Sông Gianh Quảng Bình – Con sông thơ mộng gắn liền với lịch sử huyền thoại

Sông Gianh Quảng Bình là địa danh nổi tiếng trong lịch sử bởi là nơi ngăn cách Đàng Trong và Đàng Ngoài, chứng kiến chiến sự liên miên. Ngày nay sông Gianh trở thành thắng cảnh thơ mộng tuyệt đẹp.

Sông Gianh Quảng Bình – Con sông thơ mộng gắn liền với lịch sử huyền thoại

Sông Gianh Quảng Bình dài 160km bắt nguồn từ núi Côpi cao hơn 2.017 m thuộc dãy Trường Sơn. Con sông chỉ chạy qua tỉnh Quảng Bình trước khi đổ ra biển Đông, là sông lớn nhất trong số 5 con sông của tỉnh.

Sông Gianh đẹp như tranh. Ảnh: @vietnamlive.

Sông Gianh được tạo nên từ 4 nguồn, nguồn Nan, nguồn Nậy, nguồn Son và nguồn Trổ. Trong các nguồn trên, nổi bật nhất là khúc sông Son chạy qua địa phận vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng. Khúc sông ấy vô cùng mềm mại, là nhân tố góp phần hình thành nên những hang động đá vôi tuyệt tác như ngày nay.

Ảnh: @thong_nd_.

Phía thượng nguồn sông Gianh có ngôi làng Lệ Sơn lưng tựa vào 99 ngọn núi, mặt hướng ra sông. Hàng trăm năm nay, đây là làng văn hóa đứng đầu về tinh thần hiếu học và lễ nghĩa. Tương truyền từng có 100 con chim phượng hoàng rủ nhau bay về đậu ở núi làng Lệ Sơn, nên nơi này là vùng địa linh của Quảng Bình.

Ảnh: @dulich_quangbinhtravel.

Trong kháng chiến chống Mỹ, phà sông Gianh là “tọa độ lửa” hứng chịu nhiều cuộc tiến công của địch. Không chỉ chia cắt trong hơn 150 năm Trịnh-Nguyễn phân tranh rồi qua các cuộc chiến tranh của dân tộc mà cho tới những năm đầu thập kỷ 90 của thế kỷ trước, sông Gianh vẫn bị chia cắt về giao thông vì chưa có phà, cầu.

Ảnh: @miaaa_sosweet.

Đến năm 1998, cầu Gianh hoàn thành đã xóa đi sự cách trở của sông Gianh Quảng Bình. Tỉnh Quảng Bình cũng nhờ thế kéo gần khoảng cách giữa vùng phía bắc của tỉnh với trung tâm tỉnh lỵ là thành phố Ðồng Hới.

Hoàng hôn sông Gianh. Ảnh: @_ngn.hn.911.

Sông Gianh còn là nơi sản sinh đặc sản chắt chắt, một loại hến nước ngọt của Quảng Bình. Chắt chắt đã trở thành nguồn nuôi dưỡng bao thế hệ cư dân cồn bãi và cũng tạo nên những món ăn đặc sản dân dã nặng tình sông Gianh.

Ảnh: @thuha_3508.

Ngoài chắt chắt, con sá sùng mà tương truyền dùng để tiến Vua trong các bữa ngự yến cũng là một đặc sản của dòng sông Gianh. Sá sùng thường sống ở các đụn cát tại nơi giao nhau giữa sông và biển. Muốn săn sá sùng, ngoài việc tốn công dò dẫm thì còn phải tinh mắt. Vì thế giá trị của đặc sản này vô cùng cao, mang lại thu nhập khá cho người dân.

Với nhiều con sông lớn nhỏ từ Bắc vào Nam, nhưng có lẽ không con sông nào như sông Gianh Quảng Bình đã chứng kiến bao sự chia lìa, bao nỗi mất mát nhưng cũng là nơi hạnh phúc nhất khi nhìn thấy đất nước được thống nhất, người dân yên vui. Con sông cũng minh chứng cho một sức sống mạnh mẽ dù qua bao thăng trầm của thời cuộc.

Đăng bởi: Hoàng Văn Thao