Chùa Hương là ngôi chùa linh thiêng mang nhiều ý nghĩa trong đời sống tinh thần lẫn ký ức của người dân Hà Nội. Không chỉ nổi tiếng là một điểm đến linh thiêng mà còn là nơi du lịch thu hút khách thập phương. Hãy cùng chúng mình khám phá một ngày tham quan tại chùa Hương với đầy đủ kinh nghiệm nhé!

1. Chùa Hương ở đâu?

Chùa Hương Cách trung tâm Hà Nội khoảng 50km, tọa lạc tại xã Hương Sơn, huyện Mỹ Đức, TP. Hà Nội. Nơi đây đã trở thành một trong những điểm du lịch tâm linh đặc sắc bậc nhất tại Hà Nội. Chùa Hương cũng là trung tâm của quần thể văn hóa, tôn giáo bao gồm nhiều ngôi đền, chùa linh thiêng, cổ kính.

khám phá, trải nghiệm, kinh nghiệm tham quan chùa hương từ a-z cho người mới đi lần đầu

Chùa Hương là một trong những điểm du lịch tâm linh đặc sắc bậc nhất tại Hà Nội

Chùa Hương bao gồm các quần thể đền chùa như: Động Hương Tích, chùa Thiên Trù, Đền Trình, chùa Giải Oan,… chắc chắn sẽ đêm tới một không gian thư thái, tâm linh,tránh xa khỏi sự xô bồ của cuộc sống thường nhật.

1.1 Đến chùa Hương vào thời điểm nào?

Từ tháng 1 đến tháng 4: Đây là thời điểm diễn ra mùa hành hương đầu xuân năm mới nên chùa sẽ khá đông đúc. Thời điểm này là sự lựa chọn cho những ai thích sự náo nhiệt, đông đúc, tươi vui của những lễ hội nơi đây.

Từ tháng 5 đến tháng 9: Thời điểm hoa gạo hai bên bờ suối Yến nở rộ. Tới với chùa Hương vào thời điểm này, bạn sẽ chiêm ngưỡng được vẻ đẹp có một không hai của không gian, cảnh vật hai bên bờ suối Yến.

Từ tháng 10 đến tháng 12: Thời gian này hoa súng bắt đầu nở rộ. Bạn sẽ được hòa mình vào vẻ đẹp thơ mộng và lãng mạn của những đóa hoa súng trên mặt suối cùng hoa lau trắng trên các cánh đồng cách đó không xa.

1.2 Di chuyển đến chùa Hương

Để di chuyển tới chùa Hương, bạn có thể sử dụng phương tiện như xe máy, ô tô, đò hoặc cáp treo. Du khách có thể tham khảo về thông tin và chi phí của các loại phương tiện dưới đây:

Giá xe điện: 10.000 đồng/người/lượt. Phục vụ 3 tuyến: Bến xe Hội Xá – Bến đò Yến Vỹ; Bến xe Đục Khê – Bến trượt Đồng Cừ; Bến xe đường số 1 – Bến đò chùa Tuyết Sơn.
Giá vé đi đò:
- Tuyến đò đi Hương Tích: 50.000 đồng/người/2 lượt.
- Tuyến đò đi Long Vân – Tuyết Sơn: 30.000 đồng/người/2 lượt.

Vé tham quan thắng cảnh và thuyền, đò đều được ban quản lý khu di tích thắng cảnh Hương Sơn phát hành và tổ chức bán vé; Người lái thuyền, đò được trả công từ việc trích tiền từ vé thuyền, đò của BTC.

Lưu ý: Nếu người lái đò xin tiền Tip thì bạn chỉ nên Tip khoảng 50 – 100.000/thuyền thôi nhé!

Giá vé thắng cảnh: Giá vé vào cửa toàn bộ Khu di tích thắng cảnh Hương Sơn: 80.000/ người.
- Vé thăm quan trên đã có bảo hiểm;
- Người già trên 60 tuổi được giảm 50% giá vé thăm quan (khi mua vé tại các cổng trạm phải xuất trình CMT và thẻ hội viên người cao tuối);
- Trẻ em dưới 5 tuổi miễn phí hoặc cao dưới 1,1m không phải mua vé;
- Trẻ em cao trên 1.1m mua vé như người lớn;

Giá vé cáp treo:

Người lớn: 220.000/vé khứ hồi; 150.000/vé 1 chiều;
Trẻ em: 150.000/vé khứ hồi; 100.000/vé 1 chiều.

Tổng kết vé tham quan thắng cảnh chùa Hương nếu bạn không đi cáp treo thì chi phí khoảng 250.000 vnđ/ người.

1.3 Những lưu ý khi tham quan chùa Hương?

Khi du lịch tại chùa Hương, du khách cần lưu ý những điều sau đây:

Lựa chọn trang phục lịch sự, kín đáo, không mặc váy ngắn, đồ sexy;
Nếu bạn có ý định cúng lễ thì nên chuẩn bị đồ lễ trước từ nhà để tránh bị ép giá;
Khi mua đồ lưu niệm, đặc sản quanh chùa thì nên kiểm tra kỹ hạn sử dụng và hỏi giá trước khi mua;
Vì chùa Hương rất đông khách tới thăm nên bạn cần chú ý bảo quản tài sản cá nhân;
Trước khi đi chùa, bạn nên chuẩn bị trước đồ ăn nhẹ và đồ uống vì giá bán đồ ăn tại chùa khá cao.
Nên xem trước dự báo thời tiết để có một chuyến đi trọn vẹn nhé.

2. Lịch sử hình thành chùa Hương

Chúng ta đã quen với cái tên “chùa Hương”, nhưng thực tế tên đầy đủ của chùa là Hương Sơn – một quần thể văn hóa rộng lớn bao gồm nhiều chùa, đình đền khác nhau. Hương Sơn nằm ở mạn đáy của sông Đáy, thuộc xã Hương Sơn, huyện Mỹ Đức, Hà Nội.

Chùa Hương xuất hiện từ thế kỷ 15, được xây dựng với quy mô chính vào khoảng cuối thế kỷ 17, sau đó đã bị hủy hoại khi chiến tranh Đông Dương diễn ra năm 1947. Năm 1989, chùa được Hòa thượng Thích Viên Thành phục dựng lại dưới sự chỉ dạy của cố Hoà thượng Thích Thanh Chân.

Theo dòng lịch sử, khi vua Lê Thánh Tông đi tuần thú qua đây lần thứ 2 vào tháng Giêng năm Đinh hợi, niên hiệu Quang thuận thứ 8 (1467) đã đóng quân tại thung lũng này. Vua xem thiên văn thấy ngôi chùa tại nơi đây lâm vào địa phận của sao Thiên Trù, (một sao chủ về sự ăn uống và biến động) nên đã đặt tên là chùa Thiên Trù.

Có 3 vị Hòa thượng vào thời vua Lê Thánh Tông 1442 – 1497 đã tìm thấy động Hương Tích và dựng lên thảo am Thiên Trù. Từ đó, động Hương tích được gọi là chùa trong, còn Thiên Trù là chùa ngoài. Sau đó, người dân lấy tên chung cho cả hai ngôi chùa và khu vực này là chùa Hương hay “Hương Thiên Bảo Sái”.

Sân động Hương Tích – năm 1927

Chùa Thiên Trù – năm 1927

Sau thời kỳ khai sáng bởi 3 vị Hòa Thượng, chùa Thiên Trù bị gián đoạn trụ trì, mãi cho đến niên hiệu Chính Hòa năm thứ bảy 1686 của thời vua Lê Trung Hưng. Hòa thượng Trần Đạo Viên Quang (tương truyền là một quan chức trong triều đình đã từ quan về đi tu) tiếp tục công việc tạo dựng.

Trải qua các đời chư Tổ gây dựng, tới nửa đầu thế kỷ 20, quần thể chùa Hương mới được khách thập phương ca ngợi, ví như một tòa lâu đài tráng lệ “Biệt chiếm nhất Nam thiên”.

Đáng tiếc rằng, ngày 11/2/1947, thực dân Pháp đưa quân vào chùa đốt phá, biến Thiên Trù thành đống tro tàn. Năm 1948, giặc lại tiếp tục đốt phá chùa và đến năm 1950 quân Pháp cho máy bay thả bom khiến cho mấy tòa cổ sái của Thiên Trì bị săn bằng. Dấu viết của chùa Thiên Trù ngày nay chỉ còn lại vườn Pháp, trong đó có tòa Bảo Tháp Viên Công – công trình nghệ thuật đất nung của thế kỷ thứ 17 và cây Thiên Thủy Tháp.

Năm 1951, Hòa thượng Thanh Chân đã dựng lên từ đống tro tàn 6 gian nhà tranh để có nơi tu hành và nhang khói. Vào năm 1989, dưới sự trụ trì của cố Thượng tọa Thích Viên Thành, Ban xây dựng Chùa Hương khởi công tái thiết lại Thiên Trù, tới năm 1991 thì khánh thành. Năm 1994 hoàn thành cổng Nam Thiên Môn sừng sững giữa núi rừng Hương Sơn.

Những năm sau đó, tiếp nối Tông phong Hương Tích, trụ trì đời thứ 12 Thượng tọa Thích Minh Hiền đã mở mang xây dựng thêm nhiều công trình mới. Tới hiện tại, các phật tử đã có thể chiêm ngưỡng được quần thể kiến trúc nguy nga, uy nghiêm của chùa Hương.

3. Kiến trúc quần thể chùa Hương

Toàn bộ quần thể kiến trúc chùa Hương phân bổ rải rác trong thung lũng suối Yến, bao gồm chùa ngoài và chùa trong.

Suốt thời gian lịch sử, hiện tại chùa Hương không chỉ còn là một ngôi chùa nhỏ và một hang động, mà đã trở thành một quần thể lớn bao gồm nhiều chùa, đền, miếu thờ khác nhau. Sau đây, chúng mình sẽ giới thiệu đến bạn 7 địa điểm tham quan hàng đầu tại chùa Hương, Hà Nội.

Bến Đục Chùa Hương

Điểm xuất phát đầu tiên của một ngày hành hương là Bến Đục. Bạn sẽ mất khoảng 2 tiếng đồng hồ để đi từ trung tâm Hà Nội đến Bến Đục. Trong các tháng lễ hội hàng năm, trên bờ Bến Đục có hàng ngàn chiếc thuyền chèo được sử dụng để đưa đón du khách. Với nhiều người, một tiếng ngồi thuyền di chuyển trên suối Yến Vĩ thực sự là một trải nghiệm rất tuyệt vời và mang tới nguồn cảm hứng của khá nhiều nhà thơ nổi tiếng.

Bến Đục luôn tấp nập thuyền chờ chở khách

Suối Yến

Suối Yến dài tới 3km, chảy giữa hai ngọn núi lớn. Tuy nhiên, khi ngồi thảnh thơi trên thuyền để thưởng ngoạn cảnh vật thì bạn sẽ thấy rằng dòng suối dường như dài vô tận. Mặc dù có đường bộ thuận lợi từ Bến Đục đến núi Hương, nhưng hầu hết mọi người sẽ chọn di chuyển bằng thuyền qua Suối Yến. Bởi đây là con đường lãng mạn và có phong cảnh tuyệt đẹp thu hút du khách đến chùa Hương.

Hầu hết mọi người sẽ chọn di chuyển bằng thuyền qua Suối Yến để thưởng thức quãng thời gian thư thái

Đi dọc theo Suối Yến, bạn có thể chiêm ngưỡng cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, từ những cánh đồng lúa xanh ngút mắt, những ngọn núi đá vôi lởm chởm cho tới chân núi Hương. Từ trên thuyền, bạn sẽ nhận thấy bên trái núi Phượng Hoàng và núi Đôi Chèo có hình dáng trông giống như một con trăn Ấn Độ. Bên phải là núi Ngũ Nhạc với Đền Trình – nơi du khách có thể dừng chân thắp hương cho Thần Núi.

Đền Trình

Đền Trình hay còn gọi là Đền Thượng Quan, ngôi đền cách Bến Đục khoảng 300m, đây là điểm dừng đầu tiên của du khách tại chùa Hương. Đền Trình nằm dưới chân núi Ngũ Nhạc, thờ tướng Tư Mã – người có công giúp vua Hùng bảo vệ dân tộc, chống giặc ngoại xâm. Trong cuộc chiến tranh chống thực dân Pháp vào thế kỷ 20, ngôi đền bị phá hủy nghiêm trọng, sau đó được xây dựng lại năm 1992.

Đền Trình nằm dưới chân núi Ngũ Nhạc, thờ tướng Tư Mã

Động Hương Tích

Động Hương Tích là điểm đến chính của các đoàn hành hương khi tới với quần thể chùa Hương. Động Hương Tích có chùa Hương hay còn gọi là chùa trong. Lối vào hang động rất rộng lớn cùng ngôi chùa bên trong khiến du khách phải kinh ngạc vì hang trông giống như miệng rồng đang há to. Ngoài miệng hang có khắc dòng chữ cổ “Nam Thiên Đệ Nhất Động”, xuất hiện từ năm 1770, tạm dịch là “Động Cực Nhất của Nam Giới”. “Thế giới phía Nam” là chỉ quốc gia Việt Nam vì về mặt địa lý thì Việt Nam nằm ở phía Nam Trung Quốc.

Bước vào trong chùa, du khách sẽ được chiêm ngưỡng nhiều bức tượng Phật, Quan Thế m cùng các vị Thần Phật to lớn được tạc từ đá xanh. Bức tượng gây ấn tượng nhất tại đây là tượng Tượng Phật Bà Quan Âm. “Chân trái duỗi thẳng của Quan m và bàn chân nằm trên một bông hoa sen, chân phải uốn cong và được đỡ bởi một bông sen bằng những chiếc lá uốn lượn, tay cầm một viên ngọc trai ”.

Lối vào hang động rất rộng lớn cùng ngôi chùa bên trong khiến du khách phải kinh ngạc

Mọi người đưa tay hứng giọt nước chảy xuống từ phiến nhũ đá để cầu may

Bên trong động còn được nhũ đá bao phủ lóng lánh và măng đá tự nhiên. Trải qua nhiều năm, một số chúng đã trở nên nhẵn bóng vì người dân tin rằng, nếu sờ hay xoa vào chúng thì những điều may mắn sẽ đến với cuộc sống của họ.

Bạn có thể chọn đi cáp treo hoặc leo núi để tới Động Hương Tích. Hành trình leo núi, vượt dốc sẽ kéo dài khoảng 1 giờ với hàng nghìn bậc thang đá có độ dốc cao, đòi hỏi du khách phải có thể lực tốt. Đôi khi sẽ có những khối đá trơn trượt nên bạn hãy cẩn thận và đi giày hay dép thật thoải mái.

Tuy nhiên, bạn sẽ được trải nghiệm phong cảnh bao la, hùng vĩ, nhìn những tán cây xanh tốt cao ngất ngưởng và đôi khi còn bắt gặp khoảnh khắc cuộc sống hàng ngày của người dân địa phương.

Cáp Treo Chùa Hương

Cáp treo chùa Hương sẽ đưa bạn lên đỉnh núi chỉ trong vài phút, từ cáp treo du khách sẽ được ngắm quang cảnh tuyệt đẹp từ trên cao, phù hợp với người già và trẻ nhỏ. Hoặc bạn có thể mua vé một chiều để lên núi sau đó leo bộ xuống núi để trải nghiệm được cả hai cách đi.

Du khách đi cáp treo sẽ được ngắm quang cảnh tuyệt đẹp từ trên cao

Chuyến đi tới Động Hương Tích bằng cáp treo sẽ kéo dài từ 10 – 15 phút. Ngồi trong khoang cabin là bạn đã có thể chiêm ngưỡng toàn bộ vẻ đẹp lãng mạn của cảnh quan bên dưới, từ khu rừng xanh um đến những ngôi đền, chùa dọc đường đi.

Chùa Thiên Trù (Bếp trời)

Chùa Thiên Trù là điểm đầu tiên du khách sẽ ghé thăm sau khi xuống thuyền. Đây là một trong những địa điểm chính của khu phức hợp và là nơi tổ chức khai mạc các lễ hội. Ngôi chùa mang kiến trúc đặc biệt và có giá trị tôn giáo, hơn nữa chùa còn có ngôi Bảo tháp Viên Công – nơi an táng thiền sư Viên Quang – người khai sơn lập chùa.

Ngôi chùa mang kiến trúc đặc biệt và có giá trị tôn giáo

Chùa Giải Oan

Chùa Giải Oan nằm ở trung đường giữa chùa Thiên Trù và động Hương Tích. Ngôi chùa mang ý nghĩa của “sự xuất hiện”, đây là nơi người dân tin tưởng rằng các vị thần có thể giúp họ thanh lọc tâm hồn, chữa khỏi đau khổ và ban phước cho các gia đình hiếm muộn con cái. Điểm nổi bật của chùa Giải Oan là suối Giải Oan từ chín nguồn chảy ra và Giếng Long Tuyền có một làn nước cực kỳ trong xanh.

Ngôi chùa mang ý nghĩa của “sự xuất hiện”

4. Lễ Hội Chùa Hương

Lễ hội chùa Hương là một trong những sự kiện tôn giáo lớn nhất của miền Bắc Việt Nam, chỉ sau Tết Nguyên đán. Lễ hội hàng năm đều thu hút hàng triệu Phật tử và du khách thập phương tới tham quan, lễ bái. Đây cũng là lễ hội có thời gian diễn ra dài nhất Việt Nam, kéo dài từ ngày 06 tháng Giêng Âm lịch đến ngày 06 tháng Ba Âm lịch. Tuy nhiên lễ hội chùa Hương chính diễn ra từ ngày 15 – 20 tháng Hai Âm lịch.

Tại lễ hội, các sự kiện tâm linh được tổ chức, bao gồm: Lễ dâng hương, lễ rước và lễ thiền. Có ba tôn giáo được dành riêng trong lễ hội này: Phật giáo, Nho giáo và Đạo giáo. Chùa Hương được coi là địa điểm tôn giáo linh thiêng bậc nhất tại Hà Nội. Chùa Hương và lễ hội chùa Hương đã thu hút hàng nghìn lượt khách hành hương về Hà Nội để cầu mong năm mới an khang, thịnh vượng.

Lễ hội chùa Hương là một trong những sự kiện tôn giáo lớn nhất của miền Bắc Việt Nam

Ngoài ra, đến với chùa Hương thì các bạn đừng nên bỏ qua những món ăn đặc trưng nơi đây như Rau sắng, Mơ chùa Hương, Chè lam, Bánh củ mài… Trên đường đi từ bến đồ tới động Thiên Trù còn có nhiều điểm ăn uống khác nhau, du khách có thể tùy ý lựa chọn nhưng hãy hỏi giá trước nhé.

Bên cạnh đó, đến chùa Hương vào các dịp lễ tết thì bạn còn được tham gia vào những hoạt động giải trí thú vị như: Bơi thuyền, hát dân ca, hát chèo, leo bộ…

Trên đây là những kinh nghiệm từ A-Z cho người lần đầu đi chùa Hương mà chúng mình muốn gửi tới các bạn. Hy vọng rằng những thông tin trên sẽ trở nên hữu ích và giúp chuyến đi của bạn thêm phần suôn sẻ.

Đăng bởi: Thơ Trần