8 đặc trưng trong ẩm thực Nhật Bản chinh phục mọi thực khách

• Sự giao thoa giữa các nền ẩm thực 
• Nguyên tắc đảm bảo dinh dưỡng trong văn hoá ẩm thực Nhật Bản
• Ý nghĩa đặc biệt của mỗi món ăn
• Triết lý trong ẩm thực Nhật Bản
• Phong cách ăn uống theo mùa của người Nhật
• Văn hoá trên bàn ăn của người Nhật
• Trình tự phục vụ các món ăn Nhật
• Sushi – tinh hoa ẩm thực Nhật Bản

Sự giao thoa giữa các nền ẩm thực 

Ẩm thực Nhật Bản nổi tiếng bởi sự cầu kỳ trong cách chế biến và trang trí món ăn. Đặc điểm này được hình thành từ việc tiếp xúc với nhiều nền văn hóa ẩm thực trên thế giới như Trung Quốc, phương Tây trong một thời gian dài. 

Tuy vậy, ẩm thực Nhật Bản vẫn giữ được những nét truyền thống vốn có và kết hợp một cách tinh tế, hài hòa giữa các món ăn Nhật với các món ăn nước ngoài. Điều này lý giải vì sao đôi khi trên bàn ăn của người Nhật lại có thêm xúc xích, bánh mì hay thói quen uống cà phê vào buổi sáng của người Nhật.

Sự pha trộn hài hòa trong ẩm thực Nhật Bản

Nguyên tắc đảm bảo dinh dưỡng trong văn hoá ẩm thực Nhật Bản

Trong văn hóa ẩm thực Nhật Bản, các món ăn tuy ít calo nhưng đều đảm bảo đủ chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Chế độ dinh dưỡng chuẩn ẩm thực Nhật Bản được gọi là “ichi ju san sai”, nghĩa là “1 súp, 3 món, ăn với cơm”. Chế độ này được đặt ra bởi các võ sĩ thời Muromochi. Đặc biệt, người Nhật rất chú trọng đến độ tươi ngon từ nguyên liệu cho đến cách chế biến. Những nguyên liệu chính thường được sử dụng là rau củ, đậu nành, các loại thuỷ hải sản,… 

Ẩm thực Nhật Bản không những đáp ứng nhu cầu ăn ngon mà còn đảm bảo sức khỏe

Ý nghĩa đặc biệt của mỗi món ăn

Mỗi món ăn Nhật Bản đều ẩn chứa một ý nghĩa riêng gửi đến người thưởng thức, chẳng hạn như:

• Rượu sake: giúp trừ tà khí và kéo dài tuổi thọ
• Món đậu phụ: thể hiện cho lời chúc sức khỏe
• Món trứng cá tuyết nướng: chúc gia đình đông vui hơn
• Món tôm: Tượng trưng cho sự trường thọ, lưng tôm càng cong càng sống lâu
• Món sushi cá tráp biển: thay cho lời chúc thịnh vượng, sung túc

Triết lý trong ẩm thực Nhật Bản

Văn hóa ẩm thực Nhật Bản hầu hết đều tuân theo một triết lý chung là “tam ngũ” gồm ngũ pháp, ngũ sắc, ngũ vị.

• Ngũ pháp: chiên, hấp, ninh, nướng và ăn sống
• Ngũ sắc: đỏ, đen, trắng, xanh và vàng
• Ngũ vị: chua, cay, mặn, đắng và ngọt

Món ăn đặc trưng của Nhật Bản luôn mang hương vị tinh khiết của nguyên liệu như đậu nành, cá, rong biển, rau củ và gạo, hạn chế việc sử dụng các loại gia vị. Các món ăn được người đầu bếp sắp xếp tinh tế, khéo léo, hài hòa giữa màu, mùi và vị. Đây cũng chính là lý do khiến các món ăn ẩm thực Nhật Bản có mùi vị riêng, không giống bất kỳ nơi nào trên thế giới.

Triết lý riêng biệt đầy cuốn hút của các món ăn Nhật Bản

Phong cách ăn uống theo mùa của người Nhật

Nhật Bản có bốn mùa xuân, hạ, thu, đông rõ ràng nên các món ăn Nhật cũng thay đổi nguyên liệu theo mùa sao cho ngon và bổ dưỡng nhất. Mỗi mùa lại có những món ăn đặc trưng rất riêng. Nhờ đó, Nhật Bản thu hút được rất nhiều khách du lịch trên thế giới.

Vào mùa xuân, người Nhật thường ăn món cá shirouo và bánh gạo anh đào, bánh sakura mochi bởi đây là những món đánh dấu sự kết thúc của mùa đông lạnh giá. 

Vào mùa hè thì những món ăn có tính mát như món lươn, cà tím nước, các loại mì lạnh, món ăn chế biến từ đậu hũ… rất được ưa chuộng. Chúng giúp xoa dịu đi cái nắng của mùa hè, mang lại cảm giác thoải mái, dễ chịu.  

Hương vị 4 mùa trong ẩm thực Nhật Bản tạo nên nét đẹp đặc trưng và nổi bật

Vào mùa thu, món khoai lang nướng, bánh namagashi hình quả hồng, hình bạch quả tạo nên nét đặc trưng cho mùa này. Đặc biệt, vào tháng 9, những món ăn như dưa chuột, măng… được rất nhiều người lựa chọn. 

Khi gió lạnh của mùa đông tràn về, người Nhật sẽ ăn canh oden, ăn lẩu hay chè đậu đỏ nóng hoặc các loại quýt, loại quả tượng trưng cho mặt trời để xua tan đi sự lạnh lẽo. Tuy nhiên món ăn có hình tuyết cũng được rất nhiều người yêu thích.

Những món ăn này còn được người Nhật làm món quà tặng năm mới với mong muốn mang lại may mắn

Ngoài ra, ở Nhật, bạn có thể trải nghiệm phong cách ăn uống thay đổi theo mùa qua cách thưởng thức món ăn như là “Hashiri”- ăn những nguyên liệu hoặc món ăn đầu tiên bắt đầu xuất hiện đầu mùa và “名残り- tàn” thưởng thức lại lần nữa vào cuối mùa.

Văn hoá trên bàn ăn của người Nhật

Người Nhật đề cao tính phép tắc và quy chuẩn trong cả các bữa ăn. Trước khi ăn, họ dùng thành ngữ “Itadakimasu” có nghĩa là “Xin mời”, hàm ý xin phép người nấu và cảm ơn trước khi ăn. Sau khi ăn, họ dùng thành ngữ “Gochiso sama deshita” có nghĩa là “Cảm ơn vì món ăn ngon”. Khi rót rượu sake, phải rót cho người khác trước đến khi dốc cạn chai thì mới rót đến mình. Ngoài ra, người Nhật cũng dùng bia, rượu soju trong bữa ăn. 

Quy tắc ứng xử trên bàn ăn của người Nhật

Nếu cần dùng xì dầu, bạn không nên đổ trực tiếp lên đồ ăn mà nên đổ vào một cái bát nhỏ rồi nhúng đồ ăn vào đó. Khi ăn canh bạn có thể nâng bát lên miệng để húp trực tiếp, nên bỏ đũa xuống khi bưng bát lên, không nên vừa cầm đũa vừa bưng bát để ăn. Một điểm lưu ý nữa là bạn không nên để thừa lại đồ ăn trong bát.

Người Nhật thường ưa chuộng loại bát đĩa nhiều hoa văn và màu sắc với chất liệu chủ yếu là đồ gốm cổ và sơn mài. Ngoài ra, việc lựa chọn bát đĩa dùng trong bữa ăn cũng có thay đổi theo các mùa trong năm. 

Trình tự phục vụ các món ăn Nhật

Muốn thưởng thức bữa ăn đúng chuẩn Nhật Bản bạn cần phải thưởng thức các món ăn theo đúng trình tự nhất định. Đầu tiên sẽ là món khai vị như sashimi cá ngừ, tôm, cá hồi,… được bày trí trên khay gỗ. Tiếp theo sẽ là một món súp miso rồi đến các món ăn chiên hoặc nướng. Sau đó là sushi ăn kèm với rau dưa, cuối cùng là một bát cơm gohan.

Sushi – tinh hoa ẩm thực Nhật Bản

Nhắc đến ẩm thực Nhật Bản, không thể bỏ qua món Sushi. Trải qua bao thăng trầm, biến cố lịch sử của Nhật Bản, sushi luôn hiện hữu trong mỗi bữa ăn của người Nhật và là biểu tượng, là món ăn đại diện của quốc gia này. Tuy có sự biến tấu về thành phần và hương vị nhưng nó vẫn giữ trọn vẹn được cái hồn của người Nhật, của văn hóa ẩm thực Nhật Bản lâu đời. Nhờ đó giúp tạo nên nét đặc trưng của quốc gia này mà không tìm được ở quốc gia nào khác.

Sushi – tinh hoa ẩm thực Nhật Bản

Mang trong mình hương vị của thiên nhiên như nhiều món ăn Nhật Bản, sushi được làm bằng nhiều nguyên liệu khác nhau phù hợp với mỗi mùa. 

• Mùa xuân phổ biến với sushi hải sản được làm từ cá biển (sayori), sò trứng Nhật Bản (tỏi – gai),…
• Mùa hè thường có sushi awabi (được làm từ bào ngư),… 
• Mùa thu có món sushi chính là: Kohada (làm từ cá trích, hay cá mòi chấm),… 
• Mùa đông là sushi hải sản ika (làm từ cá mực), tako (làm từ bạch tuộc),… 

Ngoài những món sushi được ăn theo mùa, bạn cũng có thể ăn thêm nhiều món sushi quanh năm khác như tamago làm từ trứng,…

Đăng bởi: Vĩnh Quách