Ẩm Thực

Lá tía tô: Mọi thông tin khoa học – Ẩm thực cần biết

Tía tô cái tên không còn xa la với người Việt Nam, đây là loại rau thơm ăn kèm trong các món ăn. Tía tô có mùi thơm nhẹ, vị hơi cay và có tính ấm, tía tô còn được biết đến là một loại thuốc chữa bệnh rất tốt theo y học cổ truyền. Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây của giavi.net để nắm rõ hơn về toàn bộ công dụng và thông tin của lá tía tô nhé.

Tía tô là lá gì?

Tía tô là lá của cây tía tô là loại rau thơm phổ biến không chỉ dùng để ăn kèm với nhiều món ngon mà còn có tác dụng chữa bệnh. Lá tía tô được xem là vị thuốc được xếp vào loại kích thích ra mồ hôi, nước sắc và cồn chiết xuất lá tía tô đều có tác dụng giãn mạch ngoài da, hạ sốt, trừ cảm mạo. Hạt chế thành trà uống và thuốc hạ khí, cành làm thuốc an thai.

lá tía tô: mọi thông tin khoa học – ẩm thực cần biết

Lá tía tô

Đặc điểm của lá tía tô

Tía tô có tên khoa học là Perilla frutescens, thuộc họ bạc hà Lamiaceae. Tía tô có nguồn gốc từ Đông Nam Á và vùng cao nguyên Ấn Độ. Cây tía tô được trồng ở bán đảo Triều Tiên, Nam Trung Quốc, Nhật Bản và Ấn Độ như một loại cây rau gia vị phổ biến.

Tía tô mọc theo mùa, thường cao 0,5 -1m. Đặc điểm là lá mọc đối, mép có khía răng, mặt dưới tím tía, có khi cả 2 mặt đều tía, lá màu nâu hay xanh lục có lông nhám. Hoa nhỏ mọc ở đầu cành thường có màu trắng hoặc tím. Lá tía tô có mùi thơm nhẹ đặc trưng.

lá tía tô: mọi thông tin khoa học – ẩm thực cần biết

Cây tía tô có nhiều công dụng được y học đánh giá cao, tía tô có thể sử dụng được các bộ phận. Nó giúp thúc đẩy tiêu hóa khỏe mạnh, giải cảm, tăng miễn dịch, phòng chống bệnh theo mùa. 

Phân bố

Cây tía tô là loại cây thảo dược sống quanh năm, có vị nồng cay, mọc hoang hoặc trồng nhiều nơi trong cả nước và châu Á. Cây ưa sáng và ẩm, thích hợp với đất thịt, đất phù sa.

Bộ phận dùng được

Tía tô dùng được cả cây, trừ rễ, gồm lá (thu hái trước khi cây ra hoa), cành (thu hoạch khi đã hết lá), quả (ở những cây chủ định lấy quả). Phơi trong mát hoặc sấy nhẹ cho khô.

Thành phần hóa học của lá tía tô

Trong lá tía tô có tinh dầu chứa các chất dinh dưỡng như: perillaldehyd (4 isopropenyl 1-cyclohexen 7-al), limonen, a-pinen và dihydrocumin. Hạt có dầu béo gồm acid oleic, linoleic và linolenic; amino acid: arginin, histidin, leucin, lysin, valin.

Hình ảnh tía tô

lá tía tô: mọi thông tin khoa học – ẩm thực cần biết

Lá tía tô có màu tím nhẹ ở mặt dưới

lá tía tô: mọi thông tin khoa học – ẩm thực cần biết

Hình ảnh cây tía tô quen thuộc

Lá tía tô có tác dụng gì cho sức khỏe?

Chứa nhiều thành phần dinh dưỡng tốt cho sức nên lá tía tô có tác dụng điều trị bệnh trong Đông Y rất tốt. Được áp dụng để chữa một số bệnh sau: 

Ức chế sự nhân lên của SARS-CoV-2 

Trong một nghiên cứu gần đây đã chứng minh được  khả năng của dịch chiết từ lá tía tô trong việc ức chế sự nhân lên của SARS-CoV-2 theo nhiều cách khác nhau.

Tốt cho trí nhớ và hệ thần kinh

Trong lá tía tô có chứa thành phần Axit béo Omega-3 có đặc tính chống oxy hóa và chống viêm đáng kể và là nguồn năng lượng cho não bộ, tăng cường chức năng nhận thức.

lá tía tô: mọi thông tin khoa học – ẩm thực cần biết

Điều trị các vấn đề về tóc và da đầu

Tía tô giúp điều trị giảm rụng tóc, việc sử dụng thường xuyên dầu hạt tía tô các nang tóc được kích hoạt, giúp điều trị ngứa da đầu, tăng cường sự phát triển của tóc.

Ngăn ngừa ung thư

 Tía tô sở hữu các đặc tính chống ung thư giúp tiêu diệt hiệu quả các tế bào phân chia nhanh chóng gây ung thư. Công dụng của tía tô chủ yếu là do hàm lượng chất chống oxy hóa cao, có khả năng ngăn chặn tác động của stress oxy hóa lên các tế bào khỏe mạnh. 

Tía tô rất tốt cho tim mạch

Sử dụng tía tô giúp giảm cholesterol, giúp bảo vệ tim mạch và hạn chế các bệnh xơ vữa động mạch. Đặc tính tăng cường tuần hoàn của nó cũng giúp lưu thông dòng chảy của máu đến cá cơ quan bộ phận của cơ thể con người.

Giảm căng thẳng stress

Tinh dầu của tía tô có mùi thơm nhẹ mang đến cảm giác dễ chịu, thoải mái và thư giãn, giúp con người tránh tình trạng đau đầu do căng thẳng, stress hay lo âu. 

Cải thiện tình trạng cách bệnh tiêu hóa

Sử dụng tía tô giúp giảm tình trạng bị đầy bụng, khó tiêu, gây cảm giác thèm ăn. Giúp dạ dày được tốt hơn.

Lá tía tô chống dị ứng hiệu quả

Cây tía tô sở hữu chất histamin khi thoa lên da, hoặc dùng qua đường hô hấp giúp bệnh nhân giảm các triệu chứng của dị ứng. Các loại chất như quercetin, acid alpha-lineolic, luteolin và rosmarinic acid, perilla có thể ức chế trực tiếp sự phóng thích histamine từ tế bào, giảm cytokine gây viêm và viêm da tiếp xúc. Nó ngăn chặn việc các cytokine và histamine gây viêm.

Trị nám, mụn và làm đẹp da

Uống nước lá tía tô thay nước lọc có thể giảm cân hiệu quả do tía tô có chứa protein thực vật, chất xơ cùng nhiều vitamin, khoáng chất thiết yếu có khả năng thúc đẩy dạ dày, tăng cường chuyển hóa, trao đổi chất.

lá tía tô: mọi thông tin khoa học – ẩm thực cần biết

Uống nước lá tía tô có tác dụng làm đẹp

Và trong lá tía tô còn giúp sáng da, uống hàng ngày còn giúp cải thiện sắc tố, tẩy tế bào chết, từ đó xóa mờ nám, dưỡng trắng da cực kỳ nhanh chóng 

Giảm đau tốt

Tía tô được xem là loại thuốc giảm đau tốt, sử dụng lá tía tô rửa sạch giã nhuyễn đắp lên vùng bị thương sẽ giúp giảm đau, sưng tấy hiệu quả.

Cách nấu nước lá tía tô để uống hàng ngày

Lá tía tô ngâm với nước muối pha loãng rồi rửa sạch. Đun sôi 2,5 lít nước lọc rồi cho lá tía tô vào. Đậy kín nắp, để hỗn hợp sôi khoảng 2 phút thì tắt bếp, để nguội. Sau đó, cho 3 lát chanh tươi vào bình, đậy nắp, bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh để uống suốt cả ngày. Nên uống trước ba bữa chính khoảng 10-30 phút để ngăn ngừa hấp thu chất béo, đồng thời giảm lượng thức ăn nạp vào.

Bài thuốc hay từ lá tía tô

Một số bài thuốc hay từ lá tía tô và các nguyên liệu khác khi kết hợp với nhau sẽ giúp chữa bệnh rất hiệu quả. Sau đây là 4 bài thuốc mà chúng mình giới thiệu đến bạn.

  • Bài thuốc 1: Lấy vỏ một quả quýt cạo rửa sạch cùng 3 lát gừng dày và một nắm lá tía tô tươi hoặc khô cho vào nồi, thêm vào một bát nước, đun sôi kỹ, uống nóng và đắp chăn ấm, chữa cảm lạnh.
  • Bài thuốc 2: Sử dụng một nắm lá tía tô tươi, 2 củ hành và 3 lát gừng, tất cả thái nhỏ cho vào bát, đập một quả trứng gà rồi múc cháo hoa vào trộn đều ăn nóng, giải cảm.
  • Bài thuốc 3: Giã lá tía tô lấy một bát nước, hòa một chút muối cho uống một lần, chữa đau bụng, đầy hơi.
  • Bài thuốc 4: Lấy cành lá tía tô và đoạn vỏ rễ cây dâu bóc trắng đun lấy độ một chén nước cho uống chữa ho, tức thở.

Top 6 món ngon với lá tía tô

Tía tô không chỉ được sử dụng để chữa bệnh, chăm sóc sức khoẻ tăng sức đề kháng thì còn biết đến là loại thực phẩm được chế biến nhiều trong các món ăn. Dưới đây là 6 món ăn cực kỳ ngon và hấp dẫn khi chế biến cùng tía tô.

Thịt Dê hấp tía tô

Thịt dê hấp tía tô là món ăn thực sự hấp dẫn, thịt dê tươi ngon, mềm ngọt cùng với mùi thơm của tía tô, đậm vị của nước sốt, chấm cùng mắm nêm cay ngọt thì vô cùng tuyệt vời. Món ăn nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe.

lá tía tô: mọi thông tin khoa học – ẩm thực cần biết

Thịt Dê hấp tía tô thơm ngon

Bò hấp tía tô

Thịt bò là loại thực phẩm phổ biến quen thuộc với nhiều cách chế biến tuy nhiên thịt bò hấp tía tô là món ăn lạ miệng, hấp dẫn bạn nên thử để lâu lâu chiêu đãi mọi người trong gia đình. Thịt bò hấp cùng lá tía tô không bị dai, thịt mềm, ngọt thơm mùi tía tô, sả, gừng thơm cả một góc bếp. Lâu lâu chiêu đãi mọi người trong bữa ăn hàng ngày hoặc mỗi khi có dịp lễ tết là hết sảy.

lá tía tô: mọi thông tin khoa học – ẩm thực cần biết

Bò hấp tía tô nhiều dưỡng chất

Heo rừng hấp tía tô

Heo rừng hấp tía tô là món ăn giàu chất dinh dưỡng, dễ chế biến mà đảm bảo mọi người vừa ăn, vừa tấm tắc khen tài nghệ của bạn đó. Bởi thịt heo rừng vừa mềm, vừa sần sật da, cùng mùi thơm lá tía tô. Khiến ai cũng không thể cưỡng lại được sức hấp dẫn từ món ăn này.

lá tía tô: mọi thông tin khoa học – ẩm thực cần biết

Heo rừng hấp tía tô ngon lạ miệng

Thịt nai hấp tía tô

Thịt nai hấp tía tô là món ăn thường được chế biến khi nhà có dịp lễ tết, liên hoan bởi thịt nai quý hiếm, nhiều chất đạm chế biến giá thành cao nên không được sử dụng phổ biến hàng ngày. Thịt nai thơm mùi lá tía tô vừa ngon, lạ miệng đảm bảo ai cũng thích mê.

lá tía tô: mọi thông tin khoa học – ẩm thực cần biết

Thịt nai hấp tía tô

Ốc hấp mẻ lá lốt tía tô

Ốc hấp mẻ lá lốt tía tô là món ăn dân dã, quen thuộc đậm vị quê hương. Món ăn nhiều kỷ niệm, cuối tuần trời se lạnh làm mẻ ốc bươu nấu cùng mẻ lá lốt tía tô, cả nhà quây quần bên nhau thì còn gì tuyệt vời bằng. Thịt ốc dai sần sật, thơm ngon, đậm vị nước sốt, chấm cùng bát nước chấm sả tắc, chua cay đủ vị ngon khó cưỡng.

lá tía tô: mọi thông tin khoa học – ẩm thực cần biết

Ốc hấp mẻ lá lốt tía tô thơm ngon khó cưỡng

Trứng hấp tía tô

Trứng là thực phẩm phổ biến được sử dụng hàng ngày được chế biến đa dạng, tuy nhiên món trứng hấp tía tô không phải ai cũng biết, đây là món ăn vừa tốt cho sức khỏe, vừa dễ làm. 

lá tía tô: mọi thông tin khoa học – ẩm thực cần biết

Trứng hấp tía tô

Lưu ý khi sử dụng lá tía tô

Mặc dù tía tô có nhiều công dụng tốt đối với sức khỏe và được sử dụng nhiều nhưng cũng cần lưu ý khi dùng, không nên dùng quá nhiều sẽ bị phản ứng ngược lại. Vậy bạn nên sử dụng lá tía tô thế nào cho hợp lý và hiệu quả hãy theo dõi thông tin dưới đây của chúng tôi.

  • Mỗi ngày bạn chỉ nên dùng khoảng 3- 4 ly nước lá tía tô và chia nhỏ để uống nhiều lần, không nên uống quá nhiều sẽ gây đầy bụng.
  • Nên bảo quản nước lá tía tô trong tủ lạnh khi không dùng đến. Thời gian bảo quản tối đa là 24 giờ đồng hồ. Nếu để lâu hơn thì tốt nhất bạn nên bỏ và đun nước mới bởi khi để càng lâu, các dưỡng chất trong nước lá tía tô sẽ bị mất hết tác dụng, thậm trí gây ảnh hưởng tới hệ tiêu hóa.
  • Trẻ em hoặc phụ nữ có thai nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

Lời kết

Qua bài viết trên của chúng tôi đã cung cấp đầy đủ thông tin về lá tía tô cũng như các công dụng mà lá tía tô mang lại cho sức khỏe của con người. Tuy nhiên bạn cũng không nên lạm dụng quá nhiều vào lá tía tô cần phải sử dụng vừa đủ để đảm bảo tính hiệu quả và không bị ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.

Đăng bởi: Đào Việt Diệu

ALONGWALKER Singapore: The channel to explore experiences of global youth ALONGWALKER Philippines: The channel to explore experiences of global youth ALONGWALKER Indonesia: Saluran untuk mengeksplorasi pengalaman para pemuda global ALONGWALKER Malaysia: Saluran untuk menjelajahi pengalaman global belia ALONGWALKER Japan: 発見・体験、日本旅行に関する記事 ALONGWALKER Thailand: ช่องทางในการสำรวจประสบการณ์ของเยาวชนระดับโลก