Đảo 1000 năm tuổi lộ ra giữa lòng hồ cạn nước tại Trung Quốc

Vào mùa khô, nước hồ Bà Dương cạn kiệt, và năm nay đang ở mức thấp kỷ lục, khiến hòn đảo nghìn năm tuổi xuất hiện giữa đồng cỏ, thay vì biển nước mênh mông như trước kia. Theo các chuyên gia, lượng nước hồ thấp của năm nay không chỉ do lượng mưa thấp, còn khiến đập nước trên sông Trường Giang bị ảnh hưởng.

Những ngày này, bất chấp nước cạn, dòng khách du lịch vẫn đổ về hồ Bà Dương để ngắm nhìn khoảnh khắc đảo 1.000 năm lộ diện nằm giữa đám cỏ dại mọc phủ kín lòng hồ.

Hồ Bà Dương nằm giữa vùng đồi núi hiểm trở của tỉnh Giang Tây, là hồ nước ngọt có diện tích bề mặt rộng nhất Trung Quốc, với chiều dài theo hướng Nam – Bắc đạt 173 km, chiều rộng hướng Đông – Tây đạt 74 km, bình quân rộng 16,9 km, chu vi bờ hồ đạt 1.200 km, diện tích mặt nước đạt 3.283 km² (khi mực nước đạt cao độ 21,71 m) và thể tích nước đạt 27,6 km³, mực nước sâu trung bình 8,4 m, tối đa đạt 25,1 m nhưng khi vào mùa khô diện tích mặt hồ rút xuống chỉ còn khoảng dưới 1.000 km² còn khi mùa mưa tới thì diện tích mặt hồ có thể tăng lên tới trên 4.000 km². Hồ Bà Dương thông ra sông Dương Tử (Trường Giang).

Theo dòng lịch sử, hồ Bà Dương từng được gọi là Bành Lễ trạch (tức đầm Bành Lễ) hay đầm Bành hoặc hồ Quan Đình, nhưng trên thực tế chúng có lẽ không phải là một.

Trước thời kỳ nhà Hán, sông Dương Tử chảy lệch nhiều hơn về phía Bắc. Đầm Bành Lễ cổ đại là khu vực tương ứng với ngày nay là khu vực bao quanh bởi các hồ như hồ Long Cảm, hồ Đại Quan, hồ Bạc và các hồ xung quanh trong tỉnh An Huy ở phía Tây, hồ Nguyên trong tỉnh Hồ Bắc ở phía đông đều ở phía bắc sông Dương Tử ngày nay. Khi đó đoạn sông cổ của Cám giang chảy vào sông Dương Tử tại Hồ Khẩu và vị trí ngày nay là hồ Bà Dương chỉ là một hồ nhỏ. Đến thời kỳ Hán – Tấn thì hồ thông ra sông Dương Tử qua Anh Tử khẩu (nay thuộc địa phận huyện Tinh Tử) còn sông Cám đổ nước vào đầm Bành Lễ tại Giao Hối khẩu. Từ Anh Tử khẩu tới Hồ Khẩu là một dải đất hẹp và khu vực ngày nay thuộc hồ Bà Dương khi đó là một vùng bình nguyên dọc theo sông Cám. Do bên cạnh Anh Tử khẩu có miếu Cung Đình nên hồ Bà Dương cổ và nhỏ khi đó còn gọi là hồ Cung Đình. Cuối thời kỳ Tây Hán, sông Dương Tử đổi dòng chảy về phía Nam nhiều hơn làm cho thủy vực của đầm Bành Lễ cổ đại bị phân li khỏi sông Dương Tử và nó bị khô dần đi, biến thành hệ thống các hồ như ngày nay ở phía bắc sông Dương Tử. Vào khoảng năm 400, sông Dương Tử đã chảy nhiều hơn về phía Nam đến mức làm cho nước sông Cám bị ứ lại và tạo thành hồ Bà Dương ngày nay. Tuy nhiên, do Ban Cố chép tại Hán thư như nói trên nên ngày nay người ta coi hồ Bà Dương chính là sự biến hóa của đầm Bành Lễ cổ đại. Do tên gọi đầm Bành Lễ có sự biến đổi như vậy nên trong giới học giả Trung Hoa không có sự thống nhất về việc đầm Bành Trạch có phải là hồ Bà Dương ngày nay hay không. Căn cứ theo Vũ Cống trong kinh Thượng Thư thì đầm Bành Lễ cổ đại là khu vực thuộc phía Bắc sông Dương Tử ngày nay, nhưng theo Ban Cố sau này thì đầm Bành Lễ bao quát cả hai bờ Nam – Bắc của Dương Tử vì thế cũng có thể coi hồ Bà Dương ngày nay là đầm Bành Lễ cổ biến hóa thành.

Sự ứ đọng nước sông Cám đã làm ngập lụt các huyện Bà Dương và Hải Hôn, buộc dân cư phải di cư hàng loạt tới trấn Ngô Thành trong khu vực ngày nay là huyện Vĩnh Tu. Ngô Thành vì thế trở thành một trong các trấn cổ nhất của tỉnh Giang Tây. Sự di dân bắt buộc này là nguồn gốc của thành ngữ: “huyện Hải Hôn ngập xuống, xuất hiện trấn Ngô Thành”.

Hồ Bà Dương đạt kích thước lớn nhất của nó trong thời nhà Đường, khi diện tích bề mặt của nó đạt tới 6.000 km². Hồ Bà Dương còn là điểm dừng chân của hàng triệu loài chim di trú mỗi năm, đồng thời là môi trường sống của loài cá heo nước ngọt rất hiếm có tên jiangzhu. Vào mùa Đông, đây là nơi sinh sống của loài sếu trắng với 90% quần thể loài này tới trú Đông.

Nếu du khách đang thực hiện một hành trình du lịch Trung Quốc và dừng chân tại tỉnh Giang Tây xinh đẹp thì đừng bỏ qua cơ hội khám phá vẻ đẹp của hồ Bà Dương cũng như đảo Lạc Tinh Đôn có lịch sử lâu đời này nhé! Chúc các du khách có một chuyến đi vui vẻ và nhiều điều thú vị!

Đăng bởi: Nguyễn Thị Cẩm Vân