Lễ hội cơm mới

Giống như người Kinh ăn Tết Nguyên đán, người Êđê cũng tổ chức lễ ăn cơm mới sau mùa thu hoạch vào dịp cuối năm âm lịch. Những sự khác biệt căn bản ở đây là, lễ không diển ra đồng loạt mà tuần tự từng nhà, theo trật tự đã thoả thuận trước.

Lễ đựơc tổ chức to hay nhỏ, nhiều ngày hay ít ngày cũng tuỳ thuộc vào kết quả thu hoạch mùa màng của mỗi gia đình.

Thổi cơm trong mỗi gia đình – Ảnh: sưu tầm

Lễ ăn cơm mới không chỉ là dịp để người Êđê tận hưởng thành quả sau những ngày lao động nhọc nhằn, mà ý nghĩa lớn hơn là để người dân tạ ơn thần, bởi thần lúa là vị thần rất được coi trọng trong các vị thần được tôn thờ.

Làm lễ tôn thờ các vị thần trong tín ngưỡng của dân tộc – Ảnh: sưu tầm

Khi tổ chức lễ ăn cơm mới, đàn ông trong nhà lo việc chuẩn bị rượu thịt, phụ nữ lo việc nấu nướng. Con trai chặt củi, con gái giã gạo. Người già lo chọn áo, váy, khố …đẹp nhất trong nhà dùng cho ngày lễ. Nếu gia chủ là tộc trưởng thì họ hàng buôn còn phải đóng góp đồ cúng.

 

Chuẩn bị đồ ăn – Ảnh: sưu tầm

Khi các ché rượu cần đã được buộc vào cột gơng, lợn, gà đã được mổ thịt xong xuôi thì thầy cúng hút rượu cần hoà vào một bát tiết lợn, rồi trân trọng mời nữ chủ nhân cao tuổi nhất trong gia đình. Sau đó, thầy đi vẩy rượu chúc phúc nơi bếp lửa, cầu thang, kho lúa, dàn chiêng.

Chuẩn bị nguyên liệu – Ảnh: sưu tầm

Thưởng thức những ché rượu thơm nồng – Ảnh: sưu tầm

Khi nghi lễ kết thúc là lúc tiệc vui bắt đầu. Người nữ chủ nhân được mời uống rượu cần đầu tiên, tiếp đó mới đến những người trong họ rồi người trong buôn. Moi người ăn uống vui chơi, múa hát tự nhiên, thoải mái cho đến khi nào không muốn nữa thì về. Những người dự lễ được mời nối tay trên cần rượu, nghe chiêng, nghe hát Aday ( một loại dân ca trữ tình). Trước khi ra về, mỗi người khách còn được chủ nhà biếu một gói thức ăn nhỏ, như sự chia đều may mắn cho mỗi gia đình.

Khi đêm đã khuya, mọi già làng từng trải và giỏi giang sẽ được mời kể Khan ( khúc tráng ca truyền thống của người Êđê). Những chiến công của các dũng sĩ Đăm San, Đăm Di luôn là niềm hứng khởi và tự hào của người Êđê khiến họ luôn hào hứng muốn nghe.

Theo tuần tự lễ ăn cơm mới được trải đều từ nhà này sang nhà khác, từ tháng chạp đến tháng giêng trong không khí nhộn nhịp, hân hoan của mùa màng thắng lợi, âm hưởng rộn ràng của khung cảnh đất trời vào xuân rộng lớn, mênh mang…

Mytour.vn – Nguồn: Tổng hợp

Đăng bởi: Yến Nguyễn Hoàng