Ý nghĩa của biểu tượng con heo trong văn hóa phương Đông

Con heo là một loài vật vô cùng thân thiết với con người. Heo biểu trưng cho sự phồn thực, tính dục, sự nhàn nhã, sung túc trong văn hóa phương Đông và là một trong những con vật có một mối liên hệ lâu đời nhất với con người.   Con heo gắn bó lâu đời với con người. Do đó, nó trở thành một người bạn thân thiết trong cuộc sống hàng ngày. Do đó, có rất nhiều câu chuyện xung quanh con heo được truyền từ đời này sang đời khác, khiến nó được đi vào thơ, ca, nhạc họa, là một con vật quan trọng trong phong thủy. 
 

Con heo trong các nền văn hóa
 

Heo là một trong 12 con vật tượng trưng cho chu kỳ 12 năm của Địa Chi trong nhiều tính toán liên quan tới Can Chi của người Trung Quốc, Việt Nam, Nhật Bản, Triều Tiên,… Nó gắn liền với địa chi Hợi. Những người tin tưởng vào chiêm tinh học Trung Hoa luôn gắn con vật với đặc điểm, đặc tính cá nhân. 
 

Con heo là một trong 12 con giáp   Đối với người Việt Nam và Trung Quốc, heo được nhân cách hóa qua nhân vật hư cấu nửa người nửa heo Trư Bát Giới, một vị thần trên Thiên đình, trong truyện nổi tiếng Tây du kí. Trong văn hóa người Việt, heo mặc dù là biểu trưng cho sự trù phú, an nhàn, tốt lành và may mắn nhiều đến thế, nhưng hình ảnh con heo cũng không ít lần bị gắn với những điều xấu xí, tiêu cực. Chúng ta có thể dễ dàng nghe thấy những câu chửi rủa nhau như “Béo như heo, ngu như heo, lười như heo”… trong cuộc sống hàng ngày.    Người dân tộc ở Việt Nam có truyền thuyết Pú Lương Quân của dân tộc Tày vùng Cao Bằng kể về vợ chồng Báo Lương và Sao Cải, sau khi đã trồng được nhiều lúa, bèn nghĩ đến việc vào rừng để bắt heo rừng về nuôi. Khu rừng bắt đó được gọi là Đồng Giáo (rừng heo cỏ), nơi nuôi heo gọi là xóm Chóng Mu (xóm Bờm heo), cánh đồng trồng khoai nuôi heo gọi là Bà Non (ruộng Dọc khoai), mà có thể cư dân Tày cổ có nguồn gốc từ người Việt cổ từ sau khi giai thể nhà nước Văn Lang và Âu Lạc.
  Con heo là loài vật vô cùng thân thiết với cuộc sống con người   Chúng ta cũng có thể thấy được tầm quan trọng của con heo trong văn hóa dân gian bởi những bức tranh dân gian, những bài hát đồng dao, những câu ca dao,… Hình ảnh con heo xuất hiện trên các tấm lịch treo Tết thể hiện sự sung mãn, phồn thực, vui vẻ và hạnh phúc gia đình. 
 

Con heo trong nghệ thuật dân gian
 

Bạn có thể dễ dàng nhìn thấy hình ảnh con heo trong các bức tranh dân gian của làng tranh dân gian Đông Hồ, Hàng Trống, Kim Hoàng,… Nó quen thuộc và gần gũi với cuộc sống, nhận thức của người dân. Con heo trong quan niệm văn hóa cổ truyền thuộc dòng Âm ôn hòa, nhã nhặn, sinh nở đầy đàn nên yếu tố phồn thực được đề cao trong loại tranh dân gian, chúc tụng năm mới gặp nhiều may mắn, con cháu đông vui, phúc lộc. Bức tranh lợn đàn là biểu tượng của sự sung túc, no đủ, phồn thực. 
 

Bức tranh Đông Hồ Lợn Đàn   Trên mình con lợn có vòng khoáy Âm – Dương ngụ ý phát triển, sinh sôi nảy nở, bức tranh còn thể hiện con lợn mẹ trắng xóa mắt lim dim lờ đờ, mõm tũm tĩm năm con lợn con, con xanh, con đỏ, con trắng con tím lúc nhúc cả dưới chân. Hình ảnh lợn Cấn sắc nét nhất là trên tranh lợn ăn lá ráy, Nghệ nhân Đông Hồ đã quan sát kỹ con lợn phàm ăn, đang sục mõm và máng, cành lá ráy như động đậy, ước lên. 
Tranh Đông Hồ lợn ăn cây ráy Hình ảnh con lợn trong các bức tranh dân gian tuy mỗi bức có những nét đẹp riêng, nhưng đều thể hiện sự phồn thịnh, thiêng liêng của con heo trong tâm thức, văn hóa cũng như trong cuộc sống hàng ngày. 
 

Con heo trong phong thủy
 

Trong phong thủy, heo mang lại may mắn cho gia chủ và đại diện cho sự thịnh vượng, giàu có và tăng khả năng sinh sản, thành công trong công việc. Heo mẹ càng có nhiều heo con thì nguồn lực và tài sản càng tăng. Và trong cuộc sống hiện đại, heo mang ý nghĩa cầu mong sự phát triển trong công việc và nguồn nhân lực để hỗ trợ, phát triển. 
 

Heo biểu tượng cho sự thịnh vượng phồn hoa   Trong âm dương, Heo thuộc âm tính. Chúng là món quà quý giá cho đối tác làm ăn hoặc cho người thân trong lễ khai trương cửa hàng. Heo cũng là món quà ý nghĩa cho người bạn đời với mong muốn tăng khả năng thụ thai và mong có nhiều con.
  Trong âm dương, heo thuộc âm tính   Chúng ta có thể thấy được rất nhiều gia đình đặt tượng con heo trong nhà với nhiều mong ước, cầu nguyện. Mang lại sự sung túc, cuộc sống đầy đủ cho gia chủ, người ta thường ví trong 12 con giáp thì heo là con vật sướng nhất bởi nó chỉ ăn xong ngủ, đến bữa có người cho ăn, ăn xong rồi lại đi ngủ mà không phải lo lắng bất cứ điều gì. Bởi vì lẽ đó đặt tượng con heo trong nhà với mong muốn cuộc sống luôn no đủ, sung túc, thoải mái về cả tài chính lẫn tinh thần.
   Đặt tượng con heo trong nhà với mong muốn cuộc sống sung túc, đủ đầy
Năm con heo đang đến, bạn sẽ phải bất ngờ bởi sức tác động mạnh mẽ của biểu tượng con heo trong văn hóa, trong phong thủy. Sẽ thật thiếu sót nếu như bạn trang trí một bức tranh heo, một bức tượng heo trong nhà mà không hiểu hết những ý nghĩa mà nó mang lại. Trong cuộc sống tâm linh cũng như trong đời sống thường nhật, con heo vẫn giữ một vị trí quan trọng không thể thay thế bởi những gì nó mang lại.    Nguyễn Hằng Theo Báo Du lịch

Đăng bởi: Quỳnh Mẹcc