[Review] Độc đáo ẩm thực vùng cao A Lưới

Sống trên vùng núi cao, thiên nhiên đã ban tặng cho đồng bào các dân tộc huyện A Lưới (Thừa Thiên-Huế) nguồn sản vật phong phú, làm ra nhiều món ăn dân dã, giản dị, thể hiện rõ nét bản địa, nét độc đáo trong văn hóa ẩm thực.

Cũng như nhiều cộng đồng cư trú trên dãy Trường Sơn, các dân tộc Ka tu, Tà Ôi, Pa Cô ở A Lưới đã tạo nên một nét văn hóa ẩm thực phù hợp với môi trường sống của mình.

Các món ăn của người miền núi cũng bình dị như chính cuộc sống dân dã của họ, các món chế biến từ các loại ngũ cốc như cơm nếp nương, cơm lam, cơm lam … phổ biến trong các lễ hội của người Tà Ôi. , Katu, Pa Cô và là món ăn thường được dâng lên các vị thần và khách. Cơm lam (Đoọc chot) là phổ biến nhất của người Pacô. Người ta thường dùng nếp than để chế biến món ăn này. Đây là loại gạo nếp nhỏ, dẻo, mềm … Trước khi nấu, lấy (gạo nếp) cho vào ống nứa đã rửa sạch rồi đổ nước vào miệng ống, ngâm một đêm cho gạo nở mềm. Hôm sau, người ta sẽ chắt nước ra, lấy lá chuối bọc kín ống rồi cho lên bếp than hồng.

Người nấu bếp ngồi bên bếp lửa cầm ống tre qua lại, từ đáy ống lên đầu ống. Khi mùi thơm của gạo nếp lan tỏa và gạo dẻo, cơm được nấu chín, và các món chế biến từ thịt như tươi, khô, nướng trực tiếp hoặc nướng ống tre, xào lăn, giò, chả, ngâm chua. là niềm phấn khích bất ngờ đối với những vị khách miền xuôi. Từ cách chế biến đơn giản: Thịt băm nhỏ, cho vào chum, vại hoặc ống nứa, dùng hạt tiêu rừng, muối gạo giã nhỏ, trộn đều rồi đậy kín, để trên bếp đun 7-10 ngày. Nhờ vậy, thịt để được lâu mà không mất ngon, hấp dẫn nhất là chuột nướng ống (Amitu hoor) và ếch nướng ống (Amitu hoor).

Chuột gỗ hoặc ếch trong hốc núi đá được làm sạch, tẩm gia vị rồi cho vào ống tre. Miệng ống được bịt kín bằng lá chuối rồi đem nướng. Hơi nước trong ống tre sẽ làm chín thịt mà không bị khô, cháy. Món này có thể bảo quản bằng cách treo gác bếp 4-5 tháng mà thịt vẫn tươi, các món chế biến từ cá như cá chôn tro, cá nướng, lạp xưởng, gỏi cá, cá nướng ống, mắm (pa pỉnh tộp) … cũng là những món ngon của đồng bào vùng cao. Cá suối được ướp với gừng rừng, ớt, chanh rồi xâu vào que tre, nướng cho đến khi cá chuyển sang màu vàng, có thể bảo quản được lâu mà không bị ôi thiu.

Khi dùng có thể nấu cháo, súp. Ngoài ra, các loài côn trùng: mối (vỗ), dế (Anut), kiến ​​chua (Aling ca Xưa), kiến ​​thơm, (Alinh ca do), kiến ​​đỏ (Kasau), nhộng ong (Caroi Acon Record) … cũng được thường có mặt trong các bữa ăn hàng ngày hoặc trong các dịp lễ, tết, cưới hỏi, hội làng. Đối với đồng bào dân tộc thiểu số ở A Lưới, rượu cần đóng vai trò quan trọng. quan trọng trong đời sống ẩm thực. Rượu của người Tà Ôi, Ka tu, Pa Cô rất đa dạng như Ariêu Tà ca (rượu Tà Dìn), Ariêu Par din (rượu Tà Din), Bhua / a riêu (rượu sắn), Avíeet (đường rượu mía). , Adương (rượu mây), Ariêu Chiec (rượu dứa) …

Các loại rượu này tuy khác nhau về nồng độ, hương vị nhưng đều góp mặt trong bữa ăn hàng ngày trong các gia đình cũng như hội làng, làng xã. Có thể nói, rượu Tà ca, Tà Din (một loại cây mọc trên rừng hoặc mang về trồng) là đặc sản phổ biến của các dân tộc ở A Lưới. Quá trình lên men của các loại rượu vang đóng một vai trò quan trọng trong quá trình chế biến. Men được làm từ nhiều loại cây như riềng (riềng), củ ớt (ria), củ chè vằng … giã nhỏ, trộn với bột gạo, phơi khô thành từng viên nhỏ.

Theo Minh Hien

Nguồn: Baothuathienhue.vn

Đăng bởi: Nguyễn Thị Kim Loan