Cà Mau có lễ hội gì?

• Lễ hội Nghinh Ông Sông Đốc – Cà Mau
• Lễ vía bà Thiên Hậu – Cà Mau
• Lễ tế Thần Nông ở – Cà Mau
• Lễ hội Kỳ Yên ở đình thần Tân Hưng – Cà Mau
• Lễ giỗ tổ Hùng Vương tại di tích lịch sử – văn hóa Đền thờ Vua Hùng – Cà Mau
• Lễ chịu tuổi của đồng bào Khmer – Cà Mau
• Lễ dâng pháp y cà sa Kathina tại chùa Monivongsa Bopharam – Cà Mau

Cà Mau – vùng địa đầu cực Nam của tổ quốc là nơi giao thoa văn hóa của người Kinh, người Hoa, người Khmer, tạo nên nền văn hóa mang nhiều đặc trưng, màu sắc khá phong phú. Chính bởi vậy nên hình thành những lễ hội dân gian lưu giữ nét văn hóa tâm linh của vùng đất, con người nơi đây. Cà Mau có lễ hội gì? Trong bài viết này hãy cùng chúng tôi khám phá các lễ hội dân gian độc đáo, hấp dẫn ở Cà Mau nhé.

Lễ hội Nghinh Ông Sông Đốc – Cà Mau

Lễ hội Nghinh Ông là lễ hội dân gian lớn nhất ở Cà Mau và được xếp vào danh sách 60 lễ hội tiêu biểu ở Việt Nam. Lễ hội có nguồn gốc từ lễ hội cầu ngư của ngư dân vùng biển. Lễ hội Nghinh Ông gắn liền với tín ngưỡng dân gian và đền thờ Cá Ông ở thị trấn Sông Đốc, huyện Trần Văn Thời.

Lễ hội Nghinh Ông Sông Đốc – Cà Mau

Nghinh Ông là lễ hội dân gian lớn nhất ở Cà Mau tổ chức tại thị trấn Sông Đốc (huyện Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau) vào các ngày 14, 15 tháng 2 âm lịch hàng năm). Năm nay, lễ hội diễn ra trong 2 ngày 30 và 31/ /03/2018.

Ngày cúng ông là ngày hội của người dân vùng biển, đây là một lễ hội có ý nghĩa đặc biệt, biểu hiện cho tinh thần “uống nước nhớ nguồn”. Bên cạnh đó, lễ hội cũng là dịp để bà con làm nghề biển cầu mong một năm làm ăn phát đạt, cùng nhau vượt khó vươn lên chống chọi với sự khắc nghiệt của thiên nhiên.

Lễ hội văn hóa này có từ năm 1925 bắt nguồn từ sự kiện ngư dân phát hiện xác một con cá voi (ngư dân gọi là cá ông) trôi dạt vào bờ. Theo truyền thuyết xa xưa loại cá này là cứu tinh cho các tàu, thuyền và ngư dân gặp nạn trên biển khơi, vì vậy người dân rất tôn kính và biết ơn loài cá này nên gọi là “ông”, và “cá ông” tại Sông Đốc được gọi là Nam Hải Đại Tướng Quân. Lăng thờ các bộ xương gọi là Vạn lăng Nam Hải Đại Tướng Quân hiện đang trưng thờ các bộ xương sườn, cốt, các cá ông trôi dạt vào bờ năm 1925, 1951, 1953, 1963. Cạnh đó là hai bộ xương cá Đao, được xem là cá thần bảo vệ “ông” không bị cá dữ tấn công. Lăng mộ này đã được Trung tâm UNESCO nghiên cứu bảo tồn cổ vật trao bằng bảo trợ vào tháng 03/2013. Đặc biệt đời vua Gia Long năm thứ tư đã sắc phong thần là Đại Càn Nam Hải Thượng Đẳng thần.

Lễ hội Nghinh Ông Sông Đốc – Cà Mau

Những ngày diễn ra lễ hội, xung quanh khu vực lăng được trang hoàng rất đẹp mắt với nhiều cờ phướn. Có rất nhiều khách đến rất sớm để thắp nhang tại chánh điện và miếu bà Thủy Long. Địa phương luôn bố trí lực lượng công an, Bộ đội biên phòng, Thanh tra giao thông, dân quân tự vệ để làm nhiệm vụ bảo vệ an ninh trật tự trong và ngoài khu vực tổ chức lễ.

Lễ hội “Nghinh Ông” ở Sông Đốc có nhiều nghi thức rất trang trọng, mang đậm nét văn hóa dân gian xưa, như: trước giờ ra biển “nghinh ông” buổi lễ chính tại chánh điện có đầy đủ các cung phi (đa số là phụ nữ cao tuổi), cung nữ (các thiếu nữ) 12 nữ học trò lễ, 02 nữ cung hầu, 01 vị tướng quân trong tư thế oai phong cùng hàng chục quân sỹ đang đứng hầu tay giương cao các ngọn cờ nước, những lá cờ phướn có ghi dòng chữ “Nam Hải Đại Tướng Quân” cùng hàng ngàn người chuẩn bị rước kiệu trong tiếng trống, tiếng kèn rộn ràng của đội nhạc lễ.

Lễ hội Nghinh Ông Sông Đốc – Cà Mau

Hàng năm, vào ngày 15/2 âm lịch, Ban tổ chức và nhân dân làm kiệu đặt lên đó “vong linh ông” đang ngự trị tại lăng và rước lên tàu tiến ra biển Tây với mục đích để “ông” (ông đã mất) gặp gỡ các “ông đang còn sống” trên biển, sau đó lại rước “ông” quay về. Trước đây khi ra biển mà gặp “ông” phun nước thì đoàn sẽ quay về. Hiện nay, hình thức được áp dụng là đọc lời cầu nguyện và xin “keo”, khi xin được thì đoàn mới trở lại lăng xem như hoàn thành công việc. Mục đích là các “ông” đồng thuận độ trì cho quốc thái dân an, ngư dân đi biển gặp nhiều may mắn, thu hoạch nhiều thủy sản, người dân quanh vùng không hứng chịu dịch bệnh… Khi đoàn rước kiệu đi qua, các gia đình sẽ lập bàn thờ, thắp hương, bày biện trái cây và đứng trước nhà cung thỉnh khi đoàn hành lễ trong tiếng nhạc rộn ràng, sôi động, vui tươi.

Lễ hội Nghinh Ông Sông Đốc là một trong những lễ hội tiêu biểu của Việt Nam, là lễ hội dân gian lớn nhất tại Cà Mau đã được người dân và chính quyền địa phương giữ gìn, tổ chức rất trang trọng, góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.

Lễ vía bà Thiên Hậu – Cà Mau

Chùa Bà Thiên Hậu người dân địa phương còn gọi là chùa Bà Mã Châu tọa lạc tại số 68, Lê Lợi, P.2, thành phố Cà Mau. Ngôi chùa có vị trí đắc địa phía trước giáp ngã 3 sông Cà Mau, chùa Bà Thiên Hậu là công trình kiến trúc tiêu biểu của người Hoa Cà Mau.

Lễ vía bà Thiên Hậu – Cà Mau

Lễ hội vía Bà Thiên Hậu là lễ lớn nhất trong năm của cộng đồng người Hoa ở Cà Mau, được tổ chức vào lúc 9 giờ (vì người Hoa có quan niệm số 9 là con số may mắn) ngày 23/3 âm lịch hàng năm tại Chùa Bà Thiên Hậu Thánh Mẫu (Chùa Bà), phường 2, thành phố Cà Mau. Trước buổi lễ, cộng đồng người Hoa ở Cà Mau trang trí lộng lẫy trong và ngoài nơi thờ Bà. Từng đoàn người với chiêng, trống, lân, sư, rồng… cùng cờ, hoa diễu hành qua các tuyến đường nội ô thành phố Cà Mau làm ngày Lễ Vía Bà thêm rộn ràng, náo nhiệt.

Vào ngày lễ, tổ chức nhiều nghi thức cúng tế. Trong đó, có có tắm tượng, phủi đi những lớp bụi thời gian, thay xiêm y mới. Tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thu hút đông đảo khách thập phương đến cúng viếng, xin xăm… Lễ hội vía Bà, lễ vật được dâng tượng trưng lên cúng Bà nhằm trả lễ, cầu mong được Bà Thiên Hậu tiếp tục phò hộ, che chở, làm ăn phát đạt, gia đạo bình an, gặp nhiều điều tốt lành, mua mau bán đắt, cuộc sống ấm no, phát đạt…

Lễ vía bà Thiên Hậu – Cà Mau

Lễ hội vía Bà Thiên Hậu, đại diện Ban trị sự đọc bài diễn văn bằng tiếng Hoa với nội dung ca ngợi công lao của bà, dâng ba tuần trà cùng mảnh giấy đỏ viết dòng chữ “tam sinh, ngũ quả”. Theo tâm thức của người Hoa, đốt nhang, nến là một biểu tượng cầu mong được giao tiếp chuyển lời nguyện cầu quốc thái dân an, làm ăn phát tài, mùa màng sung túc đến với thần linh. Vòng nhang cầu an cứ cháy suốt ngày đêm trong một tháng, đây là một nét đặc trưng trong lễ vía Bà Thiên Hậu.

Ngoài ra, còn có các hoạt động văn hóa, thu hút khách thập phương đến chiêm bái cầu mong được Bà phù hộ, che chở, làm ăn phát đạt, gia đạo bình an, gặp nhiều điều tốt lành, cuộc sống ấm no…

Lễ hội Vía Bà là một nét đẹp văn hóa tâm linh của cộng đồng người Hoa, đồng thời phản ánh sinh động tính dung hợp văn hóa đa tộc người tại tỉnh Cà Mau cũng như toàn vùng đồng bằng sông Cửu Long.

Lễ tế Thần Nông ở – Cà Mau

Những năm gần đây, Lễ tế Thần Nông trong lễ hội Kỳ Yên cúng Thượng Điền, Hạ Điền ở Cà Mau được tổ chức hàng năm tại các Đình Thần Tân Lộc (xã Tân Lộc, huyện Thới Bình); Đình Thần Tân Thuộc (xã An Xuyên, thành phố Cà Mau) rất trang nghiêm, trọng thể.

Lễ tế Thần Nông ở – Cà Mau

Tế Thần Nông là một trong 6 nghi thức tại lễ cúng đình, gồm: Túc yết, Hùng Vương, Tiên Sư, Tiên Thường, Chánh tế Thần đình… thể hiện tín ngưỡng và mong mỏi của người nông dân gắn liền với thành quả lao động nông nghiệp trong từng mùa vụ.

Ở nước ta, tục tế Thần Nông vùng Đồng bằng sông Cửu Long, nói chung, tỉnh Cà Mau nói riêng vào những năm sau 1850 các vua triều Nguyễn lập ra thiết chế “phong thần” qui định việc tế Thần Nông theo mùa màng nông nghiệp được diễn ra vào tiết xuân (khoảng tháng 2 âm lịch), Lễ Thượng Điền thường diễn ra tháng 11 – 12 âm lịch.

Theo dân gian Trung Quốc, Thần Nông là vị thánh tổ của ngũ cốc; là ông tổ của nghề y dược do tìm ra hàng trăm loại thảo dược giúp dân chữa bệnh; ông là người sáng chế ra lưỡi cuốc, lưỡi cày giúp dân cày xới, dạy dân dựng nhà; Thần Nông là người trông coi nông nghiệp cùng với người nông dân “một nắng hai sương”, “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời” nên việc tế lễ cũng phải tế ngoài trời cho phù hợp với tính cách của Thần… Việc cúng tế không chỉ thực hiện tín ngưỡng tâm linh Thần Nông mà trong cầu nguyện văn tế luôn gắn liền với câu: “Quốc thới dân an”.

Lễ tế Thần Nông ở – Cà Mau

Nghi lễ tế Thần Nông truyền thống của các Đình Thần ở Cà Mau, trước khi tổ chức tế lễ, múa lân là phần hội không thể thiếu trong lễ Tế Thần Nông. Sau đó, Ban tế sự phải chỉnh tề với khăn đóng, áo dài cùng với đội học trò lễ và nhân dân địa phương đi rước sắc Thần. Sau khi rước sắc thần, người đại diện Ban tế tự, thường là Hương văn, đứng ra nguyện hương. Trống được đánh lên 3 hồi, tiếp theo là 3 hồi chiêng, ba hồi mõ.

Theo nghi thức các đình Tây Nam Bộ, phần lớn lễ tế Thần Nông được thực hiện ngày đầu, sau khi an vị Sắc Thần và tiến hành lễ tế buổi 12g trưa. Khi Hương văn xướng ngâm bài văn tế, bài nguyện hương, thì dàn nhạc phải phụ họa theo cung bậc ngân nga của bài văn.

Lễ tế Thần Nông ở – Cà Mau

Những người làm nhiệm vụ học trò lễ phải thực hiện động tác cung bái, đi, đá chân, lên xuống, xoay trở theo nhịp trống, thường thì nhịp 4, nhịp 8, hồi xưa phải đi theo nhịp 12, 16… Cúng tế không chỉ thực hiện tín ngưỡng tâm linh Thần Nông mà trong cầu Quốc thới dân an, mùa màng tươi tốt.

Lễ tế Thần Nông trong lễ hội Kỳ Yên cúng Thượng Điền, Hạ Điền ở Cà Mau được tổ chức hàng năm tại các Đình Thần Tân Lộc (xã Tân Lộc, huyện Thới Bình); Đình Thần Tân Thuộc (xã An Xuyên, thành phố Cà Mau) rất trang nghiêm, trọng thể. Ngoài tín ngưỡng tâm linh, lễ tế Thần Nông còn là nơi họp mặt những nhà nông để trao đổi kinh nghiệm sản xuất nông nghiệp, là dịp để người dân trong làng xã giữ mối quan hệ đoàn kết “tình làng, nghĩa xóm”.

Mỗi khi lễ tế Thần Nông được tổ chức thì những người làm nông ở Cà Mau đều quy tụ tham gia lễ hội. Sau khi lễ tế kết thúc thì phần lễ hội với những màn múa lân, kéo co, đẩy gậy… mới bắt đầu. Đây cũng phần đặc biệt hấp dẫn khách du lịch Cà Mau đến tham dự lễ hội.

Lễ hội Kỳ Yên ở đình thần Tân Hưng – Cà Mau

Theo thông lệ hàng năm, cứ đến mùng 10 và 11 tháng 5 Âm lịch, người dân trong vùng và nhiều nơi khác trong tỉnh, từ thành phố Cà Mau cho đến tận vùng Năm Căn, Đất Mũi, lại nô nức tề tựu về dự lễ Kỳ yên, lễ cúng linh thần của đình thần Tân Hưng, tại ấp Tân Hưng, xã Lý Văn Lâm, thành phố Cà Mau.

Đình Tân Hưng – Cà Mau

Đình Tân Hưng được xây dựng từ năm 1907, không chỉ thờ thần, các vị anh hùng dân tộc, những người chánh trực, mà nơi đây còn là nơi đầu tiên của tỉnh diễn ra sự kiện treo cờ Đảng trên cây dương trước đình, là một trong năm di tích lịch sử – văn hóa cấp quốc gia của tỉnh Cà Mau, được công nhận ngày 25-9-1992. Nơi đây từng là địa điểm đóng quân của Bộ Chỉ huy Mặt trận Tân Hưng, bố trí lực lượng hơn 3 tháng cầm chân địch, không cho chúng lấn ra vùng nông thôn, để bảo vệ căn cứ, tranh thủ xây dựng lực lượng, phát triển chiến tranh du kích, phục vụ kháng chiến lâu dài.

Lễ hội Kỳ Yên ở đình thần Tân Hưng – Cà Mau

Đình Tân Hưng từng được sắc phong Bổn cảnh Thành Hoàng năm Tự Đức thứ 5 (tức năm 1852). Theo các vị cao niên địa phương, trên sắc thần có ghi 8 chữ: “Chánh trực – Hựu hiền – Đôn ngưng – Chi thần”; do chiến tranh loạn lạc, sắc thần của đình Tân Hưng đã bị thất lạc, người dân chỉ còn lưu giữ được ống đựng sắc thần cho đến nay.

Vào ngày Lễ Kỳ yên, các bô lão trong làng tiến hành Lễ rước sắc thần để cầu cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, làm ăn phát đạt. Đồng thời, tỏ lòng thành kính đối với các vị thần, Thành Hoàng phù hộ, còn tưởng nhớ đến những người có công với nước đã ngã xuống trên mảnh đất này. Đình Tân Hưng được xem như là chứng tích lịch sử của Cà Mau nói riêng và của Nam Bộ nói chung.

Lễ giỗ tổ Hùng Vương tại di tích lịch sử – văn hóa Đền thờ Vua Hùng – Cà Mau

“Dù ai đi ngược về xuôi, Nhớ ngày Giỗ Tổ mồng mười tháng ba.” Hàng năm, đến ngày mùng 10 tháng 3 âm lịch, lãnh đạo địa phương và đông đảo người dân ở Cà Mau và các tỉnh lân cận cùng tề tựu về dự lễ giỗ tổ vua Hùng Vương tại di tích lịch sử – văn hóa Đền thờ Vua Hùng ở ấp Giao Khẩu, xã Tân Phú, huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau để thắp hương tưởng nhớ các Vua Hùng đã có công dựng nước.

Lễ giỗ tổ Hùng Vương tại di tích lịch sử – văn hóa Đền thờ Vua Hùng – Cà Mau

Đền thờ Vua Hùng được xây dựng khang trang từ năm 2006, lễ giỗ cũng được tổ chức rất quy mô với phần lễ và phần hội, thu hút hơn ngàn người dân địa phương và các tỉnh lân cận tìm về.

Sáng ngày 10 tháng 3 âm lịch, lãnh đạo tỉnh Cà Mau, huyện Thới Bình và đông đảo nhân dân tập trung về đền làm lễ giỗ. Phẩm vật kính dâng tổ tiên ngoài bánh chưng, bánh dày, bánh tét, bánh ít, mâm xôi với đủ màu: xanh, vàng, tím… đậm đà hương vị Nam Bộ.

Bánh chưng, bánh dày tượng trưng cho trời và đất. Còn mâm xôi mang ý nghĩa nhắc lại những giống lúa tốt từ thời Hùng Vương được con cháu chúng ta gìn giữ từ đời này sang đời khác. Đó chính là tín ngưỡng hiến tế bằng những sản phẩm lao động, thể hiện lòng biết ơn đến tổ tiên, cũng là tín ngưỡng phồn thực cầu sinh sôi nảy nở, phát triển nông nghiệp.

Lễ giỗ tổ Hùng Vương tại di tích lịch sử – văn hóa Đền thờ Vua Hùng – Cà Mau

Nghi thức lễ rước Vua Hùng trong ngày Giỗ Tổ Vua Hùng ở Cà Mau được tổ chức rất trang nghiêm, thành kính với đầy đủ cờ, quân phù giá, chiêng, trống… Chính quyền và nhân dân thắp hương cầu quốc thái dân an, mùa màng xanh tốt. Trước và sau lễ là những sinh hoạt văn hóa dân gian, truyền thống lành mạnh.

Các hoạt động trong dịp Giỗ Tổ Hùng Vương phải đạt yêu cầu lành mạnh, phong phú, hấp dẫn, quy tụ được những sinh hoạt văn hóa dân gian truyền thống đặc sắc, kết hợp được những nội dung truyền thống với văn hóa văn minh hiện đại, đáp ứng yêu cầu giáo dục và yêu cầu thẩm mỹ của thời đại mới.

Lễ giỗ tổ Hùng Vương là dịp các thế hệ hôm nay luôn luôn tự hào, tưởng nhớ đến cội nguồn, tổ tiên dân tộc và ghi nhớ công lao của những bậc tiền hiền đi khẩn hoang, mở cõi.

Lễ chịu tuổi của đồng bào Khmer – Cà Mau

Lễ chịu tuổi hay Tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây của người Khmer ở Cà Mau diễn ra trong 3 hoặc 4 ngày của tháng 4 Dương lịch hàng năm. Lễ diễn ra trong 3 ngày (từ ngày 13 đến ngày 15) đối với năm thường; 4 ngày (từ ngày 13 đến ngày 16) đối với năm nhuần.

Lễ chịu tuổi của đồng bào Khmer – Cà Mau

Theo quan niệm của người Khmer, tháng 4 là thời điểm chuyển giao giữa mùa nắng và mùa mưa. Tết Chôl Chnăm Thmây xuất phát từ mục đích cầu xin mùa khô qua mau để bắt đầu mùa vụ mới.

Lễ chịu tuổi hay Tết Chôl Chnăm Thmây diễn ra với nhiều nghi lễ như: Lễ rước Đại lịch (Mahasangkran) được tổ chức vào ngày đầu tiên (13/4 Dương lịch). Người Khmer do ảnh hưởng của khoa thiên văn truyền thụ từ Ấn Độ nên họ tính đầu năm mới bằng 2 cách: Chôl tính theo chuyển động của mặt trăng và đánh dấu việc thay đổi bằng biểu tượng của 12 con giáp trong một kỳ. Chnăm tính theo chuyển động của mặt trời. Chôl được tính vào tháng 4 Dương lịch, còn Chnăm thì thay dổi theo chu kỳ mặt trăng nên mỗi năm giờ luôn thay đổi. Giờ giao thừa có năm là 19h ngày 13/4 Dương lịch, có năm là 11h 13/4 Dương lịch… Người Khmer quan niệm mỗi năm có một vị thần xuất hiện trong lễ rước Đại lịch tương ứng với 12 con giáp trong một kỷ. Qua 12 năm thì vị thứ nhất trở lại.

Lễ chịu tuổi của đồng bào Khmer – Cà Mau

Lễ rước Đại lịch: Ý nghĩa lễ rước Đại lịch của người Khmer cũng tương tự như lễ đón giao thừa của người Kinh. Những nghi lễ này đều nhằm mục đích tống tiễn những điều không hay trong năm cũ qua đi và chào đón những điều may mắn trong năm mới đến. Người Khmer tham gia lễ rước Đại lịch ở chùa vì đa số không thờ ông bà, cha mẹ ở nhà mà đặt hài cốt ông bà ở chùa, trong các mộ tháp.

Theo truyền thống, lễ chịu tuổi chỉ được tổ chức ở chùa, không tổ chức ở từng gia đình. Chỉ trong những buổi sáng, trước khi mang cơm lên chùa, người Khmer thắp nhang mời ông bà cha mẹ cùng theo họ lên chùa.

Lễ dâng cơm: Ngày thường các vị sư, sãi mang bình bát đi vào các phum sóc người Khmer khất thực vào các buổi sáng. Nhưng Lễ chịu tuổi thì người Khmer trong phum sóc mang cơm đến chùa dâng cho các vị sư sãi, nghe tụng niệm kinh Phật. Mở đầu buổi lễ dâng cơm là lời tụng niệm, thuyết pháp của các vị Acha, sau đó các vị sư tụng kinh, làm lễ tạ ơn những người đã làm ra vật thực và cũng để đưa vật thực đến các linh hồn những người thân quá cố. Sau đó các vị sư thưởng thức vật thực và tụng kinh chúc phúc cho thí chủ và cầu siêu cho những linh hồn đã khuất. Đó là một phong tục tốt đẹp của người Khmer được duy trì từ thế hệ này sang thế hệ khác.

Lễ đắp núi cát: Lễ này được tổ chức vào chiều ngày thứ 2 của lễ chịu tuổi trong tết Chôl Chnăm Thmây nhằm thể hiện công sức, lòng thành của người tham gia đắp núi cát. Mỗi hạt cát đắp lên thành núi sẽ giải thoát được một kẻ có tội ở thế gian. Vì thế, người Khmer rất hang hái đắp núi cát để mong Đức Phật ban phước lành. Ngày nay, việc đắp núi cát chỉ được tổ chức trong những năm chùa đang xây dựng, cát do người người dân mang đến sẽ được dùng vào việc xây dựng chùa. Một số chùa thay núi cát bằng đắp núi úa, núi gạo. Số lúa, gạo được dùng vào việc cung cấp lương thực cho các sự sãi hoặc hỗ trợ cho dân nghèo.

Lễ chịu tuổi của đồng bào Khmer – Cà Mau

Lễ tắm tượng Phật: Lễ này được tổ chức vào ngày thứ 3, ngày cuối cũng của lễ chịu tuổi. Ở các chùa Khmer Cà Mau, lễ tắm tượng Phật thường diễn ra vòa buổi chiều. Các vị Acha đặt tượng Phật vào thau lớn có hoa tươi, nước tinh khiết ướp nước hoa. Vị Acha đọc kinh, các vị sư sãi dùng cành hoa nhúng vào nước thơm tắm tượng Phật. Sau khi làm lễ tắm tượng Phật ở chùa trở về nhà, người Khmer tiếp tục làm lễ tắm tượng Phật ở gia đình.

Lễ cầu siêu: lễ này được tổ chức vào buổi chiều ngày cuố cùng kết thúc lễ chiu tuổi. Sau khi kết thúc lễ tắm tượng Phật, tắm sư sãi, mọi người cùng các vị Acha tập trung khu vực tháo đựng hài cốt để cầu siêu cho linh hồn các nhà sư viên tịch và những người thân của mình được siêu thoát. Lễ cầu siêu là nghi lễ cuối cùng kết thúc những ngày lễ chịu tuổi trong dịp Tết Chôl Chnăm Thmây của người Khmer Nam Bộ.

Lễ chịu tuổi: Lễ này trong Tết Chôl Chnăm Thmây của người Khmer còn được tổ chức với những nghi lễ, những sinh hoạt văn nghệ, trò chơi dân gian thư giãn, viếng thăm người thân, bồi đắp tình cảm sau những ngày lao động vất vả. Đây là nét văn hóa tiêu biểu nhất của đồng bào Khmer trong dịp Tết Chôl Chnăm Thmây.

Sau nghi lễ, các con cháu mời ông bà, cha mẹ đến để tạ lễ, xin tha thứ những lỗi lầm, thiếu sót trong năm cũ, để sang năm mới mọi người trong gia đình phấn đấu tốt hơn. Sau ba ngày lễ Tết, mọi sinh hoạt của cộng đồng người Khmer trở lại bình thường và sẵn sàng bước vào vụ mùa mới.

Lễ dâng pháp y cà sa Kathina tại chùa Monivongsa Bopharam – Cà Mau

Lễ dâng pháp y cà sa Kathina thường được tiến hành trong khoảng gần 1 tháng, kể từ ngày xuất hạ (16/9 đến rằm tháng 10 Âm lịch hàng năm) Chùa Monivongsa Bopharam tổ chức lễ dâng y cà sa Kathina (ca – thanh – nắ – tiên) cho các nhà sư trong chùa. Trong khoảng thời gian đó, phật tử Khmer chọn 1 hoặc 2 ngày để làm lễ dâng y cho các nhà sư trong chùa. Và mỗi chùa chỉ được làm lễ này một lần trong năm.

Lễ dâng pháp y cà sa Kathina tại chùa Monivongsa Bopharam – Cà Mau

Lễ dâng y cà sa là một trong những lễ hội tôn giáo lớn của đồng bào Khmer Nam Bộ nói chung và của thành phố Cà Mau nói riêng. Lễ này do Đức Phập lập ra vì xưa kia có môn đệ sau ngày xuất hạ đi đặt bát (trì bình) trên những con đường lầy lội hoặc phải băng qua nhiều khu rừng rậm, đầy gai góc, âm u. Vì thế áo cà sa bị lấm bùn và rách nát. Từ đó, Đức Phật chấp nhận cho các tăng sĩ nhận áo cà sa mới, sạch do các tín đồ dâng cúng (theo nguyên tắc người tu hành phải tự tay may lấy áo cà sa cho mình từ những mảnh vải vụn nhặt được ở ngoài đường).

Lễ kathina có ý nghĩa rất lớn đối với các phật tử Khmer. Thông qua đó, phước đức của con người sẽ được tích tụ rất lớn, gấp trăm ngàn lần so với những việc làm từ thiện khác. Do đó, dù chật vật đến đâu, phật tử, đồng bào Khmer cũng cố gắng dành dụm tiền bạc, của cải, vật lễ để được dâng cúng tại lễ dâng y cà sa.

Lễ dâng pháp y cà sa Kathina tại chùa Monivongsa Bopharam – Cà Mau

Với tính chất và ý nghĩa lớn lao như thế, lễ ca-thanh-nắ-tiên được tiến hành trong khoảng gần 1 tháng, kể từ ngày xuất hạ (16/9 đến rằm tháng 10 âm lịch hằng năm). Trong khoảng thời gian đó, phật tử Khmer chọn 1 hoặc 2 ngày để làm lễ dâng y cho các nhà sư trong chùa. Và mỗi chùa chỉ được làm lễ này một lần trong năm.

Theo tập tục, lễ này thường diễn ra trong 2 ngày. Ngày đầu tiên diễn ra tại chùa, các sư sãi đọc kinh cầu nguyện để phum sóc an lành, cầu phúc cho mọi người gặp nhiều may mắn. Ngày thứ 2, đồng bào phật tử sẽ tổ chức một đám rước quanh phum sóc và xung quanh chánh điện như minh chứng cho lòng thành của họ trước khi làm lễ dâng bông và dâng y cà sa lên các sư sãi.

Lễ dâng pháp y cà sa Kathina tại chùa Monivongsa Bopharam – Cà Mau

Trong suốt thời gian diễn ra lễ, bà con phật tử sẽ tùy theo điều kiện kinh tế mà chung góp nhau lại thành nhóm do một gia đình làm chủ lễ, đứng ra sắm lễ, đãi cơm và tiếp khách.

Ngoài áo cà sa, phật tử còn dâng cả bình bát, mùng chiếu, bát đĩa, bánh trái và những vật dụng cần thiết khác. Ở mỗi nhóm có người đứng ra quyên góp tiền bạc để kết thành những cây bông rất đẹp dâng lên chùa, nhằm góp phần xây dựng Chùa Monivongsa Bopharam, phường 1, thành phố Cà Mau ngày càng khang trang, lộng lẫy hơn.

Lễ dâng pháp y cà sa Kathina tại chùa Monivongsa Bopharam – Cà Mau

Theo Thượng tọa Thạch Hà, trụ trì Chùa Monivongsa Bopharam: Kathina có nghĩa là bền chặt, không dễ bị vỡ vụn. Gọi như vậy vì đại lễ nầy kết cấu nhiều qui định quan trọng dẫn đến thắng duyên. Một người làm phước sự gì quá đơn giản thì tâm của người cúng dường cũng như người thọ thí thường khó làm cho sự bố thí đạt đến chỗ viên mãn nếu thiếu những yếu tố thù thắng của tâm thí, thời thí, vật thí, người thọ thí và cung cách thí. Đại lễ Kathina bao hàm tất cả những điều đó nên gọi là bền vững, viên mãn. Còn cà sa Kathina là chiếc y màu vàng dành cho hàng tăng lữ; là y phục mà giới xuất gia thoát ly thế tục dùng làm y phục cho chính mình. Dâng y Kathina, đồng bào phật tử Phật giáo Nam tông Khmer gọi là Hekathanh.

Kethina – một lễ truyền thống góp phần tạo nên sự đa dạng, phong phú trong đời sống văn hóa, thể hiện tâm thức của người Khmer đối với văn hóa dân tộc. Thông qua các hoạt động này giúp con người sống gần gũi, thân thiện, đoàn kết, sống có trách nhiệm và luôn yêu thương đùm bọc lẫn nhau, tính cô kết trong cộng đồng càng được gắn chặt hơn.

Những năm qua, Cà Mau luôn thực hiện tốt các chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước, chăm lo thiết thực để nâng cao dời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào dân tộc Khmer. Từ đó, cuộc sống của bà con ngày càng khởi sắc. Chính vì thế lễ Kathina được tổ chức lớn hơn, mang đầy đủ nét văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Khmer Nam Bộ.

Cà Mau có lễ hội gì? Lễ hội dân gian là một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa của người dân Cà Mau. Khám phá lễ hội dân gian độc đáo, hấp dẫn ở Cà Mau chính là dịp để du khách tìm hiểu đời sống tâm linh của người dân Cà Mau. Bên cạnh đó, không khí lễ hội sôi động và náo nhiệt cũng góp phần làm cho chuyến du lịch Cà Mau của du khách thêm thú vị và hấp dẫn.

Đăng bởi: Chuyên Vân