Con ngựa trong đời sống người vùng cao Bắc Hà
Ngựa Bắc Hà
Con ngựa có ý nghĩa vô cùng đặc biệt, bởi từ lâu, trong cuộc sống mưu sinh đầy gian khó, ngựa không chỉ là tài sản đáng giá, mà còn là “người bạn” thân thiết. Trước đay, dù khó khăn đến mấy, khi lập gia đình ai cũng tính mua con ngựa về nuôi trong nhà. Từ đó, nuôi ngựa không chỉ là công việc chăn nuôi bình thường như nuôi các con vật khác mà đã trở thành phong tục, tập quán trong tiềm thức của đồng bào… So với trâu, bò, sức ngựa dẻo dai hơn, chịu hạn tốt hơn. Ngựa giúp người dân thồ ngô, lúa… vượt được suối và dốc đèo. Kể cả những lúc kéo củi, kéo gỗ ở rừng về hay kéo đá, kéo phân ngược dốc lên xây nhà, làm nương, ngựa đều giúp sức cho con người.
Ngày nay, tuy đã xuất hiện nhiều loại phương tiện vận chuyển nhưng ở Bắc Hà truyền thống nuôi ngựa vẫn được duy trì. Bởi địa hình đồi núi dốc, các phương tiện hiện đại khó có thể di chuyển, chỉ có ngựa di chuyển được. Mặt khác ngựa ngày nay còn được nuôi để phát triển du lịch như dịch vụ cưỡi ngựa ngắm cao nguyên, dịch vụ xe ngựa đưa khách đi thăm quan bản làng. Đặc biệt lễ hội đua ngựa truyền thống được khôi phục vào tháng 6 hàng năm, đã giúp cho con ngựa ngày càng được nâng cáo giá trị.
Ngựa là giống khôn, người yêu quý chúng thì chúng cũng yêu quý lại. Trong đời sống thường ngày nó là con vật gắn bó, không thể thiếu đối với mỗi gia đình. Nếu ta coi nó như thành viên trong gia đình, cho ăn uống, chải chuốt và luyện tập, nó sẽ trung thành.
Chăm sóc ngựa còn là một vấn đề vô cùng quan trọng vì tuy ngựa là loài vật có sức khỏe dẻo dai, ít bị ốm nhưng ở vùng cao Bắc Hà thời tiết lạnh nên ngựa dễ bị sổ mũi, đau bụng và đầy hơi. Người dân chăm ngựa như chăm một thành viên trong gia đình. Trong dân gian có rất nhiều bài thuốc để chữa bệnh cho ngựa. Nếu thấy biểu hiện bất thường ngựa sẽ được nghỉ ngơi, bồi bổ với nhiều loại thuốc. Ví dụ khi thấy nó chảy nước mũi nhiều nghĩa là nó đang bị cúm, bị sổ mũi. Người ta ngoáy mũi để nó bị hắt xì rồi dùng quả thảo quả khô nghiền nhỏ pha với nước rồi cho ngựa uống vài lần, dùng lá thuốc xông mũi là khỏi. Để chống cảm lạnh, chống rét cho ngựa trong mùa đông giá lạnh thì cần cho ngựa ăn thêm bã rượu ngô….
Trong tâm niệm của người nuối ngựa, muốn có được ngựa tốt còn cần phải có tình yêu, niềm đam mê, coi ngựa như người bạn, chăm sóc như chính con đẻ của mình. Có như vậy mới có sợi dây tình cảm vô hình giữa người và ngựa.
Du khách trải nghiệm cưỡi ngựa tại Bắc Hà
Đến với Bắc Hà ngày nay, bạn sẽ dễ dàng bắt gặp hình ảnh những chú ngựa thong thả gặm cỏ trên đồi hoặc thồ hàng, kéo xe giúp người dân. Nếu bạn muốn ghi lại hình ảnh với chú ngựa, cưỡi ngựa ngắm cao nguyên, hay đi xe ngựa ngắm bản làng, hãy liên hệ với Nhà Du lịch Bắc Hà, 257, đường Ngọc Uyển, tại đây bạn sẽ được hướng dẫn miễn phí để tiếp cận sử dụng dịch vụ này.
Lễ hội đua ngựa tại Bắc Hà
Phan Phượng
Đăng bởi: Mỹ Lụa Trương
