Ẩm thực Hồ Nam (Trung Quốc) - một bức tranh toàn bích

Hồ Nam nằm ở khu vực Trung Nam của Trung Quốc. Nó ở mạn Nam vùng trung du Trường Giang và mạn Nam của hồ Động Đình. Lịch sử của Hồ Nam bắt đầu từ hơn 400.000 năm trước. Đây là một trong những trung tâm giao thông quan trọng thời kỳ phong kiến.

Văn hóa ẩm thực Hồ Nam Trung Quốc được hình thành và phát triển qua hàng nghìn năm. Hồ Nam gần như nằm ở trung tâm chiều dài dòng chảy của sông Trường Giang. Hồ Nam có núi bao quanh ba mặt Đông, Nam và Tây Nam. Trung bộ và Bắc bộ địa hình bằng phẳng. Khu vực này còn có bồn địa móng ngựa. Khí hậu Hồ Nam thuộc kiểu khí hậu cận nhiệt đới. Mùa đông ngắn và mát. Mùa hè nóng, ẩm và mưa nhiều. Chính những đặc trưng về địa hình và khí hậu này đã làm nên sự đa dạng và riêng biệt của nền ẩm thực Hồ Nam Trung Quốc. Người ta nhân cách hóa nền ẩm thực đó như một nhà bách khoa toàn thư.

Truyền thống ẩm thực Hồ Nam đã được hình thành từ thời nhà Hán vì thế những thực đơn và những nghệ thuất nấu nướng của các món ăn tại Hồ Nam rất tinh tế và hoàn mỹ. Ẩm thực Hồ Nam được chia thành ba trường phái chính đó là Hương Giang, Động Hình và núi Hồ Nam. Trong đó, Hương Giang là đại diện tiêu biểu đặc biệt của ẩm thực Hồ Nam, khi nấu thì chú trọng nhiều chất béo, chua, cay và tươi. Ở đây, họ sử dụng nhiều ớt, đặc biệt là tỏi, hẹ tây và sử dụng nước sốt để tăng thêm hương vị cho món ăn. Chính điều này làm cho các món ăn của Hồ Nam có tính “gây nghiện” rất cao.

Thực phẩm phổ biến trong ẩm thực là thủy hải sản và gia cầm. Người Hồ Nam rất coi trọng sự tươi nguyên của nguyên liệu. Họ cho rằng, nguyên liệu còn tươi sống mới, món ăn mới thơm ngon. Các loại thủy hải sản được dùng nhiều ở đây là cá, tôm, cua và rùa.

Hồ Nam sở hữu một nền ẩm thực với những tiêu chuẩn khắt khe vô cùng. Có tổng cộng hơn 4000 món ăn khác nhau ở Hồ Nam. Trong đó, hơn 300 món ăn rất phổ biến với du khách. Dưới đây là một số đặc sản nổi tiếng ở Hồ Nam:

Đậu phụ thối hỏa cung điện

“Đen như mực, non như pho mát, mềm như nhung” đây chính là những miếng đậu phụ thối hỏa cung điện. Đây là món ăn vặt trứ danh của Hồ Nam. Nguyên liệu chính để làm món ăn này là đậu phụ nước làm từ đậu tương, sau khi ngâm trong dung dịch nước muối đặc biệt nửa tháng thì lấy ra, dùng dầu cây trà chiên lên trên lửa nhỏ, rồi cho thêm dầu mè và sốt tương ớt.

Cũng giống như đậu phụ thối thông thường, đậu phụ thối hỏa cung điện vẫn giữ nguyên mùi “thum thủm” rất đặc trưng. Nhưng sau khi ăn vào thì thứ mùi khó chịu đó lại mất đi, thay vào đó là hương thơm nồng cùng vị béo ngậy, non mềm hòa quyện cùng với lớp vỏ giòn tan khiến thực khách không thể nào quên.

Có được hương vị đặc biệt đó là do trong dung dịch nước muối ngâm đậu phụ, người nấu cho thêm các nguyên liệu như măng tươi, đậu nành lên men đặc biệt của vùng Lưu Dương, nấm hương và rượu trắng thượng hạng. Nhưng thứ làm cho món đậu phụ thối hỏa cung điện chỉ có ở Hồ Nam này trở nên nổi tiếng là ở thời gian ngâm ủ đậu. Nếu bình thường, đậu phụ được ngâm trong nước muối từ 5 đến 10 ngày, riêng đậu phụ nơi đây lại được ủ đến 15 ngày. Chính thời gian ngâm ủ dài hơn làm cho miếng đậu phụ không còn có màu vàng nữa, mà chuyển sang màu đen nhánh như mực, và hương vị cũng vì thế mà trở nên thơm bùi và béo ngậy hơn gấp nhiều lần.

Cũng theo truyện xưa kể lại rằng, vào những năm 50 có một đầu bếp nổi tiếng đến Hồ Nam để tìm nguyên liệu dân gian cho những món ăn của mình. Ông tới cửa hàng “Hỏa Cung Điện” nổi tiếng với đậu phụ thối để thưởng thức món ăn này. Đậu phụ thối ở đây sau khi chiên trên lửa nhỏ được vớt ra, trên mỗi miếng người ta xiên một lỗ nhỏ, sau đó rưới dầu mè và sốt ớt lên.

Với cách chế biến công phu này, món ăn đậu phụ thối đã và đang trở thành món ăn hấp dẫn cho du khách trong và ngoài nước. Cùng với vị thơm ngon đậm đà, mùi “thum thủm” cùng hương thơm hòa quyện vào với nhau đã tạo nên vị nồng ngon khó tả. Cũng bởi thế mà người dân địa phương còn lưu truyền nhau câu nói: “Đến mảnh đất Hồ Nam, Trung Quốc mà chưa thưởng thức món ăn đậu phụ thối hỏa cung điện thì chưa gọi là tới Trung Quốc”…

Thịt xông khói xào ớt

Người dân Hồ Nam rất thích phương pháp nấu xông khói. Họ có thể làm nhiều món ăn khác nhau với cách chế biến này. Có thể kể đến như thịt lợn hun khói, cá hun khói, gà hun khói,… Trong đó, thịt xông khói xào ớt được người dân Hồ Nam ưa thích hơn cả.

Thịt xông khói xào ớt phổ biến nhất là thịt lợn. Ngoài ra, nguyên liệu không thể thiếu khác nữa chính là ớt cay. Món ăn này rất giàu dinh dưỡng và có màu sắc bắt mắt. Thịt hun khói săn chắc, ớt màu đỏ tươi. Nếu không ăn cay, du khách có thể dặn đầu bếp. Họ sẽ bỏ hạt ớt để món chỉ còn lại vị tê tê đầu lưỡi.

Đầu cá hấp

Thời tiết ở Hồ Nam ẩm ướt, dễ khiến con người mệt mỏi. Vì vậy, người dân địa phương rất thích ăn ớt đỏ để giữ sức khỏe. Đầu cá hấp là đặc sản của Hồ Nam. Nguyên liệu chính ngoài đầu cá còn có những lát ớt đỏ được xắt nhỏ. Đầu cá được tẩm ướp rồi hấp đến khi mềm, vừa ăn. Thêm một chút dầu, gừng, tỏi, ớt đỏ xắt nhỏ vào để món ăn thêm hoàn mỹ. Đầu cá hấp có màu sắc bắt mắt, hương vị thơm ngon. Nó chinh phục thực khách từ lần đầu tiên thưởng thức.

Nếu có dịp du lịch Trung Quốc, du khách đừng bỏ qua cơ hội khám phá những nét đặc biệt của ẩm thực Hồ Nam và thưởng thức những đặc sản trứ danh ở nơi đây nhé! Chắc chắn điều này sẽ là một trải nghiệm tuyệt vời mà du khách không thể nào quên!

Đăng bởi: Băng Thị Hồng Thắm