiêu bài thơ ca của người dân xứ Huế tự bao đời.

Vị trí

Chùa Thiên Mụ là ngôi chùa cổ kính nằm ở phía Tây thành phố Huế, trên đồi Hà Khê, thuộc vùng tả ngạn của sông Hương. Từ đây đi tới trung tâm thành phố mất khoảng 5km.

Chùa Thiên Mụ

Lịch sử ngôi chùa

Truyền thuyết kể lại rằng, ngày xưa, ở ngọn đồi Hà Khê, đêm đêm thường có một bà lão, khuôn mặt phúc hậu xuất hiện nơi đây và nói với mọi người rằng sẽ có một vị chúa lập chùa ở đây để tích tụ linh khí, làm cho nước Nam hùng mạnh.

Quả đúng như vậy. Vào năm 1601, khi chúa Nguyễn Hoàng trấn thủ vùng Thuận Hóa, trong một lần rong đuổi vó ngựa dọc hai bờ sông Hương, xem xét địa thế, thì bắt gặp một ngọn đồi nhỏ xanh nhô lên bên dòng nước thơ mộng, thế tựa con rồng ngoảnh mặt nhìn lại. Người lấy làm thích thú, bèn cho người dựng nên một ngôi chùa trấn giữ long mạch ở đây. Từ đó chùa được đặt tên là chùa Thiên Mụ, tức là “Bà Mụ Linh Thiêng”.

Đại Hồng Chung

Vào thời chúa Quốc Nguyễn Phúc Chu, đất nước bấy giờ Phật giáo rất thịnh hành và phát triển, chùa được tu bổ lại quy mô hơn. Người cho đúc một cái chuông lớn nặng trên hai tấn, cho đại tu lại hàng chục công trình kiến trúc như điện Đại Hùng, điện Thiên Vương, nhà Thuyết Pháp, phòng Tăng, nhà Thiền, lầu Tàng Kinh… Những nét chữ được khắc trên bia đá đặt trên lưng con rùa khổng lồ, cũng là do chúa Quốc tự tay khắc. Tấm bia nói về việc dựng xây ngôi chùa ở đây. Sau này, ngôi chùa cũng trải qua nhiều đợt trùng tu của các vị vua qua nhiều thời đại.

Bia đá nằm trên lưng rùa

Kiến trúc

Chùa Thiên Mụ mang nét kiến trúc đặc sắc của cố đô Huế. Tùa trên cao nhìn xuống, tổng thể chùa Thiên Mụ, ngôi chùa giống như một con rùa thần khổng lồ soi bóng xuống dòng sông Hương. Chùa được bao quanh bằng những dãy tường đá xây thành hai vòng.

Chùa nhìn từ trên cao

Các bậc thang đá dẫn lên chùa

Cổng Tam Quan

Đây là cổng chính vào chùa với cấu trúc 2 tầng tám mái. Có 3 lối đi qua cổng, mỗi lối có cửa ván bằng gỗ được bó bằng đai và đinh đồng. Ở 2 bên các lỗi đi có tượng hộ pháp trấn giữ.

Cổng Tam Quan

Tháp Phước Duyên

Bước chân lên nhưng bậc thang và đi vào cổng chùa, công trình đầu tiên hiện ra trước mắt bạn là ngọn tháp cao. Đó chính là ngọn tháp Phước Duyên xây bằng gạch. Tháp cao 21m, gồm 7 tầng, được xây dựng vào năm 1844. Mỗi tầng tháp đều có thờ tượng Phật, và bên trong có một chiếc cầu thang hình xoắn ốc để dẫn lên trên cùng, nơi mà trước đây có thờ tượng Phật bằng vàng.

Tháp Phước Duyên 7 tầng

Điện Đại Hùng

Điện Đại Hùng là chánh điện của chùa, bên trong thờ phật Di Lặc tai to để lắng nghe những lời kể khổ của chúng sanh, có bụng to để bao dung những lỗi lầm của dân chúng, và có cái miệng to để cười những chuyện khó cười trong thiên hạ. Ở bên trên có một bức hoành phi khắc 4 chữ “Linh Thửu Cao Phong”. Bên trong điện cũng treo một chiếc chuông đồng khá lớn chạm hình nhật nguyệt.

Điện Đại Hùng

Qua khỏi nơi thờ phật Di Lạc là vào điện thờ Tam Thế Phật. Ở hai bên là Văn Thù Bồ Tát và Phổ Hiền. Đi theo bên hông điện để vòng ra phía sau vườn, nơi đây có nhà trưng bày chiếc xe hơi của Cố hòa thượng Thích Quảng Đức. Đây là vị pháp thiêu thân để chống chế độ đàn áp Phật giáo. Sau nữa là mộ tháp của cố hòa thượng Thích Đôn Hậu. Người đã có công trong cuộc chấn hưng Phật giáo.

Điện Địa Tạng

Sau điện Đại Hùng là điện Địa Tạng được xây trên nền điện Di Lạc, được chạm trổ nhiều nét kiến trúc độc đáo.

Điện Địa Tạng

Điện Quán Âm

Đây là điện thờ sau cuối chùa, núp trong lùm cây, được trang trí giản dị, không có hoa văn. Trong điện có tượng Quán Thế Âm Bồ Tát được đúc bằng đồng đen có nét mặt dịu dàng, ngồi trên đài sen, bên trên là bức hoành phi Quán Âm Điện. Trước tượng đồng Quán Thế Âm, cũng có một bức tượng đá nằm trong tủ kính, với những ngón tay thon dài, đường nét mềm mại, uyển chuyển. Ở hai bên thờ thập vị Điện Vương, tức là mỗi bên mười vị.