Hà Giang

Lên Hà Giang đi chợ Phong lưu Khâu Vai - nơi se duyên của các chàng trai cô gái miền cao

Chợ phong lưu Khâu Vai hay còn gọi là chợ tình Khâu Vai đã có lịch sử hơn 100 năm và là nét văn hoá bản sắc độc đáo của đồng bào các dân tộc Hà Giang, nơi mà việc mua bán hoàn toàn không quan trọng nhưng lại thấm đượm vẻ đẹp của tình yêu nơi cao nguyên đá Hà Giang.

Nhắc đến Hà Giang ngoài cao nguyên đá hay những thắng cảnh kỳ vỹ thì chắc chắn không thể không nhắc đến chợ Phong lưu Khâu Vai, một phiên chợ tình độc đáo thể hiện đậm nét phong tục văn hoá của đồng bào các dân tộc nơi đây. Phiên chợ độc đáo này chỉ diễn ra duy nhất một ngày trong năm và người ta đến chợ phong lưu Khâu Vai không phải để mua sắm như những phiên chợ thông thường mà để tìm tình yêu hay ôn lại tình cảm người xưa.

Nguồn gốc của chợ Phong lưu Khâu Vai Hà Giang

Từ Khau Vai trong tiếng của người Tày – Nùng mang ý nghĩa là đèo gai, tuy nhiên người ta đã đọc chệch thành Khâu Vai. Nguồn gốc của phiên chợ này bắt đầu từ truyền thuyết của Nàng Út con gái của tộc trưởng người Giáy và chàng Ba chàng trai nghèo khó người Nùng. Họ đã yêu nhau rất say đắm, tuy nhiên vì không cùng dân tộc và khoảng cách địa vị mà mối tình của cả hai đã bị ngăn cấm. Chính vì vậy, cả hai đã cùng lên núi Khau Vai để trốn và sinh sống qua ngày cùng nhau. Tuy nhiên ở dưới bản, họ hàng tộc cô Út đã vác nỏ sang để mắng chửi người nhà chàng Ba vì đã mang cô bỏ đi, nhà trai cũng đánh chửi nhà gái.

lên hà giang đi chợ phong lưu khâu vai - nơi se duyên của các chàng trai cô gái miền cao
Chợ Phong lưu Khâu Vai gắn liền với câu chuyện tình buồn của một đôi trai gái. Ảnh: sinhtour

Vì thấy cảnh họ hàng đánh nhau mà nàng Út và chàng Ba không đành lòng, họ đã chia tay trở về để làm tròn bổn phận với gia tộc. Trước khi chia tay, cả hai đã hẹn với nhau ngày 27/3 hằng năm sẽ đến Khau Vai để gặp gỡ, hát cho nhau nghe cũng như kể lại những gì đã xảy ra trong một năm xa cách. Sau khi trở về họ vẫn sống cuộc sống đời thường, đến khi già đi, vào ngày cuối đời, họ đến núi Khau Vai ôm chặt lấy nhau và cùng đi về cõi vĩnh hằng. Ngày họ ra đi cũng là ngày 27/3, dân làng thương tiếc cho mối tình này nên đã dựng miếu thờ Ông, miếu Thờ Bà và cũng lấy ngày này để hợp chợ, tạo cơ hội cho những chàng trai, cô gái lỡ duyên gặp gỡ nhau.

Người ta đến chợ Phong lưu Khau Vai đơn thuần chỉ là tìm nhau, tâm sự hàn huyên sau những ngày xa cách, cùng luyến tiếc về đoạn tình đã đứt quãng và hết phiên chợ thì trở lại cuộc sống thường ngày, hẹn chợ tình năm sau gặp gỡ.

lên hà giang đi chợ phong lưu khâu vai - nơi se duyên của các chàng trai cô gái miền cao
Chợ tình chính là nơi những chàng trai cô gái nối lại mối tình dang dở tong 1 ngày. Ảnh: toquoc

Chợ Phong Lưu Khâu Vai ngày nay

Ngày nay, chợ Phong lưu Khâu Vai được tổ chức vào ngày 27/3 Âm lịch, các hoạt động có thể diễn ra từ trước đó. Địa điểm tổ chức là  khu vực Mê cung đá, xã Khâu Vai và sân vận động huyện Mèo Vạc. Đây không đơn thuần chỉ là phiên chợ tình cho các chàng trai, cô gái miền cao mà đã trở thành một điểm dừng chân hấp dẫn trong mắt du khách nơi người ta có thể hẹn hò, vui chơi, mua sắm và khám phá ẩm thực độc đáo của miền cao.

lên hà giang đi chợ phong lưu khâu vai - nơi se duyên của các chàng trai cô gái miền cao
Quy mô chợ Phong lưu Khâu Vai ngày nay đã lớn hơn với nhiều hoạt động hơn. Ảnh: @dainghiaflute  
lên hà giang đi chợ phong lưu khâu vai - nơi se duyên của các chàng trai cô gái miền cao
Nơi gặp gỡ của trai gái yêu nhau. Ảnh: Vietnamplus

Chợ Phong Lưu Khâu Vai mang ý nghĩa là nơi bảo tồn và phát huy những giá trị văn hoá truyền thống cũng như giá trị nhân văn tốt đẹp, nơi ca ngợi những mối tình trong sáng cũng như lan toả những điều tốt đẹp về tình yêu đôi lứa theo chuẩn mực đạo đức của xã hội. Chợ Phong lưu Khâu Vai còn là nơi thu hút du khách tìm đến, góp phần thúc đẩy du lịch của Hà Giang. Phiên chợ này cũng đã chính thức được đưa vào danh mục Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

lên hà giang đi chợ phong lưu khâu vai - nơi se duyên của các chàng trai cô gái miền cao
Chợ Phong lưu Khâu Vai đã được công nhận là Di sản văn hoá phi vật thể. Ảnh: YT

Lễ hội phong lưu Khau Vai Ha Giang

Điểm nhấn của chợ Phong lưu Khâu Vai Hà Giang chính là lễ hội nổi tiếng cùng tên, lễ hội này được tổ chức thường niên với rất nhiều hoạt động đặc sắc. Theo đó, lễ hội sẽ bao gồm 2 phần là phần lễ và phần hội.

Ở phần lễ của chợ tình, đồng bào Khau vai sẽ lên miếu Ông và miếu Bà để dâng hương, cúng lễ. Đây cũng là hoạt động để gợi nhớ về nguồn cội, những người đã có công khai hoang lập ra bản Khau Vai cũng như tôn vinh tình yêu đôi lứa. Sau khi thực hiện xong phần lễ, già làng sẽ dâng hương và xin phép bắt đầu các hoạt động của lễ hội.

lên hà giang đi chợ phong lưu khâu vai - nơi se duyên của các chàng trai cô gái miền cao
Lễ hội chợ Phong lưu Khâu Vai thu hút rất nhiều người. Ảnh: VYC travel  
lên hà giang đi chợ phong lưu khâu vai - nơi se duyên của các chàng trai cô gái miền cao
Người dân dâng lễ ở miếu Ông và miếu Bà. Ảnh: vietnamnet

Ở phần hội du khách đến tham gia sẽ được xem rất nhiều hoạt động trình diễn, văn hoá độc đáo như trình diễn múa kiếm của đồng bào Giáy xã Nậm , múa lửa của đồng bào Lô Lô ở Xín Cái, múa kéo nhị, trống đồng và điệu nhảy trên cây của đồng bào Lô Lô Mèo Vạc, hát dân ca dân tộc Nùng ở Khau Vai, hải đối giao duyên của đồng bào Nùng Giáy.

lên hà giang đi chợ phong lưu khâu vai - nơi se duyên của các chàng trai cô gái miền cao
Phần Hội cũng rất đặc sắc.Ảnh: sinhtour

Các hoạt động vui chơi trong lễ hội cũng vô cùng hấp dẫn gồm các trò thi leo cột để chinh phục tình yêu, tung con giao duyên, nép pao, đánh yến, địu nước, giã bánh giầy hay thị bắn nỏ… Du khách ngoài tham gia các hoạt động đặc sắc trong khuôn khổ lễ hội còn có thể khám phá ẩm thực hoặc mua sắm các sản vật vùng cao để làm quà sau chuyến đi. 

Những điểm dừng chân hấp dẫn chớ bỏ lỡ khi đến chợ Phong Lưu Khau Vai

Ngoài khám phá bản sắc văn hoá dân tộc, câu chuyện về tình yêu đôi lứa của các chàng trai, cô gái miền cao hay tham gia các hoạt động lễ hội, du khách đến chợ Phong lưu Khâu Vai chắc chắn sẽ khó lòng bỏ qua các điểm dừng chân hấp dẫn ở đây. 

Mê cung đá Hà Giang 

Mê cung đá Hà Giang không chỉ là nơi diễn ra phiên chợ tình Phong lưu nức tiếng mà còn là một kiệt tác thiên nhiên tuyệt đẹp nằm ở xã Lũng Pù và Khâu Vai, cách trung tâm huyện Mèo Vạc chỉ 20km. Mê cung đá có diện tích khoảng 10ha nổi tiếng với cảnh quan lạ mắt, những tảng đá đủ hình thù bị bào mòn theo thời gian đã tạo nên mê cung huyền bí. Check-in trên những tảng đá gồ ghề, thưởng ngoạn cảnh sắc kỳ vỹ và cổ kính của mê cung đá sẽ là trải nghiệm thú vị khi đến chợ Phong lưu Khâu Vai Hà Giang.

lên hà giang đi chợ phong lưu khâu vai - nơi se duyên của các chàng trai cô gái miền cao
Mê cung đá Hà Giang đẹp và kỳ vỹ cũng là nơi diễn ra chợ tình Khâu Vai. Ảnh: sontungst.

 

Làng văn hóa du lịch cộng đồng dân tộc Mông

Làng văn hóa du lịch cộng đồng dân tộc Mông nằm ở xã Pả Vi của huyện Mèo Vạc, đây là một không gian mang đậm bản sắc văn hoá của đồng bào Mông với kiến trúc độc đáo của những ngôi nhà truyền thống, không gian thơ mộng và bình yên. Đến đây ngoài cảnh sắc tuyệt đẹp du khách sẽ được khám phá ẩm thực của đồng bào Mông, lăng nghe những tiếng khèn truyền thống và hòa mình vào nhịp sống bình yên của đồng bào bản địa.

lên hà giang đi chợ phong lưu khâu vai - nơi se duyên của các chàng trai cô gái miền cao
Khung cảnh làng văn hóa du lịch cộng đồng dân tộc Mông từ trên cao. Ảnh: baodantoc

 

Sông Nho Quế – hẻm Tu Sản

Sông Nho Quế – hẻm Tu Sản chính là những thắng cảnh kỳ vĩ của tỉnh Hà Giang, tham gia chợ Phong lưu Khâu Vai, du khách chắc chắn khó lòng bỏ qua địa điểm này. Sông Nho Quế xanh mướt tựa như sợi chỉ len lỏi theo hẻm núi tuyệt đẹp. Hẻm Tu Sản nằm dưới chân của đèo Mã Pí Lèng của huyện Mèo Vạc, đến đây du khách sẽ được trải nghiệm chinh phục ngọn đèo nổi tiếng 8km với hơn 50 khúc cua tay áo, ngắm nhìn thiên nhiên kỳ vĩ của hẻm Tu Sản với vách đá cao 700-900m, dài 1,7km, cùng với đó là nhịp sống bình yên của đồng bào người Giáy ven sông.

lên hà giang đi chợ phong lưu khâu vai - nơi se duyên của các chàng trai cô gái miền cao
Sông Nho Quế – Hẻm Tu Sản là điểm check-in kinh điển ở Hà Giang. Ảnh: @nhannguyenvn

 

Tuyến đi bộ vách đá trắng Mã Pì Lèng

Đây chính là địa điểm được giới thiệu rất nhiều với du khách khi đến chợ Phong lưu Khâu Vai. Tuyến đi bộ vách đá trắng Mã Pì Lèng dài 5km nối liền thôn Xéo Sả Lủng, xã Pải Lủng qua khu vực của Vách Đá Trắng” trên đỉnh núi Cô Tiên đến khu vực thôn Mã Pì Lèng xã Pả Vi. Cung đường không quá dài và hiểm trở, thích hợp để trekking.

lên hà giang đi chợ phong lưu khâu vai - nơi se duyên của các chàng trai cô gái miền cao
Tuyến đi bộ Vách Đá Trắng được ví von tựa thiên đường trên mây. Ảnh: luxtour

Tuyến đi bộ vách đá trắng Mã Pì Lèng được ví von là cung đường chân mây bởi vẻ đẹp thiên nhiên hùng vỹ, dòng sông Nho Quế uốn lượn xẻ ngang núi đồi, đặc biệt là những vách đá gồ ghề được kiến tạo bởi mẹ thiên nhiên hay những mỏm đá lớn có thể săn mây tại chỗ, khung cảnh Mã Pí Lèng đầy ngoạn mục. Vách đá trắng là nơi du khách có thể chiêm ngưỡng trọn vẹn tam quan của Hà Giang gồm đèo Mã Pì Lèng, hẻm Tu Sản, sông Nho Quế từ độ cao 1700m.

lên hà giang đi chợ phong lưu khâu vai - nơi se duyên của các chàng trai cô gái miền cao
Đây là điểm du lịch đa số du khách sẽ tim đến khi lên Hà Giang đi chợ Phong lưu Khâu Vai

Chợ Phong lưu Khâu Vai không chỉ là một nét văn hoá độc đáo, nơi tôn vinh giá trị của tình yêu đôi lứa mà còn là điểm đến văn hoá hấp dẫn, nơi gặp gỡ và bảo tồn những nét đẹp truyền thống đặc sắc của đồng bào các dân tộc nơi đây đồng thời cũng là điểm nhấn văn hoá hút khách. Nếu đã đến Hà Giang hãy thử một lần tham dự Chợ tình Phong lưu Khâu Vai bạn nhé.

Hồng Thọ

Theo Báo Thể Thao Việt Nam

Đăng bởi: Trúc Hoàng Thanh

YOLO! Khám phá các huyện ở Hà Giang

ALONGWALKER Singapore: The channel to explore experiences of global youth ALONGWALKER Philippines: The channel to explore experiences of global youth ALONGWALKER Indonesia: Saluran untuk mengeksplorasi pengalaman para pemuda global ALONGWALKER Malaysia: Saluran untuk menjelajahi pengalaman global belia ALONGWALKER Japan: 発見・体験、日本旅行に関する記事 ALONGWALKER Thailand: ช่องทางในการสำรวจประสบการณ์ของเยาวชนระดับโลก