Anh uống cà phê, tôi uống trà: 10 sự khác biệt giữa Mỹ và Anh
Cho dù đi nghỉ ở đâu, bạn sẽ bắt gặp những khác biệt giữa Mỹ và Anh về văn hóa, lối sống. Du lịch ngày nay không chỉ có nghĩa là chiêm ngưỡng danh lam thắng cảnh hay sà vào các chốn ăn chơi. Du lịch đúng nghĩa là còn để trải nghiệm, để nhìn thấy những khác biệt lý thú trong đời sống văn hóa và con người bản địa. Mặc dù Mỹ và Anh có thể đã từng chia sẻ một “mối quan hệ đặc biệt” trong lịch sử, nhưng điều đó không có nghĩa là họ thực sự giống nhau. Sự khác biệt giữa Mỹ và Anh thể hiện trong hầu hết thói quen cuộc sống.
Bữa sáng
Người Mỹ thường bắt đầu một ngày mới bằng một cốc cà phê hoặc đơn giản chỉ với một cốc sữa hoặc nước siro. Những thức uống trên sẽ được tiêu thụ khoảng 400 triệu cốc mỗi ngày. Với người Anh, họ lại thích “mở màn” bằng một tách trà. Đặc biệt, khác với một số người thích uống trà ở Mỹ, 98% người Anh uống trà đều hòa thêm sữa.
Nếu như người Mỹ thường hay tranh luận về cách pha chế giữa Latte và Cappuccino thì người Anh lại “đàm đạo” về việc nên pha trà vào cốc hay ấm, có khi lại băn khoăn nên đổ thêm sữa vào ngay từ đầu hay ở bước cuối cùng. Một số người Anh sẽ cảm thấy khó chịu nếu sữa được thêm vào không đúng theo thứ tự pha chế. Dù không có các quy tắc uống trà phức tạp như ở Nhật Bản nhưng bữa trà chiều của họ thường kèm trà với bánh kem hoặc bánh sandwich.
Phong cách làm việc và nghỉ ngơi
Dù có không gian làm việc khá giống nhau nhưng cách làm việc của hai đất nước nằm bên bờ Đại Tây Dương này lại hoàn toàn tương phản.
Người Mỹ có xu hướng làm việc nhiều, thời gian nghỉ ngơi ít hơn người “anh em” dùng chung ngôn ngữ. Khi đến bữa trưa, người Mỹ cũng chỉ thích giải quyết nhanh cơn đói, bổ sung năng lượng ngay trên bàn làm việc.
Trong khi đó, người Anh lại thích rời xa bàn làm việc và ra ngoài ăn trưa. Ngoài ra, người Anh bắt đầu một ngày làm việc từ 9h00 và kết thúc lúc 17h00. Song, trong khoảng thời gian trên, người lao động có tối thiểu 30 phút (thường là một tiếng đồng hồ) cho bữa trưa và có hai lần nghỉ giải lao (thời gian này thường là dùng “tea break” – tiệc trà).
Dịp nghỉ lễ, người lao động tại đất nước của tượng Nữ thần Tự Do chỉ có khoảng 10 ngày nghỉ còn người Anh thì được nghỉ ít nhất là 20 ngày.
Đặc biệt, ở Anh có ngày lễ ngân hàng (bank holiday) nên có công ty sẽ cho nhân viên được nghỉ tới 28 ngày trong một năm. Để khuyến khích nhân viên làm việc hiệu quả, nhiều ông chủ còn đưa ra chính sách tăng ngày nghỉ lên tới hơn 35 ngày mà vẫn được trả lương.
Người làm công ở Anh còn được nghỉ phép vì ốm, chăm sóc con hay việc riêng gia đình mà không bị trừ tiền lương đồng thời chế độ nghỉ thai sản lên tới 39 tuần và vẫn được nhận 90% tiền lương.
Khác với Anh, để “giữ chân” nhân viên, các ông chủ Mỹ thường cung cấp phúc lợi qua tiền thưởng, bảo hiểm nhân thọ và trợ cấp hưu trí.
Văn hóa dịch vụ
Nếu du lịch Mỹ, bạn hãy tip cho phục vụ, còn đi du lịch Anh thì chỉ làm việc này khi đến nhà hàng cao cấp. Người Anh không có thói quen “boa”.
Bên cạnh đó, người Mỹ nếu không ăn hết đồ ăn sẽ gói đồ mang về và việc này thường được khuyến khích để tránh lãng phí. Còn người Anh không bao giờ làm điều này bởi với họ mang túi đồ ăn thừa về sẽ bị đánh giá là người nghèo đói.
Ngoài ra, khi đến quán rượu, Mỹ có người phục vụ tại bàn còn đến Anh du khách phải tự ra quầy. Ở Anh, tại các quán pub (chỉ phục vụ đồ uống) hiếm khi có bồi bàn. Nếu muốn gọi đồ uống, khách hàng phải ra quầy và trả tiền luôn tại đây. Nếu bạn vẫy, búng ngón tay hay dù có hét lớn lên gọi đồ thì người bán cũng sẽ phớt lờ bạn.
Thêm vào đó, tại đây nếu ai đó mua cho bạn đồ uống thì không phải là một món quà miễn phí, bạn sẽ phải mời lại họ chầu mới ở lần tiếp theo.
Tiền bạc
Tiền bạc luôn là vấn đề tế nhị ở cả Mỹ và Anh. Song, với vấn đề này, người Anh kiệm lời hơn người Mỹ. Với họ, đây là chủ đề cấm kỵ. Ngay cả với bạn bè thân thiết và gia đình, người Anh cũng sẽ không bao giờ trao đổi về chuyện tiền bạc. Từ nhiều cuộc khảo sát cho thấy rằng vay tiền là một việc đáng xấu hổ với cả người vay lẫn người cho vay. Người Anh sẽ cảm thấy ngại ngùng khi cho bạn mình vay tiền và phải đi đòi nếu số tiền chưa được hoàn chủ.
Ngoài ra, người Anh dù có giàu sang thì họ cũng hiếm khi thể hiện ra bên ngoài. Thông thường, họ chỉ giới thiệu bản thân một cách khiêm tốn như có cuộc sống thoải mái hay không đến mức chết đói. Dù có phải tiêu tiền thì người giàu ở Anh cũng không bao giờ khoa trương.
Tuy nhiên, ở Mỹ, hơn 80% người cho rằng kiếm được nhiều tiền là việc đáng tự hào và không có gì phải giấu giếm vì sự giàu có này.
Xe hơi và giao thông
Xe hơi ở Anh có xu hướng nhỏ gọn. Bên cạnh đó, người Anh không thích sử dụng xe số tự động khi hơn 75% ô tô là dùng số sàn còn ở Mỹ chỉ chiếm tỷ lệ 2%.
Mọi người đều biết rằng người Anh lái xe bên trái đường khác với hầu hết các quốc gia trên thế giới, trong đó có nước Mỹ. Đường ở Anh ít khi thẳng mà thường uốn khúc, quanh co nên bạn khó có thể quan sát được tình hình ở phía trước khi tham gia giao thông.
Để quản lý giao thông, ở Mỹ các giao lộ sẽ đặt đèn giao thông còn ở Anh lại hay sử dụng bùng binh.
Cách cư xử trong giao tiếp
Các nghiên cứu cho thấy trong giao tiếp người Mỹ thường khiến cho đối phương cảm thấy được chào đón và thoải mái còn người Anh nói chuyện có phần trang nghiêm, trịnh trọng hơn. Việc thường xuyên nói “xin vui lòng” và “cảm ơn” là phong thái nói chuyện đầy lịch thiệp của người Anh.
Nếu như người Mỹ thường khá thẳng thắn thì người Anh lại có thói quen nói giảm nói tránh để cuộc hội thoại diễn ra một cách êm đẹp. Ví dụ, người Anh nếu nói điều đó khá tốt nhưng thực chất trong lòng họ không hề thích. Điều này có thể khiến bạn cảm thấy như bị lừa dối nên khi nói chuyện với người Anh, bạn không nên chỉ hiểu theo nghĩa đen.
Nhà cửa
Đối với người Anh, không đâu tự do thoải mái bằng chính ngôi nhà của mình. Đây chính là không gian riêng an toàn nhất đối với họ. Điều này khá giống với người Mỹ khi coi trọng và bảo đảm quyền riêng tư trong mọi ngôi nhà.
Tuy nhiên, về chất liệu xây dựng nơi trú mưa tránh nắng cho mọi gia đình ở hai quốc gia lại khác nhau. Phần lớn các hộ gia đình Anh sống trong những ngôi nhà bằng gạch trong khi người Mỹ lại thích sử dụng vật liệu từ gỗ. Có thể do khí hậu ở Anh có độ ẩm cao nên gạch được ưa chuộng hơn. Cùng với đó, người Anh hy vọng ngôi nhà của mình có thể tồn tại ít nhất 100 năm. Nhiều ngôi nhà trông giản dị nhưng có tuổi đời hơn 200 năm là điều phổ biến ở đây.
Ở Mỹ, người dân ở nông thôn sẽ được sở hữu nhà riêng còn dân thành phố hay phải sống trong các căn hộ chung cư.
Khác với “vùng đất tự do”, dù ở nơi thành thị người Anh cũng không ưa thích các chung cư. Họ không thích chia sẻ các tiện ích với hàng xóm và chung không gian sinh hoạt. Chẳng hạn như nếu buộc phải dùng chung vườn, họ sẽ chia nhỏ vườn thành từng khoảng và xây hàng rào xung quanh.
Chăm sóc y tế
Sự khác biệt về dịch vụ y tế là một trong những nét văn hóa khác biệt rõ trong cuộc sống ở Mỹ và Anh. Người Anh được khám, tư vấn miễn phí khi đi khám và cũng không mất tiền thuốc hoặc được trợ cấp điều trị ở các bệnh viện nhưng họ sẽ phải chờ đợi tới lượt khám. Trong khi Mỹ xây dựng hệ thống khám chữa bệnh dựa trên thanh toán bảo hiểm, chỉ cần hệ thống báo đã trả tiền bạn sẽ được tiếp cận nhanh chóng với việc khám chữa bệnh.
“Xứ sở sương mù” cũng có lựa chọn thanh toán theo dịch vụ giúp người bệnh không phải chờ đợi khi đi khám. Song, phương án này chẳng thu hút được nhiều người tham gia. Họ quan niệm rằng việc trả tiền để khám dịch vụ là “chen ngang hàng” – hành động này bị đánh giá là thiếu lịch sự.
Giáo dục
Nước Mỹ có hệ thống giáo dục tiến bộ khi học sinh được thường xuyên kiểm tra và đạt được mục tiêu của mình trong học tập.
Hệ hống này ở Anh cũng khá tốt nhưng hơi phức tạp. Các trường ở Anh được chia thành công lập, tư nhân, trường chuyên và trường tổng hợp. Các trường tư thục là các trường phải trả học phí và dành cho cả học sinh nội trú và bán trú. Trường công lập cũng tương tự trường tư nhân nhưng thường dành cho các học sinh ưu tú hơn và chỉ nhận nội trú.
Trường chuyên và trường tổng hợp đều được miễn học phí và do chính phủ quản lý. Song, trường chuyên được tuyển sinh theo tiêu chí riêng. Anh chạy theo xu hướng cho trẻ đi học từ khi còn nhỏ. Trẻ tầm 3 hoặc 4 tuổi có thể bắt đầu đi học nửa buổi ở trường và đến 5 tuổi là đi học toàn thời gian. Kỳ nghỉ hè ở đất nước này khoảng 6 tuần cũng ngắn hơn so với Mỹ (khoảng 10-12 tuần).
Hầu hết tất cả các trường học ở Anh đều quy định học sinh mặc đồng phục, đeo cà vạt trong khi học sinh Mỹ không bị bó buộc về trang phục khi được ăn mặc theo phong cách tự do. Trình độ học vấn của học sinh ở cả hai đất nước tương đương nhau, song, các trường Mỹ có nhiều hoạt động ngoại khóa hơn. Ở Anh thường thành lập một đội bóng đá, bóng rổ và có thể thêm câu lạc bộ cờ vua nhưng ở Mỹ thì học sinh có thể thử chơi và học nhiều thể loại vận động thể thao, giải trí.
Hệ thống chính trị
Bên cạnh giáo dục, chính trị của hai “ông lớn” này cũng có sự khác biệt. Một trong những khác biệt lớn nhất là hệ thống chính phủ. Dù đều có hai cơ quan lập pháp là Hạ viện và Thượng viện nhưng nhà lãnh đạo của Anh và Mỹ được bầu theo cách khác nhau. Ở Mỹ các cử tri sẽ bầu trực tiếp ra Tổng thống. Còn ở Anh, Thủ tướng là người lãnh đạo của đảng có số lượng ghế được cử tri bầu ra nhiều nhất.
Ngôn ngữ
Không phải ngẫu nhiên người ta phân chia ra thành Anh Anh và Anh Mỹ. Nhiều du khách đã gặp phải những tình huống dở khóc dở cười khi đọc menu, bởi cái tên thì vẫn như vậy nhưng món ăn nay đã khác.
Những món ăn dựa trên khoai tây dường như là những khác biệt khó hiểu nhất. Cùng chỉ món khoai tây chiên xắt nhỏ dạng thanh chiên giòn (thường thấy trong các cửa hàng ăn nhanh như KFC, Lotteria), “chips” ở Anh lại là “fires” ở Mỹ. Trong khi đó, “chips” ở Mỹ lại là “crisps” ở Anh, cả hai đều chỉ nhưng miếng khoai tây chiên xắt mỏng dính thường thấy trong các gói snack.
Tên của món điểm tâm ngọt cũng khác biệt, khi người Anh gọi bánh quy và kẹo là biscuits và sweets còn người Mỹ lại gọi tương ứng là cookies và candy.
Miên Du
Theo Báo Thể thao Việt Nam
Đăng bởi: Đạt ĐLHH
