Lũ ống là gì? Lũ quét là gì? Tìm hiểu chi tiết về các dạng lũ

Lũ xảy ra khi một lượng lớn nước chuyển động với tốc độ cao từ vùng cao xuống vùng thấp, gây ra tình trạng ngập lụt và phá hủy địa hình, tài sản, cũng như có thể gây nguy hiểm cho tính mạng của nhiều người. Sau đây cùng chúng mình tìm hiểu về lũ ống là gì ngay nhé

Lũ ống là lũ gì?

Lũ ống là hiện tượng thiên nhiên xảy ra trong mùa mưa và thường chỉ xảy ra ở miền núi, các lưu vực nhỏ, nơi có địa hình khép kín bởi các dãy núi cao bao quanh.

Ở miền núi có nhiều dãy đồi núi đan xen và kéo dài, ở giữa là các thung lũng với những khe, suối và sông nhỏ. Ở những vị trí khe suối, sông nhỏ chảy qua 2 bên sườn đồi núi thung lũng bị khép lại khiến đường thoát nước bị hẹp dần và co thắt ở 1 điểm. Khi mưa ở thượng nguồn lớn, nước đổ về nhiều và không kịp thoát tại điểm co thắt khiến mực nước dâng nhanh ở trên, tạo dòng chảy xiết ở phía dưới eo co thắt sẽ sinh ra lũ ống.

Về cơ bản, lũ ống cũng giống như các loại lũ khác, được hình thành do nước từ trên cao đổ xuống đột ngột, tạo ra sức tàn phá lớn đối với hạ lưu, có thể quét mọi thứ gặp phải trên đường đi.

Đáng lưu ý là lũ ống xuất hiện kèm theo dòng nước xiết cùng những xoáy nước vô cùng nguy hiểm.

Lũ quét là lũ gì?

Lũ quét là một hiện tượng lũ mạnh mẽ được hình thành khi một lượng nước lớn di chuyển nhanh từ vùng cao xuống vùng thấp. Nguyên nhân gây ra lũ quét thường bao gồm những cơn mưa lớn, bão nhiệt đới, sự tan chảy đột ngột của băng trên núi, đập bị vỡ hoặc xả lũ đập với lượng nước khổng lồ hàng ngàn mét khối/giây.

Lũ quét có sức tàn phá khủng khiếp, đặc biệt khi dòng chảy di chuyển trên độ dốc lớn và không bị ngăn trở nhiều. Hành động chặt phá rừng và tàn phá môi trường tự nhiên đã làm cho dòng chảy của lũ quét trở nên nhanh hơn và mạnh hơn. Hiện tượng lũ quét thường xảy ra ở những vùng gần đồi núi, cuốn trôi mọi trở ngại trên đường, bao gồm cả nhà cửa.

Quá trình hình thành lũ ống, lũ quét nguồn gốc

Quá trình hình thành lũ ống từ đâu

Bởi vì địa hình không phẳng, vùng miền núi có nhiều dãy núi cao kéo dài đan xen với các thung lũng, khe, suối và sông nhỏ ở giữa. Khi sông nhỏ, khe hoặc suối chảy qua hai bên sườn đồi núi và hợp lại tại một điểm, đường thoát nước bị thu hẹp và dẫn đến lũ ống. Khi mưa lớn ở vị trí đầu nguồn, lượng nước đổ về tăng, điểm co thắt không thể thoát nước kịp, làm cho nước dâng nhanh ở phía trên và tạo ra dòng chảy xiết ở phía dưới eo co thắt, dẫn đến hình thành lũ ống.

Tình trạng địa hình không phẳng này cũng gây ra nguy hiểm cho vùng phía trên và dưới eo thắt khi nước bị nghẽn lại. Khi lũ dâng cao, vùng phía trên bị tàn phá và nước lưu trữ lâu dần, trong khi phía dưới phải đối mặt với các đợt nước xiết có năng lượng mạnh, cuốn trôi tất cả mọi thứ trên đường đi.

Quá trình hình thành lũ quét mới

Lũ quét có thể được hình thành do mưa dông, bão nhiệt đới, băng tan đột ngột trên núi, hoặc do đập thủy điện, đập chứa nước bị vỡ, hay xả nước một cách vội vàng với khối lượng hàng ngàn mét khối/giây. Số lượng nước cần để tạo ra lũ quét phụ thuộc vào độ rộng và độ dốc của con sông bên dưới đập.

Lũ quét gây ra sự tàn phá vô cùng khủng khiếp, đặc biệt là khi địa hình có độ dốc lớn và dòng chảy không bị ngăn trở nhiều. Hoạt động khai thác rừng, đốt cỏ để trồng trọt đã khiến cho nhiều rừng đầu nguồn, rừng phòng hộ bị phá hủy. Vì vậy, khi lũ quét xảy ra, dòng chảy sẽ càng nhanh, mạnh, tạo ra sức tàn phá cực lớn.

Trên đây chúng tôi đã giới thiệu cho bạn về lũ ống là gì? lũ quét là gì? Hy vọng những thông tin phía trên có thể giúp ích cho bạn và mọi người.

Đăng bởi: Trần Thị Thảo