Những món ăn đặc sản Na Uy từ đất liền và biển cả phải thử
Với cảnh quan đa dạng đáng kể và một trong những bờ biển dài nhất thế giới, Na Uy tự hào có rất nhiều nguyên liệu tươi ngon, tốt cho sức khỏe và các món ăn đặc sản Na Uy cũng là trải nghiệm ẩm thực độc đáo.
Giống như bất kỳ quốc gia nào, thực phẩm của Na Uy đã bị ảnh hưởng bởi quá trình toàn cầu hóa và hiện đại hóa. Pizza và sushi có thể đã trở nên phổ biến ở Oslo như cá tuyết khô nhưng những món ăn đặc sản Na Uy sẽ cho bạn thấy, truyền thống vẫn tồn tại lâu dài trong ẩm thực Na Uy.
Ẩm thực truyền thống của Na Uy phần lớn phản ánh môi trường của nó. Theo nhiều cách, món ăn truyền thống ở Na Uy khác với hầu hết lục địa châu Âu. Na Uy là quê hương của một trong những đường bờ biển dài nhất thế giới nên việc cá đóng một vai trò quan trọng trong ẩm thực và văn hóa Na Uy là điều đương nhiên. Trong nhiều thế kỷ, cá tuyết khô là mặt hàng xuất khẩu lớn nhất của Na Uy. Ngày nay là cá hồi tươi và cá tuyết Đại Tây Dương.
Những món ăn đặc sản Na Uy
1. Sản phẩm bơ sữa
Phô mai nâu – brunost, một trong những món ăn dễ nhận biết nhất trong ẩm thực Na Uy. Pho mát nâu vùng Scandinavia nổi tiếng với màu sắc độc đáo và kết cấu giống như kẹo mềm. Cái tên brunost theo nghĩa đen có nghĩa là “phô mai nâu” trong tiếng Na Uy mặc dù nó hoàn toàn không phải là phô mai.
Brunost Na Uy được làm từ váng sữa, một sản phẩm phụ của quá trình sản xuất pho mát. Để làm nó, hỗn hợp sữa, kem và váng sữa được đun sôi trong vài giờ cho đến khi nước bốc hơi và đường sữa biến thành caramel. Đây là những gì mang lại cho brunost màu nâu đặc trưng và vị ngọt. Hỗn hợp váng sữa được đun sôi càng lâu thì “phô mai” Na Uy này càng có màu nâu. Đường caramen này sau đó được để nguội trước khi được đóng gói và bán theo khối.
Brunost có thể được làm bằng sữa bò, sữa dê hoặc kết hợp cả hai. Nó ngọt ngào và giống như caramel nhưng các phiên bản làm bằng sữa dê có hương vị sắc nét và thơm hơn.
Cháo kem chua – rømmegrøt cổ điển của Na Uy được làm từ sữa nguyên chất, bột mì, kem chua, bơ, quế, đường và muối. Đó là một món ăn ngọt ngào và đậm đà của người Na Uy thường được thưởng thức với thịt ướp muối hoặc như một bữa ăn đơn giản với bánh quy giòn và một ly sữa. Rømme trong tiếng Na Uy có nghĩa là “kem chua” trong khi grøt có nghĩa là “cháo”.
2. Hải sản
Sursild là một món ăn truyền thống của Na Uy, còn gọi là cá trích ngâm. Nó bao gồm những lát cá trích muối, hành tây và các loại gia vị khác nhau như hạt tiêu đen, hạt tiêu, đinh hương và hạt mù tạt được đựng trong lọ có dung dịch ngâm làm từ nước, giấm và đường.
Cá trích ngâm Na Uy có thể được thưởng thức quanh năm mặc dù đây là món ăn truyền thống của mùa Giáng sinh ở Na Uy. Nó có thể được ăn theo nhiều cách khác nhau – như bánh mì kẹp cho bữa sáng truyền thống của Na Uy, như món khai vị, hoặc là một phần của bữa ăn nặng hơn với khoai tây và kem chua.
Cá khô từ Lofoten: Khi nói đến ẩm thực truyền thống ở Na Uy, tørrfisk fra lofoten là một trong những loại món ăn đặc sản Na Uy cần phải thử. Đó là món cá kho của Na Uy được làm từ cá tuyết sấy khô trong không khí. Cá tuyết Đại Tây Dương được đánh bắt từ vùng biển Lofoten và Vesterålen, sau đó để khô tự nhiên trên giá gỗ gọi là hjell từ tháng Hai đến tháng Năm.
Người Na Uy đã làm khô và bảo quản cá tuyết theo cách này trong nhiều thế kỷ. Nhờ dòng hải lưu Bắc Đại Tây Dương, mùa đông ở Lofoten tương đối ôn hòa khiến nơi đây trở thành nơi lý tưởng để sản xuất cá kho. Cá tuyết có thể được làm khô bằng không khí và gió lạnh của Na Uy mà không bị đóng băng hoặc phân hủy. Sau khi sấy khô trong không khí trong ba tháng, cá tuyết được trưởng thành trong nhà thêm 2-3 tháng nữa. Khoảng 80% lượng nước trong cá bốc hơi trong quá trình này. Điều này tập trung các chất dinh dưỡng trong cá làm cho nó trở thành một nguồn protein, vitamin, sắt và canxi thậm chí còn phong phú hơn.
Lutefisk là một món ăn truyền thống phổ biến ở Na Uy, Thụy Điển và một phần của Phần Lan. Lut trong tiếng Na Uy có nghĩa là “được bảo quản trong dung dịch kiềm” trong khi fisk có nghĩa là “cá tuyết”.
Lutefisk được chuẩn bị bằng cách bù nước cho tørrfisk trong nước vài ngày trước khi ngâm thêm trong nước và dung dịch kiềm. Khi ngâm nước, cá phồng lên và mất hơn một nửa hàm lượng protein, tạo ra độ đặc giống như thạch. Sau đó, nó được ngâm thêm vài ngày trong nước trước khi nấu chín – bằng cách hấp, nướng, luộc hoặc thậm chí là cho vào lò vi sóng. Ở Na Uy, lutefisk thường được phục vụ với khoai tây luộc, đậu xanh nghiền, bơ tan chảy và một ít thịt xông khói chiên. Nó được coi là một món ăn mùa đông vào mùa Giáng sinh.
Cá hồi hun khói là một trong những món ăn nổi tiếng quốc tế của Na Uy. Đây là một trong những mặt hàng xuất khẩu lớn nhất của Na Uy và được cho là đóng góp lớn nhất của Scandinavia đối với ẩm thực quốc tế. Cá hồi Na Uy có hàm lượng chất béo cao hơn bất kỳ loại cá hồi nào khác trên thế giới – khoảng 18% – khiến nó hoàn toàn phù hợp để hun khói.
Cá hồi hun khói Na Uy được làm bằng cách ướp muối bằng tay với một lượng nhỏ đường được thêm vào. Sau đó, nó được xử lý trong nước muối trước khi hun khói lạnh bằng gỗ sồi trong 3-4 giờ ở (20°C). Quá trình hun khói lạnh này được cho là tạo ra cá hồi hun khói ít mặn hơn so với các loại cá hồi hun khói khác.
Fiskeboller là cá viên – một trong những món ăn đặc sản Na Uy. Cá viên là thực phẩm chủ yếu ở Na Uy và có thể tìm thấy ở hầu hết các hộ gia đình Na Uy. Cá viên Na Uy có kết cấu mềm mượt và hương vị nhẹ nhàng, gần như nhạt nhẽo. Chúng có thể được sử dụng trong nhiều món súp và món hầm của Na Uy nhưng chúng thường được phục vụ trong nước sốt kem trắng với khoai tây luộc và các loại rau như măng tây, bông cải xanh, súp lơ trắng và cà rốt. Đôi khi, một loại cà ri nhẹ được sử dụng để cá viên có thêm hương vị.
Fiskesuppe đề cập đến một món súp kem của Na Uy được làm từ cá tươi, động vật có vỏ, rau củ và thảo mộc tươi. Nó được chế biến với nhiều biến thể khác nhau trên khắp Na Uy nhưng các thành phần phổ biến bao gồm cá tuyết, cá hồi Na Uy, tôm, cà rốt, celeriac, sữa, bơ và kem. Giống như nhiều món súp phương Tây, fiskesuppe thường được ăn như món khai vị với một bên bánh mì giòn Na Uy.
3. Thịt
Fårikål được nhiều người coi là món ăn quốc gia của Na Uy. Đó là một món ăn đơn giản nhưng thịnh soạn của Na Uy được làm từ thịt cừu, bắp cải và khoai tây.
Fårikål là một món ăn theo mùa của Na Uy được tiêu thụ theo truyền thống trong những tháng lạnh hơn của Na Uy, bắt đầu từ tháng 9, để chào đón mùa thu. Để chuẩn bị, thịt cừu hoặc thịt cừu có xương được nấu chậm trong hầm với bắp cải, tiêu đen nguyên hạt, muối và nước. Bột đôi khi có thể được thêm vào để làm đặc nước dùng. Khi sẵn sàng, nó được phục vụ với khoai tây luộc.
Pinnekjøtt là một món ăn Giáng sinh truyền thống của Na Uy gồm sườn cừu hấp kết hợp với rutabaga xay nhuyễn và khoai tây luộc. Nó thường được phục vụ với bia và akevitt, một loại rượu chưng cất Bắc Âu có nguồn gốc từ ngũ cốc và khoai tây. Pinnekjøtt theo truyền thống gắn liền với các khu vực phía tây của Na Uy mặc dù nó cũng trở nên phổ biến hơn ở các vùng khác của đất nước.
Món ăn đặc sản Na Uy này mất nhiều tuần chuẩn bị. Bước đầu tiên là giá đỡ thịt cừu hoặc thịt cừu trong nước muối hoặc muối biển thô. Ở một số vùng của Na Uy, chúng được hun khói trước khi đóng rắn để ngăn chặn sự phát triển của nấm mốc trong quá trình sấy khô. Sau đó, chúng được treo khô trong không gian tối, mát mẻ trong khoảng 6-8 tuần. Khi chuẩn bị xong, giá được ngâm trong nước khoảng 9-10 tiếng để rửa sạch muối và làm lại thịt. Sau đó, sườn được hấp trên một lớp cành bạch dương trong 2-3 giờ cho đến khi thịt mềm ra khỏi xương. Cái tên pinnekjøtt có nghĩa đen là “thịt que”, có thể liên quan đến lớp cành cây bạch dương này được dùng để hấp. Để có thêm hương vị, các đầu bếp Na Uy thường nướng sườn trước khi ăn.
Lapskaus là một món hầm đặc của Na Uy được làm từ các loại thịt, rau và khoai tây khác nhau. Đó là một món hầm phong phú và đầy đặn có thể bắt nguồn từ tôm hùm – một món hầm tương tự của thủy thủ Bắc Âu có liên quan đến thành phố Liverpool. Lapskaus của Na Uy có thể được làm bằng thịt tươi hoặc thịt thừa, thường là thịt bò hoặc thịt cừu mặc dù thịt gà hoặc thịt lợn cũng có thể được sử dụng. Các loại rau phổ biến bao gồm cà rốt, hành tây, rutabaga, rễ cần tây và tỏi tây. Nó được nêm đơn giản chỉ với muối và hạt tiêu và ăn với bánh mì dẹt (bánh mì dẹt) của Na Uy .
Kjøttboller và kjøttkaker là món thịt viên truyền thống của Na Uy. Nó tương tự như món thịt viên nổi tiếng của Thụy Điển mặc dù phiên bản của Na Uy thường lớn hơn.
Công thức chế biến món thịt viên Na Uy khác nhau nhưng hầu hết đều được chế biến với sự kết hợp của thịt bò xay và thịt lợn xay với nhiều loại gia vị như muối, hạt tiêu đen, đường, nhục đậu khấu, gừng và hạt tiêu. Chúng thường được áp chảo và ăn kèm với sốt nâu, kålstuing (bắp cải sốt kem), mứt dâu tây và khoai tây.
Finnbiff là một trong những món ăn đặc sản Na Uy thú vị hơn trong danh sách này. Nó đề cập đến một loại món hầm Na Uy được làm bằng tuần lộc. Thịt săn phổ biến ở Na Uy và finnbiff là món ăn được tiêu thụ rộng rãi nhất làm từ thịt tuần lộc. Nó phổ biến ở các vùng phía bắc của Na Uy và vùng Sápmi (Lapland) của Thụy Điển và Phần Lan.
Để chuẩn bị, tuần lộc bào mỏng được chiên vàng trong nồi với thịt xông khói và nấm. Sau đó, nước được thêm vào để tạo ra nước dùng, tiếp theo là quả bách xù nghiền nát, brunost (phô mai nâu), cỏ xạ hương, kem chua và sữa tạo ra một món hầm kiểu Na Uy đậm đà, được thưởng thức ngon nhất vào mùa thu và mùa đông, thường đi kèm với các món ăn kèm như khoai tây nghiền và rau xanh.
4. Bánh mì và món tráng miệng
Lefse là một loại bánh mì dẹt mềm truyền thống của Na Uy (bánh mì dẹt) là thực phẩm chủ yếu ở Na Uy. Tương tự như bánh tortilla, nó có thể được chế biến và thưởng thức theo nhiều cách khác nhau – dày hay mỏng, to hay nhỏ, đơn giản hay có nhân ngọt và mặn.
Skolebolle là loại bánh cuộn ngọt của Na Uy chứa đầy sữa trứng và tráng bằng dừa bào. Tên của nó trong tiếng Na Uy có nghĩa đen là “school bun” (hay “bánh mì học đường”). Trong Chiến tranh thế giới thứ hai, các bậc cha mẹ gặp khó khăn trong việc cho con ăn đủ nên các trường học đã tạo ra skolebolle để giúp vỗ béo trẻ em. Đó là một truyền thống của trường học Na Uy kể từ đó.
Julekake là một loại bánh mì Giáng sinh của Na Uy. Phổ biến trong mùa lễ hội ở Na Uy, nó được tẩm gia vị với bạch đậu khấu và chứa đầy kẹo trái cây và nho khô. Julekake là một loại cà phê kaffemat hoặc cà phê của Na Uy thường được ăn kèm với bơ và mứt trái cây.
Món ăn đặc sản Na Uy được hàng triệu người trên thế giới thường xuyên thưởng thức, nổi tiếng là hải sản từ Na Uy. Và đừng quên vua của hải sản Na Uy – cua huỳnh đế. Mặc dù những con cua thơm ngon này có ở khắp nơi trên thế giới, nhưng nếu du lịch đến miền Bắc Na Uy, bạn có thể thưởng thức chúng khi chúng vừa được đánh bắt.
Fleurdelys (tổng hợp) – luhanhvietnam.com.vn
Ảnh: Internet
Đăng bởi: Nghĩa Trần
