Người dân ở làng Liqian tại Trung Quốc, hậu duệ của người La Mã

“LÀNG MẮT XANH” TẠI TRUNG QUỐC

Vào thập niên 90, giới khảo cổ Trung Quốc sửng sốt khi người ta tìm thấy một công sự cổ tại làng Liqian nằm rìa sa mạc Gobi ở miền tây bắc Trung Quốc. Nó có cấu trúc giống hệt các công trình phòng thủ mà người La Mã từng xây dựng.

Tại đây, các nhà khảo cổ cũng đã phát hiện nhiều hiện vật chứng tỏ sự tồn tại của người La Mã trong những ngôi mộ ở huyện Vĩnh Xương. Trong một ngôi mộ họ nhận thấy người bị chôn có chiều cao tới 1,8 m. Đó là chiều cao mà rất ít người Trung Quốc đạt được, song lại là chiều cao phổ biến của binh sĩ La Mã.

Một số nhà khoa học từng phân tích gene dân làng Liqian vào năm 2005. Kết quả cho thấy tổ tiên của một số người trong làng thuộc chủng người da trắng Caucasian. Trong lần phân tích ADN mới đây, các chuyên gia nhận thấy 56% người dân trong làng có nguồn gốc từ chủng người da trắng Caucasian.

Các chuyên gia của Trung tâm Nghiên cứu Italy thuộc Đại học Lan Châu, tỉnh Cam Túc, thông báo họ sẽ khai quật một đoạn trên Con đường tơ lụa – tuyến giao thương dài 7.000 km nối Châu Á và châu Âu cách đây hơn 2.000 năm – để tìm kiếm bằng chứng về sự hiện diện của một đội quân La Mã tại Trung Quốc.

Trong lúc giới khoa học đang nghiên cứu thì diện mạo khác thường đã giúp nhiều người trong làng Liqian trở nên nổi tiếng. Cai Junnian, một người đàn ông 38 tuổi, là một ví dụ. Với mái tóc màu vàng lượn sóng, mũi nhọn và mắt xanh, anh được người dân địa phương gọi là Cai La Mã. Phóng viên, các nhà làm phim, sử gia và chuyên gia di truyền trên khắp thế giới đổ xô tới làng chỉ để tìm anh. Cai được mời tham dự các cuộc gặp với lãnh sự Italy tại thành phố Thượng Hải. Thậm chí anh còn xuất hiện trong một phim tài liệu do một đài truyền hình Italy quay năm ngoái.

Luo Ying, một người khác trong làng, có diện mạo giống người Châu Âu hơn cả Cai. Anh được một công ty sản xuất phim tại Thượng Hải thuê làm “đại diện hình ảnh” cho họ. Một nhà sản xuất phim tại Bắc Kinh tuyên bố ông sẽ đầu tư hàng triệu NDT để biến câu chuyện của làng Liqian thành phim.

BINH ĐOÀN LA MÃ BẠI TRẬN LƯU LẠC 8.000 KM ĐẾN TRUNG QUỐC?

Người La Mã trong giai đoạn trước Công Nguyên xây dựng một trong những đế chế hùng mạnh nhất lịch sử. Năm 53 trước Công Nguyên, đạo quân La Mã dưới sự chỉ huy của Marcus Licinius Crassus, người giàu có nhất thành Rome, muốn mở rộng quyền kiểm soát đế chế đến Parthia (Iran ngày nay).

Chiến dịch do Marcus đơn phương tiến hành, không hề xin phép cũng như được sự chấp thuận của nghị viện La Mã.

Trận đánh thảm bại

Đội quân La Mã do Marcus chỉ huy đi xa về phía đông, đến Harran ở đông nam Thổ Nhĩ Kỳ thì đụng độ quân Parthia do Surena chỉ huy trong trận Carrhae vào tháng 5 năm 53 trước Công Nguyên

Ban đầu, quân đội của Marcus được bố trí theo truyền thống. Nhưng do phải vượt sông, đa phần đội hình co lại thành những cụm hình vuông.

Tướng Surena khôn khéo giấu đi kỵ binh, sức mạnh thật sự của đế chế Parthian và chỉ để 1 số ít quân phía trước với mục đích dẫn dụ quân Marcus qua sông.

Đích thân tướng Surena với thân hình to lớn và dũng mãnh dẫn đầu đoàn kỵ binh tấn công quân La Mã. Lúc này, dù có quân số ít hơn nhưng kỵ binh Parthian kết hợp với cung thủ lại chiến đấu rất hiệu quả. Hàng ngàn đợt tên bắn ra khiến cho binh đoàn La Mã không có cơ hội kháng cự. Đến lúc này, Marcus buộc phải lệnh cho con trai Publius dẫn theo khoảng 4.000 quân để đánh nghi binh, tấn công mạnh mẽ để tạo điều kiện cho quân chủ lực phản công. Tuy nhiên, quân Pathian rất tỉnh táo, họ biết tiến biết lui đúng lúc để có thể bao vây ngược trở lại cánh quân nhỏ này. Đội quân 4.000 người cùng Publius thảm bại trước đạo quân của người Parthia.

Đứng trước thất bại thảm hại, Marcus cố gắng đưa quân rút chạy về lãnh thổ đồng minh. Nhưng quân La Mã thảm bại hoàn toàn, 3/4 số quân của Marcus bị xóa sổ sau trận Carrhae. 10.000 người sống sót bị bắt làm tù binh và phải đi lao động khổ sai.

Lưu lạc sang Trung Quốc

Người Parthia có truyền thống bắt sống tù bình, cải tạo họ thành lính biên phòng. 10.000 quân La Mã còn sót lại được đưa đến mặt trận phía đông. Tại đây, người La Mã không có cơ hội chạy trốn vì ở cách hàng ngàn km so với quê hương. Đa số chấp nhận việc phải làm quen với cuộc sống mới. Vài năm sau đó, người Parthia xung đột với quân Trung Quốc tại một thị trấn biên giới ngày nay ở Taraz, Kazakhstan, giáp với Kyrgyzstan.

Các nhà sử học Trung Quốc mô tả cuộc đụng độ tại ngôi làng nhỏ rất khốc liệt, nhưng người Trung Quốc giành chiến thắng cuối cùng. Trung Hoa dưới thời nhà Hán khi đó đang ở đỉnh cao của sự thịnh vượng, không ngừng mở rộng bờ cõi về phía Tây. Nhiều người Parthia đào ngũ sang Trung Quốc, bao gồm cả đạo quân La Mã xưa kia.

Người Trung Quốc ấn tượng với các chiến binh La Mã đến mức tin tưởng giao cho họ canh giữ một thị trấn biên giới khác, lần này là giáp giữa Trung Quốc và Tây Tạng.

Ước tính có khoảng 1.000 người La Mã sinh sống và canh gác ở ngôi làng Liqian (có nghĩa là quân đoàn, cụm từ khá phổ biến của người La Mã). Những người đàn ông này biết sử dụng nhiều công cụ và biến khu vực trở thành một pháo đài kiên cố, vốn khá phổ biến ở Địa Trung Hải, nhưng rất hiếm ở châu Á.

Người Roman sống yên bình ở Liqian trong suốt khoảng thời gian còn lại. 2.000 năm sau đó, giới khoa học chứng minh 50% mẫu ADN của người dân địa phương sống ở đây đều có tổ tiên là người da trắng, mắt xanh và chiều cao vượt trội. Họ còn có nhiều đặc điểm nhận dạng giống với người La Mã.

Người dân sống tại ngôi làng nhỏ này tỏ ra tự hào với nguồn gốc của mình, thường tổ chức lễ hội của người La Mã và thờ bò đực, linh vật của đoàn quân La Mã.

Tuy vậy, nhiều nhà sử học ngày nay bác bỏ câu chuyện này. Họ cho rằng ngôi làng Liqian nằm gần Con đường Tơ lụa nổi tiếng, nên nguồn gốc ADN của người da trắng có thể bắt nguồn từ các thương nhân nghỉ chân ở đây.

Giới khảo cổ Trung Quốc ngày nay cũng chưa tìm thấy bằng chứng xác đáng, như đồng xu, hiện vật của người La Mã ở Liqian. Nhưng nếu giả thuyết này là chính xác, câu chuyện binh đoàn La Mã bại trận lưu lạc tận 8.000km, sang tận mảnh đất Trung Hoa sinh sống, lập nghiệp là điều đáng kinh ngạc.

Còn rất nhiều điều thú vị về hậu duệ người La Mã tại làng Liqian mà với giới hạn ở bài viết này không thể trình bày hết được. Du khách hãy đặt cho mình một tour du lịch Trung Quốc để tự mình khám phá nhiều hơn nhé! Chúc các du khách có một chuyến đi với nhiều trải nghiệm thú vị!

Đăng bởi: Hồng Trân Lê