Vì sao bạn có thể tưởng tượng ra một khuôn mặt khi nhìn thứ gì đó?

Illusory Pattern Perception (IPP) - Nhận thức ảo về những kiểu mẫu

Bạn nhìn ra một khuôn mặt trong chảo chiên trứng, bạn nhìn thấy một nhân vật hoạt hình trong đám mây,… bạn đã bao giờ tự hỏi vì sao lại như vậy?

Nhiều khi tưởng mình có siêu năng lực!!!

Bạn có nhận ra rằng bộ não của chúng ta rất nghiện những Pattern (kiểu mẫu) không? Những kiểu mẫu này có thể là bất cứ một hình ảnh, đường vẽ hay sự kiện nào quen thuộc với chúng ta:

– Có những người thích đi lần theo một đường cụ thể trên những cục gạch trên đường;

– Có những người tưởng tượng được rất nhiều những đồ vật quen thuộc khi nhìn những đám mây;

Có những người dễ dàng nhìn thấy những khuôn mặt trên những vòi cứu hỏa, ổ cắm điện, hay thậm chí là một miếng bánh mì (một hiện tượng có tên là Face pareidolia).

Thậm chí còn có một câu chuyện có thật đó là một miếng gà chiên có hình dạng nhìn có vẻ giống nhân vật trong trò chơi Among Us đã được đấu giá trên Ebay, và được mua với cái giá 99,997 USD mới tháng trước.

Tên khoa học cho việc tưởng tượng và tôn sùng các kiểu mẫu là Illusory Pattern Perception (IPP) – Nhận thức ảo về những kiểu mẫu.

Illusory Pattern Perception (IPP) là gì?

Để định nghĩa cụ thể, IPP là thôi thúc trong nhận thức khiến bạn tự tạo ra một mối liên hệ có ý nghĩa giữa những điều vô cùng ngẫu nhiên hoặc không hề liên quan đến nhau. IPP không chỉ có ở một người, hay vài người, mà là cách mà bộ não của tất cả chúng ta vận hành.

Việc kiểm soát và làm chủ được các yếu tố trong cuộc sống là động lực chính và cơ bản của rất nhiều những hành động và nhận thức của con người. Về mặt tiến hóa, điều này khá dễ hiểu, vì sự kiểm soát thường đi đôi với sự an toàn, và từ đó tăng khả năng duy trì nòi giống. Khi mất đi sự kiểm soát, chúng ta sẽ thường cảm thấy khó chịu, sợ hãi, thậm chí tức giận. Sự kiểm soát chính là thứ thuốc mà “bộ não thằn lằn” của bạn được lập trình để nghiện.

Giống như rất nhiều những hiện tượng tâm lý học khác, IPP là một cơ chế đối phó, với mục đích giúp chúng ta có lại được sự kiểm soát, hay ít nhất là tin rằng chúng ta đã có lại được sự kiểm soát trong cuộc sống. Hai điều này không chỉ có một mối liên hệ tương quan, mà chính ham muốn kiểm soát là nguyên nhân trực tiếp tạo ra IPP.

Ngoài ra, nhiều nhà nghiên cứu khác cũng tin rằng IPP cũng là một cách thức để con người học kiến thức mới. Khi thấy những yếu tố khác nhau thường tuân theo một thứ tự hay kiểu mẫu nhất định, con người chúng ta sẽ tự hiểu rằng đây là một sự thật, và tiếp thu thêm kiến thức. Từ những kiến thức cơ bản như đếm số thứ tự 1, 2, 3, 4, 5… cho đến việc một người chơi cờ vua chuyên nghiệp có thể nhìn thấy vô số những những đi có thể xảy ra trước khi đối thủ chơi.

Bạn có muốn tìm hiểu: Làm thế nào để kiểm soát cảm xúc tiêu cực?

Đăng bởi: Nguyễn Khuê Thiên Túc