Tây Song Bản Nạp hay Sipsong Panna là châu tự trị dân tộc Thái ở phía tây nam tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, giáp giới với Lào và Myanmar. Thủ phủ của châu là Cảnh Hồng (Jinghong), nằm trên bờ sông Mê Kông (sông Lan Thương trong tiếng Trung). Là trung tâm du lịch của Trung Quốc cùng với Côn Minh – 2 trung tâm du lịch lớn nhất của Vân Nam. Có vị trí ngang với tỉnh Lai Châu của Việt Nam – có địa hình thấp hơn Hà Giang. Tây Song Bản Nạp là quê hương của tộc người Thái (Dai). Khu vực này nằm ở độ cao thấp hơn so với phần lớn tỉnh Vân Nam, và có khí hậu nhiệt đới.

Tây Song Bản Nạp xưa vốn là nhà nước độc lập của người Thái Lự, nhưng chịu sự chi phối của Myanma, và sau này là của Trung Quốc và Pháp. Sự tranh chấp ảnh hưởng giữa Pháp và Đại Thanh ở Sipsong Panna dẫn tới sự phân chia xứ này làm hai. Nửa phía đông do Pháp cai trị và trở thành Phongsaly. Nửa phía tây do Đại Thanh cại trị trở thành châu Tây Song Bản Nạp ngày nay.

khám phá, tây song bản nạp : vùng đất bí ẩn trong lòng vân nam trung quốc

Là vùng Thái tộc tự trị châu, nên Tây Song Bản Nạp giống như một Thái Lan thu nhỏ bên trong Trung Quốc. Sắc tộc người Thái ở đây thuộc nhóm Thái Lào, theo đạo Phật dòng Tiểu thừa, sống trong các ngôi nhà sàn và có những ngày lễ hội như ngày hội tạt nước tức ngày đón năm mới (Tết) vào giữa tháng 4 (tháng 6 theo lịch của người Thái), đây cũng là lễ tắm rửa cho Phật và để gột rửa những cái cũ, đón nhận cái mới tốt lành và chúc phúc cho mọi người hay những ngày hội chợ, đua thuyền rồng trên sông Mê Kông. Phụ nữ sắc tộc Thái (Dai) có trang phục là những bộ váy áo sặc sỡ. Ngôn ngữ của dân tộc này thuộc hệ ngôn ngữ Thái-Kadai.

Dân số của Tây Song Bản Nạp khoảng 994.000 người. Trong khu vực này có khoảng 14 dân tộc sinh sống. Người Thái Lặc (khoảng 280.000 người) chiếm tỷ lệ cao nhất (khoảng 34%). Tiếp theo là người Hán (khoảng 200.000 người hay khoảng 24%). Ngoài ra còn có người La Hủ, người Hồi, người Dao, người Miêu (H’Mông), người Di (Lô Lô), người Cáp Nê (Hà Nhì) v.v.

Do ảnh hưởng của khí hậu nhiệt đới nên ở trong khu vực này có những vườn trái cây nhiệt đới như: dừa, đu đủ, dứa, cam, các đền chùa và những khu rừng rậm nhiệt đới, tuy hiện nay chúng đang bị phá hủy với một tốc độ rất nhanh. Không xa với Cảnh Hồng là một khu bảo tồn thiên nhiên trong đó sinh sống các loài động, thực vật đặc trưng của miền nhiệt đới. Tây Song Bản Nạp là một trong những điểm thu hút khách du lịch của tỉnh Vân Nam.

Địa lý tự nhiên của Tây Song Bản Nạp

Tây song bản nạp có sông Lan Thương (Mê Kông) chảy qua (độ dài của sông Mê Kông chảy qua khu vực này dài khoảng 180 km), nằm trên cao độ từ 800 đến 2.500 mét. Cầu treo Tây Song Bản Nạp đại kiều là một trong những cây cầu lớn nhất bắc qua sông Lan Thương.

Diện tích: 19.184,45 km² trong đó diện tích đồi núi khoảng 18.000 km².
Khoảng cách: Từ Cảnh Hồng tới Côn Minh (thủ phủ tỉnh Vân Nam): 709 km, cách biên giới Lào – Myanma khoảng 70 km.
Nhiệt độ: Từ 10 đến 35 °C
Lượng mưa: Khoảng 1.000-1.500 mm/năm

Hầu hết tỉnh có địa hình đồi núi chiếm 95%, còn lại 5% là bồn địa và thung lũng. Quanh năm không có bão – khí hậu và tự nhiên rất ưu ái cho vùng này. Vì vậy, vùng Tây Song Bản Nạp còn là nơi làm bối cảnh cho phim Tây du ký (1986), khi thầy trò Đường Tăng tới Tây Thiên lấy chân kinh và còn trong tập phim “Thu phục Thỏ ngọc” (天竺收玉兔). Hệ động vật phong phú, bao gồm các loài chim như công xanh, voi, cò, chim Toucan, các loài khỉ,…

Các lễ hội ở Tây Song Bản Nạp

Tây Song Bản Nạp nằm sâu ở phía nam tỉnh Vân Nam, sát biên giới Miến Điện, Lào và Việt Nam, là những nhóm dân tộc thiểu số Đại. Đại là một nhóm dân tộc có quan hệ mật thiết với những người hàng xóm Thái Lan cùng chia sẻ một số truyền thống văn hóa và tôn giáo, bao gồm lễ hội Nước nổi tiếng. Lễ hội này là một trong những lễ hội hoang dã, điên rồ và vui vẻ nhất ở tỉnh Vân Nam.

Lễ hội té nước

Lễ hội té nước được gọi là po shui jie bằng tiếng Trung, và Songkran bằng tiếng Thái. Hai lễ hội có liên quan và rất giống nhau: cả hai đều có nguồn gốc trong các nghi lễ thanh lọc Phật giáo để chào đón năm mới, và cả hai đều diễn ra khi cả Thái và Đại chào mừng năm mới của họ. Năm mới của người Đại, không giống như năm mới của Trung Quốc, đánh dấu ngày sinh của Đức Phật, Siddhartha Gautama, và rơi vào ngày 13 – 16/4, trong khi Tết Nguyên Đán diễn ra vào cuối mùa đông.

Lễ sinh nhật của Đức Phật

Lễ hội có nguồn gốc tôn giáo, tập trung xung quanh một nghi thức gọi là “tắm Phật”, nơi bức tượng Phật từ các đền thờ địa phương được tắm rửa trong nước sạch cho năm mới. Nước được sử dụng để “tắm” Đức Phật sau đó sẽ được bán cho những người tham gia lễ hội với một nghi thức nhằm mang lại may mắn cho năm tới. Đây là sự kiện đỉnh cao của lễ hội, diễn ra vào ngày thứ ba, sau hai ngày đua thuyền rồng, diễu hành, và tiệc tùng.

Lễ diễu hành

Trong những năm gần đây, Lễ hội té nước đã trở thành một ngày hội riêng. Đó là một ngày nghỉ lễ ở Tây Song Bản Nạp, vì vậy các học sinh không phải đi học và công nhân được nghỉ ba ngày để tận hưởng các lễ hội. Lễ hội hiện nay thu hút khách du lịch từ tất cả các nơi những người muốn trải nghiệm này độc đáo này của văn hóa Đại. Khách nước ngoài nói riêng thường được nhắm mục tiêu bởi những người vui chơi và mọi người sẽ hân hoan đổ nước hoặc bắn nước vào khách du lịch bằng súng nước lớn.

Với những ai yêu thiên nhiên, thích khám phá thì chắc chắn không thể bỏ qua cơ hội ghé thăm Tây Song Bản Nạp tại Vân Nam được. Đây là một khu bảo tồn thiên nhiên nổi tiếng nằm tại khu vực phía Nam của tỉnh. Không chỉ sở hữu cảnh quan thiên nhiên hùng vỹ, tươi đẹp, Tây Song Bản Nạp còn có một hệ sinh thái vô cùng phong phú và đa dạng với hơn 10,000 loài thực vật nhiệt đới. Trong số đó có rất nhiều loài quý hiếm cần được bảo tồn. Nếu có dịp đi du lịch Trung Quốc tới Vân Nam, bạn đừng quên ghé thăm Tây Song Bạn Nạp nhé.

Đăng bởi: Trịnh Dũng