Làng Bát Quái đi vào không thấy đường ra của hậu duệ Gia Cát Lượng
Nổi bật với bố cục tinh xảo, giống chốn bồng lai tiên cảnh giữa chốn trần gian, làng Bát Quái Gia Cát được mệnh danh là “Trung Quốc đệ nhất kỳ thôn”. Ghé thăm ngôi làng Bát Quái, nếu không có người thông thuộc trong làng dẫn đường thì bạn chỉ có thể vào mà không bao giờ ra được.
Khoảng năm 1300, Gia Cát Đại Sư bắt đầu lập thôn Bát Quái tại Lan Khê, Chiết Giang (Ảnh: Imgur)
Theo ghi chép lịch sử, Gia Cát Lượng đã lập ra một trận pháp thần kỳ gọi là Bát trận đồ, biến ảo khôn lường, uy lực vô cùng, từng vây khốn cả 10 vạn tinh binh của đại tướng Đông Ngô Lục Tốn. Làng Bát Quái là một ngôi làng có bố cục xây dựng như một trận đồ bát quái, nằm ở tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc. Bởi vậy, nơi này vào dễ ra thì khó.
Làng Bát Quái là một mê cung khổng lồ đến Google Map cũng phải “bó tay”
Dựa theo “Bát Trận đồ” của Khổng Minh Gia Cát Lượng lập nên thôn
Nằm phía tây thành phố Lan Khê, tỉnh Chiết Giang, làng Bát Quái Gia Cát được thiết kế và xây dựng bởi Gia Cát Đại Sư, hậu duệ đời thứ 28 của Gia Cát Lượng. Đây cũng chính là nơi tập trung sinh sống của hậu duệ Khổng Minh Gia Cát Lượng với hơn 5.000 người sinh sống trong đó có tới 4.000 người mang họ Gia Cát.
Làng Bát Quái Gia Cát là một ngôi làng nổi tiếng nhưng lại ít người lui tới bởi tính chất đặc biệt trong kiến trúc của mình. Những người yêu mến nhân vật Khổng Minh Gia Cát Lượng trong tác phẩm “Tam Quốc diễn nghĩa” của La Quán Trung hẳn đều biết tới “Bát trận đồ” – đỉnh cao nghệ thuật quân sự của Khổng Minh tạo ra.
Về nguồn gốc của làng Bát Quái Gia Cát thì có ghi chép nói rằng, Gia Cát Đại Sư sau khi định cư tại Cao Long đã vận dụng kiến thức phong thủy học âm dương vào Bát quái trận đồ của ông tổ mình là Gia Cát Lượng mà xây dựng thôn trang án theo Cửu cung bát quái.
Kiến trúc ngôi làng Bát Quái xây dựng theo “Bát Trận đồ” của Khổng Minh Gia Cát Lượng (Ảnh: Facebook)
Ông lấy Hồ Chuông mang hình ảnh thái cực với hai nửa âm dương làm trung tâm, nối với 8 con ngõ nhỏ toả ra thành “nội bát quái” hướng ra bên ngoài tương ứng với 8 cung Khảm, Cấn, Chấn, Tốn, Ly, Khôn, Đoài, Càn phía ngoài thôn hình thành “ngoại bát quái” bao bọc. Các sảnh, đường, nhà ở phân bố dọc theo 8 con đường.
Các ngôi nhà trong thôn được xây dựng phân bố ở 8 con đường nhỏ này, rất nhiều ngõ ngách khúc khủy quanh co đan xen nhau tạo thành một mê cung huyền bí thể hiện đúng tính chất của Bát trận đồ, vào dễ ra khó. Gia Cát Đại Sư trước khi qua đời có để lại di huấn là không được thay đổi nguyên dạng.
Trải qua hơn 800 năm bể dâu, cư dân trong thôn tăng lên rất nhiều, nhưng tổng thể cửu cung bát quái không hề thay đổi. Trong làng Bát Quái có đền thờ Thừa tướng Gia Cát Lượng, hoa viên, ba nhà bia, 18 sảnh đường, 18 giếng, 18 ao, hơn 200 phòng ốc đều là kiến trúc cổ đời Minh, Thanh độc đáo. Chính vì có kiến trúc bát quái độc đáo này mà làng Bát Quái Gia Cát được xưng là thôn kỳ lạ nhất của Trung Quốc. Những căn nhà trong làng cũng đều đã hơn trăm năm tuổi.
Tính năng phòng vệ đặc biệt
Theo nhiều nhà nghiên cứu, kiến trúc của làng Bát Quái có công năng phòng vệ và cải tạo môi trường rất cao, đặc biệt mát mẻ, sạch sẽ, thông thoáng.
Thôn Gia Cát hay Bát Quái được mệnh danh là “Trung Quốc đệ nhất kỳ thôn” (Ảnh: pconline)
Trong cuộc chiến tranh Bắc phạt năm 1925, quân đội của Quốc dân đảng là Tiêu Kính Quang và quân phiệt của Tôn Truyền Phương chiến đấu ác liệt trong ba ngày liên tiếp ở gần làng Bát Quái, nhưng không có bất kỳ một viên đạn nào lọt vào trong làng. Toàn bộ làng vẫn bình an vô sự.
Vào thời kỳ kháng Nhật, một đội quân Nhật đi qua con đường lớn trên đồi Cao Long phía bên ngoài thôn, nhưng lại không hề phát hiện ra kỳ thôn này. Duy có một lần máy bay Nhật ném bom trúng một phòng trong làng Bát Quái.
Các nhà trong làng Bát Quái mặt đối nhau, đuôi liền nhau, đường nối nhau, rất thoáng mà kỳ thực kín đáo. Kiến trúc quanh làng giống như cái nồi, bốn phía cao, giữa thì thấp. Người ngoài vào thôn, nếu không có người quen dẫn đường thì cứ quanh quẩn không biết lối ra, vì các con đường, ngõ ngách đều quanh co và thâm sâu như một “Bát Quái trận”, khiến người lạ bị mất phương hướng.
Đêm không cần đóng cửa, ngoài không nhặt của rơi
Các hậu nhân của Gia Cát Lượng sống tập trung trong thôn Bát Quái Gia Cát theo thời gian đã hình thành nên lối sống và phương thức sinh hoạt khác với những nơi khác. Họ sống đơn giản mà thú vị. Nhà thư pháp Gia Cát Cao Phong, cháu đời thứ 42 của Khổng Minh cho hay, tại làng Bát Quái “đêm không cần đóng cửa, ngoài không nhặt của rơi”.
Con cháu Gia Cát đời đời đều theo lời giáo huấn của tổ phụ “không làm lương tướng, tất làm lương y” nên nhiều đời theo nghề thuốc. Dòng họ Gia Cát, riêng đời Minh, Thanh có 5 tiến sĩ, 11 cử nhân và hàng trăm tú tài. Trong làng Bát Quái Gia Cát có Nhà triển lãm trung y dược, vườn thảo dược…
Làng Bát Quái như một mê cung, có tính năng phòng vệ, khiến du khách vào dễ, ra khó (Ảnh: Blog.valdosta)
Các chuyên gia, học giả Trung Quốc đang đề nghị đổi Lan Khê thành Thành phố Võ Hầu, theo tước hiệu của Khổng Minh Gia Cát Lượng. Nhiều nhà khoa học chuyên nghiên cứu về môi trường và kiến trúc trên thế giới đang tập trung khảo sát một mô hình thôn trang kỳ bí theo bố cục bát quái ở làng Bát Quái.
Ba điểm khiến làng Bát Quái trở thành “đệ nhất kỳ thôn”
Thôn Bát Quái Gia Cát quả thực là đệ nhất kỳ thôn của Trung Quốc với 3 ba điểm sau:
Điểm thứ nhất là người dân trong thôn Bát Quái. Phần lớn người dân trong thôn đều là hậu duệ của Khổng Minh Gia Cát Lượng. Vì thế, hầu hết người trong thôn đều mang họ Gia Cát. Chỉ có rất ít người không phải là người dòng họ Gia Cát và những người phụ nữ dòng họ khác được gả vào gia tộc Gia Cát sinh sống trong thôn.
Theo thống kê, hậu nhân của Gia Cát Lượng trong cả nước Trung Quốc là hiện có khoảng 16.000 người, riêng thôn Bát Quái Gia Cát đã tụ họp một phần tư, tức là khoảng 4.000 người. Vậy nên, điều này khiến Gia Cát trở thành “Trung Quốc đệ nhất kỳ thôn”.
Điểm thứ hai là ở bố cục tinh xảo huyền diệu của làng Bát Quái. Nhìn từ trên cao, toàn bộ thôn hiện ra hình bát quái, với bố cục nhà cửa, đường phố và hướng đi trùng khớp với cửu cung bát quái trận của Gia Cát Lượng.
Điểm thứ ba là giá trị nghệ thuật. Làng Bát Quái Gia Cát là nơi bảo tồn nguyên vẹn rất nhiều văn vật và kiến trúc cổ của ba đời Nguyên – Minh – Thanh. Trải qua bao rối ren, nhiễu loạn, hủy hoại, chiến tranh trong hơn 700 năm, và dẫu có bao nhiều danh lầu cổ tự, lâm viên đài các, thì làng Bát Quái vẫn giống như chốn bồng lai tiên cảnh ở nhân gian, xa rời được chiến tranh, né tránh được thiên tai và thoát khỏi được nhân họa.
Ngoài ra, nhà của hai gia đình trong ngõ hẻm dù đối diện nhau nhưng cửa nhà thì lại không đối nhau, mà lệch nhau một chút. Theo các hậu duệ Gia Cát Lượng, loại kiến trúc này là “môn bất đương, hộ bất đối”, có lợi cho quan hệ hàng xóm.
Làng Bát Quái là một di sản sống khổng lồ (Ảnh: Facebook)
Nếu như “cửa đối cửa” thì số lần người nhà hai gia đình ra vào mỗi ngày quá nhiều sẽ dễ làm nảy sinh mâu thuẫn, oán sẽ tích lại càng nặng hơn, càng khó giải quyết. Còn khi “cửa không đối cửa” thì vấn đề sẽ được giải quyết dễ dàng hơn. Đây chính là cách để mọi người sống hòa bình đoàn kết một lòng.
Người dân trong làng Bát Quái Gia Cát vận dụng kiểu kiến trúc tứ hợp viện cho ngôi nhà của mình, nghĩa là bốn phía đóng kín, ở chính giữa có một khoảng không gian là sân chung. Lối đi phía trước căn nhà cao hơn lối đi phía sau, khi trời mưa, toàn bộ nước mưa đều tập trung vào vườn nhà. Cách làm này là “phì thủy bất ngoại lưu”, tức là nước phù sa không chảy ra ngoài.
Theo kinh nghiệm du lịch Trung Quốc, tư tưởng âm dương, bát quái là một đặc trưng nổi bật của văn hóa Trung Hoa ăn sâu vào trong tiềm thức mọi người, để lại dấu ấn trên nhiều lĩnh vực.
Hiếm có nơi nào lại có được cấu trúc độc đáo như làng Bát Quái Gia Cát của Trung Quốc. Tới đây, cảm nhận phong cách kiến trúc cổ khiến cho người ta như đắm chìm trong không gian dung hòa giữa thiên nhiên kỳ diệu và bàn tay khối óc không giới hạn của con người.
Bước chậm rãi trong những con ngõ, chiêm ngưỡng những bức điêu khắc gỗ, hội họa đặc trưng, bạn sẽ có cảm giác như vừa bước vào một bức tranh 3D tuyệt đẹp không đâu sánh được.
Vậy còn chần chờ gì nữa, du khách hãy đặt ngay cho mình một tour du lịch Trung Quốc để đến khám phá ngôi làng Bát Quái Gia Cát kỳ lạ với những thành tựu to lớn của một cổ thôn và những điều huyền diệu từ một vị quân sư lỗi lạc. Chắc chắn làng Bát Quái Gia Cát là một điểm đến vô cùng thú vị tại đất nước tỷ dân này, đặc biệt là với những người hâm mộ của Tam Quốc diễn nghĩa và Gia Cát Lượng.
Nguyễn Ngân
Đăng bởi: Lâm Hoàng
